Żywki: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
 
(Nie pokazano 14 wersji utworzonych przez 4 użytkowników)
Linia 5: Linia 5:
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
 
  |dopełniacz wsi        = Pole-obowiązkowe     
 
  |dopełniacz wsi        = Pole-obowiązkowe     
  |zdjęcie              = Młyn w Żywkach.jpg
+
  |zdjęcie              =
  |opis zdjęcia          = Młyn w Żywkach 
+
  |opis zdjęcia          =  
 
  |rodzaj miejscowości  =
 
  |rodzaj miejscowości  =
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
Linia 14: Linia 14:
 
  |sołectwo              =
 
  |sołectwo              =
 
  |wysokość              =
 
  |wysokość              =
  |liczba ludności      = 197<ref>Łącznie Żywki, [[Wyrzywilki]], [[Żywki Małe]].</ref>
+
  |liczba ludności      = 197<ref>Łącznie Żywki, Wyrzywilki, Żywki Małe.</ref>
 
  |rok                  = 2010  
 
  |rok                  = 2010  
 
  |strefa numeracyjna    =
 
  |strefa numeracyjna    =
Linia 28: Linia 28:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}<br/>
+
}}
''' Żywki ''' (niem. ''Siewken'') – [[wieś sołecka]] położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat giżycki|powiecie giżyckim]], w [[gmina Kruklanki|gminie Kruklanki]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała [[podział administracyjny|administracyjnie]] do [[województwo suwalskie|województwa suwalskiego]].
+
''' Żywki ''' (niem. ''Siewken'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat giżycki|powiecie giżyckim]], w [[Kruklanki (gmina wiejska)|gminie Kruklanki]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego.
 
+
Miejscowość w 2010 roku liczyła 197 mieszkańców (łącznie z miejscowościami [[Wyrzywilki]] i [[Żywki Małe]]). Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Marzena Lasocka]]<ref>[http://www.bip.kruklanki.pl/pokaz.php?idk=72&kg=INFORMACJE&pk=So%B3ectwo bip.kruklanki.pl] [05.03.2014]</ref>.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 197 mieszkańców (łącznie z miejscowościami [[Wyrzywilki]] i [[Żywki Małe]]). Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Marzena Lasocka]]<ref>http://www.bip.kruklanki.pl/pokaz.php?idk=72&kg=INFORMACJE&pk=So%B3ectwo [data dostępu: 5.03.2014]</ref>.
+
<br/><br/>
 
 
<br/>
 
  
 
== Położenie ==
 
== Położenie ==
Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich|Krainy Wielkich Jezior Mazurskich]], między jeziorami [[Jezioro Żywki|Żywki]] a [[Jezioro Babka|Babka]], 16 km na wschód od [[Giżycko|Giżycka]] i 5 km na południe od [[Kruklanki|Kruklanek]].
+
Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich|Krainy Wielkich Jezior Mazurskich]], między jeziorem [[Jezioro Żywki|Żywki]] a jeziorem [[Jezioro Babka|Babka]], 16 km na wschód od [[Giżycko|Giżycka]] i 5 km na południe od [[Kruklanki|Kruklanek]].
[[File:Żywki w 1937 roku na pocztówce.jpg|thumb|250 px|left|Żywki w 1937 roku na pocztówce]]
 
<br/>
 
  
 
== Dzieje miejscowości ==
 
== Dzieje miejscowości ==
[[File:Żywki na pocztówce. 1937.jpg|thumb|250 px|left|Żywki na pocztówce. 1937]]
+
Wieś powstała w ramach kolonizacji wschodnich terenów [[Prusy Książęce|Prus Książęcych]]. W 1548 roku starosta [[Jan Pusch]] sprzedał pięć łanów sołeckich niejakiemu Jakubowi Bartnikowiczowi, który w zamian zobowiązał się do założenia wsi czynszowej na 45 łanach. Osadników obdarzono dziewięcioletnią [[wolnizna|wolnizną]].
Wieś powstała w ramach kolonizacji wschodnich terenów [[Prusy Książęce|Prus Książęcych]]. W 1548 roku starosta [[Jan Pusch]] sprzedał pięć łanów sołeckich niejakiemu Jakubowi Bartnikowiczowi, który w zamian zobowiązał się do założenia wsi czynszowej na 45 łanach; osadników obdarzono dziewięcioletnią [[wolnizna|wolnizną]]. W 1557 roku książę [[Albrecht Hohenzollern]] w uznaniu zasług nadał staroście Puschowi na [[prawo lenne|prawie lennym]] Żywki (''Klein Sieben''), które liczyły wówczas już 60 łanów. Nadanie obejmowało również jeziora Żywki i Babka. Przekształcone w wieś szlachecką Żywki pozostały w rękach rodu Puschów, jednak w całości tylko do połowy XVII wieku. Najpierw, w 1653 roku Jerzy Pusch sprzedał 10-łanowy majątek i 20-łanową wieś swemu szwagrowi Janowi Pełkowskiemu, jako pokrycie swych długów. Natomiast w 1704 roku zubożali bracia Fabian i Sebastian Puschowie puścili w dzierżawę pozostałe w ich rękach 30 łanów dziedzictwa (na 30 lat, bez budynków). W połowie XIX wieku majątek w Żywkach obejmował obszar 46 łanów, zaś wieś - cztery łany. Pod koniec tego samego stulecia właścicielem majątku był niejaki Skrzeczka. Żywki należały do [[parafia ewangelicka w Kruklankach|parafii ewangelickiej w Kruklankach]].
 
