Świdry: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja zweryfikowana][wersja zweryfikowana]
Linia 1: Linia 1:
 
 
 
{{Wieś infobox
 
{{Wieś infobox
 
  |nazwa                = Świdry   
 
  |nazwa                = Świdry   
Linia 6: Linia 4:
 
  |flaga wsi            =
 
  |flaga wsi            =
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
  |dopełniacz wsi        = Pole-obowiązkowe  
+
  |dopełniacz wsi        = Świdrów  
  |zdjęcie              = Pole-obowiązkowe 
+
  |zdjęcie              =  
  |opis zdjęcia          = Pole-obowiązkowe      
+
  |opis zdjęcia          =     
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
Linia 30: Linia 28:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}
+
}}<br/>
<big>'''Świdry''' (niem. ''Schwiddern'') – [[wieś sołecka]] w Polsce, położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat piski | powiecie piskim]], w [[Biała Piska (gmina miejsko-wiejska)|gminie Biała Piska]]. W latach 1975-1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo suwalskie|województwa suwalskiego]].
+
'''Świdry''' (niem. ''Schwiddern'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat piski | powiecie piskim]], w [[Biała Piska (gmina miejsko-wiejska)|gminie Biała Piska]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. W 2010 r. liczyła 30 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Andrzej Modzelewski]]<ref> [http://bialapiska.eu/index.php?option=com_content&task=view&id=18&Itemid=22/ Strona Gminy Biała Piska] [30.08.2013]</ref>.
 
 
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
+
==Położenie==
 
Wieś położona jest na terenie [[Pojezierze Ełckie|Pojezierza Ełckiego]], 10 km na południowy wschód od [[Biała Piska|Białej Piskiej]], w pobliżu granicy z powiatem grajewskim w województwie podlaskim, przebiega przez nią droga krajowa nr 58. Na południe od wsi położona jest [[Lisia Góra]] o wysokości 178 m n.p.m.
 
Wieś położona jest na terenie [[Pojezierze Ełckie|Pojezierza Ełckiego]], 10 km na południowy wschód od [[Biała Piska|Białej Piskiej]], w pobliżu granicy z powiatem grajewskim w województwie podlaskim, przebiega przez nią droga krajowa nr 58. Na południe od wsi położona jest [[Lisia Góra]] o wysokości 178 m n.p.m.
 
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Dzieje miejscowości ===
+
== Dzieje miejscowości ==
Osada istniała już przed [[wojna trzynastoletnia|wojną trzynastoletnią]] (1454-1466). Przywilej otrzymała w 1471 roku, gdy dobra liczące łącznie 40 łanów nadano na prawie magdeburskim spokrewnionym ze sobą: Stanikowi, Mikołajowi, Andrzejowi, Stefanowi, Jakubowi, Janowi, Wojtkowi, Pawłowi, Miśce, Marcinowi i innemu Janowi. Warto dodać, że ze Świdrów pochodził Maciej Gut – zasadźca wsi [[Harsz]] w [[Powiat węgorzewski|powiecie węgorzewskim]]. W wyniku epidemii dżumy, która dotarła tu w maju 1710 roku, zmarła większość mieszkańców (106 osób). Podczas powstania listopadowego zapuszczający się do [[Prusy Wschodnie|Prus Wschodnich]] kozacy schwytali w Świdrach polskiego księdza i uprowadzili go ze sobą.
+
Osada istniała już przed wojną trzynastoletnią (1454–1466). Przywilej otrzymała w 1471 roku, gdy dobra liczące łącznie 40 łanów nadano na [[Prawo magdeburskie |prawie magdeburskim]] spokrewnionym ze sobą: Stanikowi, Mikołajowi, Andrzejowi, Stefanowi, Jakubowi, Janowi, Wojtkowi, Pawłowi, Miśce, Marcinowi i innemu Janowi. Warto dodać, że ze Świdrów pochodził Maciej Gut – zasadźca wsi [[Harsz]] w [[Powiat węgorzewski|powiecie węgorzewskim]]. W wyniku epidemii dżumy, która dotarła tu w maju 1710 roku, zmarła większość mieszkańców (106 osób). Podczas powstania listopadowego zapuszczający się do [[Prusy Wschodnie|Prus Wschodnich]] kozacy schwytali w Świdrach polskiego księdza i uprowadzili go ze sobą.
  
 
W pierwszej połowie XX wieku działała we wsi gospoda należąca do niejakiego Lueneberga.
 
W pierwszej połowie XX wieku działała we wsi gospoda należąca do niejakiego Lueneberga.
Linia 47: Linia 43:
 
Szkoła we wsi powstała w 1756 roku. W 1935 roku dwóch nauczycieli uczyło 92 dzieci. Budynek został zniszczony podczas [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach||II wojny światowej]].
 
Szkoła we wsi powstała w 1756 roku. W 1935 roku dwóch nauczycieli uczyło 92 dzieci. Budynek został zniszczony podczas [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach||II wojny światowej]].
  
