Bądki: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
(Zabytki)
 
(Nie pokazano 15 wersji utworzonych przez 6 użytkowników)
Linia 5: Linia 5:
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
 
  |dopełniacz wsi        =     
 
  |dopełniacz wsi        =     
  |zdjęcie              = Pole-obowiązkowe 
+
  |zdjęcie              = badki.jpg
  |opis zdjęcia          = Pole-obowiązkowe 
+
  |opis zdjęcia          = Pałac w Bądkach.<br>Fot. Włodzimierz Jacek Adamski. <br>Źródło: [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:B%C4%85dki_Palace_03.jpg Commons Wikimedia]
 
  |rodzaj miejscowości  =
 
  |rodzaj miejscowości  =
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
Linia 28: Linia 28:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}<br/>
+
}}
''' Bądki ''' (niem. ''Bündtken'') – [[wieś sołecka]] położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat iławski|powiecie iławskim]], w [[gmina Zalewo|gminie Zalewo]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała [[podział administracyjny|administracyjnie]] do [[województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. W latach 1946-1975 wieś wchodziła w skład [[powiat morąski|powiatu morąskiego]].
+
''' Bądki ''' (niem. ''Bündtken'') – wieś sołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat iławski|powiecie iławskim]], w [[Zalewo (gmina miejsko-wiejska)|gminie Zalewo]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. W latach 1946–1975 wieś wchodziła w skład powiatu morąskiego.
 
+
Miejscowość w 2010 r. liczyła 206 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Agnieszka Wieliczko]]<ref>http://www.zalewo.f117.pl/download/wykazsolectw24082012.doc</ref>.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 206 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Bożena Gromadzka]]<ref> http://www.zalewo.bil-wm.pl/index.php?inf=10&idsl=7&id=67[data dostępu: 5.03.2014]</ref>.
+
<br/><br/>
 
 
<br/>
 
  
 
== Położenie ==
 
== Położenie ==
Wieś położona jest w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na [[Pojezierze Iławskie|Pojezierzu Iławskim]], 4 km na północ od [[Zalewo|Zalewa]], na zachód od drogi wojewódzkiej nr 519, przy granicy z [[powiat ostródzki|powiatem ostródzkim]].
+
Wieś położona jest w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na [[Pojezierze Iławskie|Pojezierzu Iławskim]], 4 km na północ od [[Zalewo|Zalewa]], na zachód od drogi wojewódzkiej nr 519, przy granicy z [[Powiat ostródzki|powiatem ostródzkim]].
 
<br/>
 
<br/>
  
 
== Dzieje miejscowości ==
 
== Dzieje miejscowości ==
Miejscowość została założona w roku 1379 jako wieś pruska. Jej pierwotna nazwa brzmiała ''Bandyan'' i nawiązywała do imienia zasadźcy - [[Prusowie|Prusa]] Bundeka. W XIV wieku obszar wsi obejmował 20 łanów. W 1782 roku Bądki składały się z 33 budynków mieszkalnych. W 1858 roku miejscowość była zamieszkana przez 210 osób i składała się z 16 domów. W latach 1937-1939 Bądki liczyły 244 mieszkańców.
+
Miejscowość została założona w 1379 r. jako wieś pruska. Jej pierwotna nazwa brzmiała ''Bandyan'' i nawiązywała do imienia zasadźcy [[Prusowie|Prusa]] Bundeka. W XIV w. obszar wsi obejmował 20 łanów. W XVI w. Bądki zostały przekształcone w dobra rycerskie.  
  
 +
W XVII stuleciu wieś należała do rodziny Rekowskich. W 1782 r. składała się z 33 budynków mieszkalnych.
  
<br/>
+
W 1858 r. miejscowość była zamieszkana przez 210 osób i składała się z 16 domów. W połowie XIX w. dobra w Bądkach nabył kupiec rodem z Hamburga, Johann Martin Stoppel. Ożenił się z Anną Lievin, córką lekarza z Gdańska. Ich potomkowie pozostali w Bądkach do 1945 r.
 
+
== Ludzie związani z miejscowością ==
+
W latach 1937–1939 Bądki liczyły 244 mieszkańców.
 