 
 
Szkołę we wsi założono w 1737 roku. W 1858 roku było w niej 95 uczniów, a w 1935 roku - 77 uczniów i dwóch nauczycieli. Po [[II wojna światowa|II wojnie światowej]] uruchomiono ją ponownie w 1950 roku; w połowie lat 60. była to placówka czteroklasowa.
 
 
 
W latach 1954-1972 Żywki wchodziły w skład [[gromada Kruklanki|gromady Kruklanki]].
 
 
 
[[File:Żywki Cmentarz wojenny.jpg|thumb|250 px|right|Żywki. Cmentarz wojenny]]
 
Liczba mieszkańców
 
  
1857 - 327 osób
+
W 1557 roku książę [[Albrecht Hohenzollern]] w uznaniu zasług nadał staroście Puschowi na [[prawo lenne|prawie lennym]] Żywki (''Klein Sieben''), które liczyły wówczas już 60 łanów. Nadanie obejmowało również jeziora Żywki i Babka. Przekształcone w wieś szlachecką Żywki pozostały w rękach rodu Puschów, jednak w całości tylko do połowy XVII wieku. Najpierw w 1653 roku Jerzy Pusch sprzedał 10-łanowy majątek i 20-łanową wieś swemu szwagrowi Janowi Pełkowskiemu jako pokrycie swych długów. Następnie, w 1704 roku, zubożali bracia Fabian i Sebastian Puschowie oddali w dzierżawę pozostałe w ich rękach 30 łanów dziedzictwa (na 30 lat, bez budynków).
  
1925 - 416 osób
+
W połowie XIX wieku majątek w Żywkach obejmował obszar 46 łanów, zaś wieś – cztery łany. Pod koniec tego samego stulecia właścicielem majątku był niejaki Skrzeczka. Żywki należały do parafii ewangelickiej w [[Kruklankach]].
  
1933 - 420 osób
+
Szkołę we wsi założono w 1737 roku. W 1858 roku uczyło się w niej 95 osób. W 1935 roku szkoła zatrudniała dwóch nauczycieli, a nauki pobierało 77 uczniów. Po II wojnie światowej szkołę uruchomiono ponownie w 1950 roku; w połowie lat 60. była to placówka czteroklasowa.
  
1939 - 401 osób
+
W latach 1954–1972 Żywki wchodziły w skład gromady Kruklanki.
 
<br/>
 
  
 +
Liczba mieszkańców kształtowała się następująco:
 +
*1857 – 327 osób
 +
*1925 – 416 osób
 +
*1933 – 420 osób
 +
*1939 – 401 osób
 
== Zabytki ==
 
== Zabytki ==
*Cmentarz wojenny z okresu I wojny światowej
+
*cmentarz wojenny z okresu I wojny światowej
*Założenie zieleni
+
*założenie parkowe
<br/>
 
  
== Bibliografia ==
+
==Multimedia==
#Białuński Grzegorz, ''Kolonizacja "Wielkiej Puszczy" (do 1568 roku) - starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie)'', Olsztyn 2002.
+
{{#ev:youtube|7bWophynRjk|500|left|}}
#''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.
 
#Wakar Andrzej, Wilamowski Bohdan, ''Węgorzewo. Z dziejów miasta i powiatu'', Olsztyn 1968.
 