Aktualnie wieś jest siedzibą [[sołectwo|sołectwa]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Andrzej Modzelewski]]<ref> http://bialapiska.eu/index.php?option=com_content&task=view&id=18&Itemid=22 [data dostępu: 30.08.2013]</ref>.
+
Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa.  
  
  
Liczba mieszkańców
+
Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:
  
1857 – 200 osób
+
*1857 r. – 200 osób
  
1864 – 200 osób
+
*1864 r. – 200 osób
  
1867 – 228 osób
+
*1867 r. – 228 osób
  
1871 – 244 osoby
+
*1871 r. – 244 osoby
  
1895 – 257 osób
+
*1895 r. – 257 osób
  
1925 – 264 osoby
+
*1925 r. – 264 osoby
  
1933 – 245 osób
+
*1933 r. – 245 osób
  
1939 – 236 osób
+
*1939 r. – 236 osób
  
1988 – 51 osób
+
*1988 r. – 51 osób
  
 +
==Religia==
 +
Wieś znajduje się na terenie [[Parafia pw. Chrystusa Króla w Skarżynie|parafii rzymskokatolickiej w Skarżynie]].
 
<br/>
 
<br/>
  
===Religia===
+
== Zabytki==
Wieś znajduje się na terenie [[Parafia pw. Chrystusa Króla w Skarżynie|parafii rzymskokatolickiej pw. Chrystusa Króla w Skarżynie]].
+
*trzy zagrody murowane (nr 1, 2, 3) wraz z budynkami inwentarskimi z początku XX wieku oraz cztery inne (nr 4, 6, 7, 9), również murowane, z tego samego okresu
 
+
*dawny cmentarz ewangelicki z XIX wieku
<br/>
+
*schrony Policji Granicznej z lat 1939–1941: sześć schronów bojowych i siedem schronów biernych, żelbetonowe
 
 
=== Zabytki: ===
 
*Trzy zagrody murowane (nr 1, 2, 3) wraz z budynkami inwentarskimi z początku XX wieku oraz cztery inne (nr 4, 6, 7, 9), również murowane, z tego samego okresu.
 
*Dawny cmentarz ewangelicki z XIX wieku.
 
*Schrony Policji Granicznej z lat 1939-1941: sześć schronów bojowych i siedem schronów biernych, żelbetonowe.
 
 
 
<br/>
 
  
=== Bibliografia: ===
+
== Bibliografia==
 
#Achremczyk Stanisław, ''Historia Warmii i Mazur'', t. I, Olsztyn 2011.
 
#Achremczyk Stanisław, ''Historia Warmii i Mazur'', t. I, Olsztyn 2011.
 
#Białuński Grzegorz, ''Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie)'', Olsztyn 2002.
 
#Białuński Grzegorz, ''Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie)'', Olsztyn 2002.
#Białuński Grzegorz, ''Przyczynek do przebiegu zarazy dżumy w starostwie piskim w latach 1709-1711'', Znad Pisy, nr 13/14, 2004/2005, s. 51-57.
+
#Białuński Grzegorz, ''Przyczynek do przebiegu zarazy dżumy w starostwie piskim w latach 1709-1711'', Znad Pisy, nr 13/14, 2004/2005, ss. 51–57.
#Hippel Rudolf von, ''Przegląd statystycznych i innych uwarunkowań powiatu Johannisburg na podstawie przeprowadzonego spisu powszechnego w dniu 3 grudnia 1867 r. wg zestawienia starosty von Hippela w roku 1868'', Znad Pisy, nr 19-20, 2010-2011, s. 83-157.
+
#von Hippel Rudolf, ''Przegląd statystycznych i innych uwarunkowań powiatu Johannisburg na podstawie przeprowadzonego spisu powszechnego w dniu 3 grudnia 1867 r. wg zestawienia starosty von Hippela w roku 1868'', Znad Pisy, nr 19–20, 2010–2011, ss. 83–157.
#Pawlicki Ryszard W., ''Ziemia piska jako region turystyczny do 1945'', Znad Pisy, nr 1, 1995, s. 9-25.
+
#Pawlicki Ryszard W., ''Ziemia piska jako region turystyczny do 1945'', Znad Pisy, nr 1, 1995, ss. 9–25.
 
#''Pisz. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970.
 
#''Pisz. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970.
#Sawicki Ryszard, ''Dzieje wsi i parafii Skarżyn. Monografia historyczno-pastoralna'', Znad Pisy, nr 15, 2006, s. 52-77.
+
#Sawicki Ryszard, ''Dzieje wsi i parafii Skarżyn. Monografia historyczno-pastoralna'', Znad Pisy, nr 15, 2006, ss. 52–77.
 
#''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.
 
#''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.
 
#Worobiec Antoni, Worobiec Krzysztof A., ''Z dziejów szkolnictwa na Ziemi Piskiej'', Znad Pisy, nr 13/14, 2004/2005, s. 73-90.
 
#Worobiec Antoni, Worobiec Krzysztof A., ''Z dziejów szkolnictwa na Ziemi Piskiej'', Znad Pisy, nr 13/14, 2004/2005, s. 73-90.
#Deutsche Verwaltungsgeschichte: http://www.verwaltungsgeschichte.de/johannisburg.html [data dostępu: 8.08.2013]
+
#[http://www.verwaltungsgeschichte.de/johannisburg.html/ Deutsche Verwaltungsgeschichte] [08.08.2013]
#Bank Danych Lokalnych GUS: http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims [data dostępu: 8.08.2013]
+
#[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [08.08.2013]
#Gminna Ewidencja Zabytków: bip.bialapiska.pl/zalaczniki/art/050506130925.doc [data dostępu: 8.08.2013]
+
#[http://bip.bialapiska.pl/zalaczniki/art/050506130925.doc/ Strona Urzędu Gminy Biała Piska] [08.08.2013]
  
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}

Wersja z 23:02, 28 lis 2014

Świdry

Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat piski
Gmina Biała Piska
Liczba ludności (2010) 30
Strefa numeracyjna (+48) 87
Kod pocztowy 12-230
Tablice rejestracyjne NPI
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Świdry
Świdry
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Świdry
Świdry
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Świdry (niem. Schwiddern) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Biała Piska. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego. W 2010 r. liczyła 30 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Andrzej Modzelewski[1].

Położenie

Wieś położona jest na terenie Pojezierza Ełckiego, 10 km na południowy wschód od Białej Piskiej, w pobliżu granicy z powiatem grajewskim w województwie podlaskim, przebiega przez nią droga krajowa nr 58. Na południe od wsi położona jest Lisia Góra o wysokości 178 m n.p.m.

Dzieje miejscowości

Osada istniała już przed wojną trzynastoletnią (1454–1466). Przywilej otrzymała w 1471 roku, gdy dobra liczące łącznie 40 łanów nadano na prawie magdeburskim spokrewnionym ze sobą: Stanikowi, Mikołajowi, Andrzejowi, Stefanowi, Jakubowi, Janowi, Wojtkowi, Pawłowi, Miśce, Marcinowi i innemu Janowi. Warto dodać, że ze Świdrów pochodził Maciej Gut – zasadźca wsi Harsz w powiecie węgorzewskim. W wyniku epidemii dżumy, która dotarła tu w maju 1710 roku, zmarła większość mieszkańców (106 osób). Podczas powstania listopadowego zapuszczający się do Prus Wschodnich kozacy schwytali w Świdrach polskiego księdza i uprowadzili go ze sobą.

W pierwszej połowie XX wieku działała we wsi gospoda należąca do niejakiego Lueneberga.

Szkoła we wsi powstała w 1756 roku. W 1935 roku dwóch nauczycieli uczyło 92 dzieci. Budynek został zniszczony podczas |II wojny światowej.

Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa.


Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:

  • 1857 r. – 200 osób
  • 1864 r. – 200 osób
  • 1867 r. – 228 osób
  • 1871 r. – 244 osoby
  • 1895 r. – 257 osób
  • 1925 r. – 264 osoby
  • 1933 r. – 245 osób
  • 1939 r. – 236 osób
  • 1988 r. – 51 osób

Religia

Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej w Skarżynie.

Zabytki

  • trzy zagrody murowane (nr 1, 2, 3) wraz z budynkami inwentarskimi z początku XX wieku oraz cztery inne (nr 4, 6, 7, 9), również murowane, z tego samego okresu
  • dawny cmentarz ewangelicki z XIX wieku
  • schrony Policji Granicznej z lat 1939–1941: sześć schronów bojowych i siedem schronów biernych, żelbetonowe

Bibliografia

  1. Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. I, Olsztyn 2011.
  2. Białuński Grzegorz, Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
  3. Białuński Grzegorz, Przyczynek do przebiegu zarazy dżumy w starostwie piskim w latach 1709-1711, Znad Pisy, nr 13/14, 2004/2005, ss. 51–57.
  4. von Hippel Rudolf, Przegląd statystycznych i innych uwarunkowań powiatu Johannisburg na podstawie przeprowadzonego spisu powszechnego w dniu 3 grudnia 1867 r. wg zestawienia starosty von Hippela w roku 1868, Znad Pisy, nr 19–20, 2010–2011, ss. 83–157.
  5. Pawlicki Ryszard W., Ziemia piska jako region turystyczny do 1945, Znad Pisy, nr 1, 1995, ss. 9–25.
  6. Pisz. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970.
  7. Sawicki Ryszard, Dzieje wsi i parafii Skarżyn. Monografia historyczno-pastoralna, Znad Pisy, nr 15, 2006, ss. 52–77.
  8. Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
  9. Worobiec Antoni, Worobiec Krzysztof A., Z dziejów szkolnictwa na Ziemi Piskiej, Znad Pisy, nr 13/14, 2004/2005, s. 73-90.
  10. Deutsche Verwaltungsgeschichte [08.08.2013]
  11. Bank Danych Lokalnych GUS [08.08.2013]
  12. Strona Urzędu Gminy Biała Piska [08.08.2013]

Przypisy