#[http://www.wuoz.olsztyn.pl/| Wojewódzka ewidencja zabytków] [data dostępu: 5.03.2014]
 
#[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [data dostępu: 5.03.2014]
 
#[http://www.verwaltungsgeschichte.de/angerburg.html| Deutsche Verwaltungsgeschichte] [data dostępu: 5.03.2014]
 
#[http://www.rowery.olsztyn.pl/wiki/miejsca/1914/warminsko-mazurskie/zywki| Olsztyńska Strona Rowerowa] [data dostępu: 5.03.2014]
 
<br/>
 
  
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
 
<references/>
 
<references/>
  
<br/>
+
== Bibliografia ==
 +
Białuński Grzegorz, ''Kolonizacja "Wielkiej Puszczy" (do 1568 roku) - starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie)'', Olsztyn 2002. <br/>
 +
''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857. <br/>
 +
Wakar Andrzej, Wilamowski Bohdan, ''Węgorzewo. Z dziejów miasta i powiatu'', Olsztyn 1968. <br/>
 +
[http://www.wuoz.olsztyn.pl/| Wojewódzka ewidencja zabytków] [data dostępu: 5.03.2014] <br/>
 +
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [05.03.2014] <br/>
 +
[http://www.verwaltungsgeschichte.de/angerburg.html| verwaltungsgeschichte.de] [d05.03.2014]<br/>
 +
[http://www.rowery.olsztyn.pl/wiki/miejsca/1914/warminsko-mazurskie/zywki| rowery.olsztyn.pl] [05.03.2014]<br/>
 +
 
  
[[Kategoria: Miejscowość]]  [[Kategoria: Powiat giżycki]] [[Kategoria: Gmina Kruklanki]] [[Kategoria: Wieś sołecka]] [[Kategoria: Cmentarze wojenne z okresu I wojny światowej]]
+
[[Kategoria: Miejscowość]]  [[Kategoria: Powiat giżycki]] [[Kategoria: Kruklanki (gmina wiejska)]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]] [[Kategoria: 1501-1600]]

Aktualna wersja na dzień 11:36, 29 gru 2015

Żywki

Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat giżycki
Gmina Kruklanki
Liczba ludności (2010) 197[1]
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Żywki
Żywki
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Żywki
Żywki
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Żywki (niem. Siewken) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie giżyckim, w gminie Kruklanki. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. Miejscowość w 2010 roku liczyła 197 mieszkańców (łącznie z miejscowościami Wyrzywilki i Żywki Małe). Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Marzena Lasocka[2].

Położenie

Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze Krainy Wielkich Jezior Mazurskich, między jeziorem Żywki a jeziorem Babka, 16 km na wschód od Giżycka i 5 km na południe od Kruklanek.

Dzieje miejscowości

Wieś powstała w ramach kolonizacji wschodnich terenów Prus Książęcych. W 1548 roku starosta Jan Pusch sprzedał pięć łanów sołeckich niejakiemu Jakubowi Bartnikowiczowi, który w zamian zobowiązał się do założenia wsi czynszowej na 45 łanach. Osadników obdarzono dziewięcioletnią wolnizną.

W 1557 roku książę Albrecht Hohenzollern w uznaniu zasług nadał staroście Puschowi na prawie lennym Żywki (Klein Sieben), które liczyły wówczas już 60 łanów. Nadanie obejmowało również jeziora Żywki i Babka. Przekształcone w wieś szlachecką Żywki pozostały w rękach rodu Puschów, jednak w całości tylko do połowy XVII wieku. Najpierw w 1653 roku Jerzy Pusch sprzedał 10-łanowy majątek i 20-łanową wieś swemu szwagrowi Janowi Pełkowskiemu jako pokrycie swych długów. Następnie, w 1704 roku, zubożali bracia Fabian i Sebastian Puschowie oddali w dzierżawę pozostałe w ich rękach 30 łanów dziedzictwa (na 30 lat, bez budynków).

W połowie XIX wieku majątek w Żywkach obejmował obszar 46 łanów, zaś wieś – cztery łany. Pod koniec tego samego stulecia właścicielem majątku był niejaki Skrzeczka. Żywki należały do parafii ewangelickiej w Kruklankach.

Szkołę we wsi założono w 1737 roku. W 1858 roku uczyło się w niej 95 osób. W 1935 roku szkoła zatrudniała dwóch nauczycieli, a nauki pobierało 77 uczniów. Po II wojnie światowej szkołę uruchomiono ponownie w 1950 roku; w połowie lat 60. była to placówka czteroklasowa.

W latach 1954–1972 Żywki wchodziły w skład gromady Kruklanki.

Liczba mieszkańców kształtowała się następująco:

  • 1857 – 327 osób
  • 1925 – 416 osób
  • 1933 – 420 osób
  • 1939 – 401 osób

Zabytki

  • cmentarz wojenny z okresu I wojny światowej
  • założenie parkowe

Multimedia

Przypisy

  1. Łącznie Żywki, Wyrzywilki, Żywki Małe.
  2. bip.kruklanki.pl [05.03.2014]


Bibliografia

Białuński Grzegorz, Kolonizacja "Wielkiej Puszczy" (do 1568 roku) - starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Wakar Andrzej, Wilamowski Bohdan, Węgorzewo. Z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1968.
Wojewódzka ewidencja zabytków [data dostępu: 5.03.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
verwaltungsgeschichte.de [d05.03.2014]
rowery.olsztyn.pl [05.03.2014]