 
 
<br/>
 
<br/>
  
 
== Zabytki ==
 
== Zabytki ==
*[[lkwim:Dwór w Bądkach|Zespół dworsko-parkowy]] z XIX wieku
+
*[[lkwim:Dwór w Bądkach|zespół dworsko-parkowy w Bądkach]] z XIX w., wybudowany w stylu neogotyckim
<br/>
+
*rozległe podwórze gospodarcze; domy mieszkalne dla dawnych pracowników majątku
 
+
*rozległy park krajobrazowy
 +
{{Przypisy}}
 +
<references/>
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
#Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, ''Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich'', Olsztyn 1999.
+
Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, ''Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich'', Olsztyn 1999.<br/>
#''Morąg. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1973.
+
''Morąg. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1973.<br/>
#''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Westpreussen, Commission bei Leon Saunier'', Danzig und Elbing 1858.
+
''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Westpreussen, Commission bei Leon Saunier'', Danzig und Elbing 1858.<br/>
#[http://www.wuoz.olsztyn.pl/| Wojewódzka ewidencja zabytków] [data dostępu: 5.03.2014]
+
[http://www.wuoz.olsztyn.pl/| wuoz.olsztyn.pl, wojewódzka ewidencja zabytków] [05.03.2014]<br/>
#[http://www.zalewo.f117.pl/modules.php?name=Sections&op=printpage&artid=2125| Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Zalewo] [data dostępu: 5.03.2014]
+
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Zalewo, [http://www.zalewo.f117.pl/modules.php?name=Sections&op=printpage&artid=2125 zalewo.f117.pl] [05.03.2014]<br/>
#[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [data dostępu: 5.03.2014]
+
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [05.03.2014]<br/>
#[http://www.verwaltungsgeschichte.de/rosenberg.html| Deutsche Verwaltungsgeschichte] [data dostępu: 5.03.2014]
+
[http://www.verwaltungsgeschichte.de/rosenberg.html| verwaltungsgeschichte.de] [05.03.2014]<br/>
 +
[http://www.polskaniezwykla.pl/web/place/4708,badki-neogotycki-dwor-%281868-1870%29.html| polskaniezwykla.pl] [05.03.2014]
 
<br/>
 
<br/>
  
{{Przypisy}}
 
<references/>
 
<br/>
 
  
[[Kategoria: Miejscowość]]  [[Kategoria: Powiat iławski]] [[Kategoria: Gmina Zalewo]] [[Kategoria: Wieś sołecka]]
+
[[Kategoria: Miejscowość]]  [[Kategoria: Powiat iławski]] [[Kategoria: Zalewo (gmina miejsko-wiejska)]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]] [[Kategoria: 1301-1400]]

Aktualna wersja na dzień 09:02, 14 lip 2016

Bądki

Pałac w Bądkach.Fot. Włodzimierz Jacek Adamski. Źródło: Commons Wikimedia
Pałac w Bądkach.
Fot. Włodzimierz Jacek Adamski.
Źródło: Commons Wikimedia
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat iławski
Gmina Zalewo
Liczba ludności (2010) 206
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Bądki
Bądki
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Bądki
Bądki
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Bądki (niem. Bündtken) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie iławskim, w gminie Zalewo. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. W latach 1946–1975 wieś wchodziła w skład powiatu morąskiego. Miejscowość w 2010 r. liczyła 206 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Agnieszka Wieliczko[1].

Położenie

Wieś położona jest w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Pojezierzu Iławskim, 4 km na północ od Zalewa, na zachód od drogi wojewódzkiej nr 519, przy granicy z powiatem ostródzkim.

Dzieje miejscowości

Miejscowość została założona w 1379 r. jako wieś pruska. Jej pierwotna nazwa brzmiała Bandyan i nawiązywała do imienia zasadźcy – Prusa Bundeka. W XIV w. obszar wsi obejmował 20 łanów. W XVI w. Bądki zostały przekształcone w dobra rycerskie.

W XVII stuleciu wieś należała do rodziny Rekowskich. W 1782 r. składała się z 33 budynków mieszkalnych.

W 1858 r. miejscowość była zamieszkana przez 210 osób i składała się z 16 domów. W połowie XIX w. dobra w Bądkach nabył kupiec rodem z Hamburga, Johann Martin Stoppel. Ożenił się z Anną Lievin, córką lekarza z Gdańska. Ich potomkowie pozostali w Bądkach do 1945 r.

W latach 1937–1939 Bądki liczyły 244 mieszkańców.

Zabytki

  • zespół dworsko-parkowy w Bądkach z XIX w., wybudowany w stylu neogotyckim
  • rozległe podwórze gospodarcze; domy mieszkalne dla dawnych pracowników majątku
  • rozległy park krajobrazowy

Przypisy

Bibliografia

Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich, Olsztyn 1999.
Morąg. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1973.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Westpreussen, Commission bei Leon Saunier, Danzig und Elbing 1858.
wuoz.olsztyn.pl, wojewódzka ewidencja zabytków [05.03.2014]
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Zalewo, zalewo.f117.pl [05.03.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
verwaltungsgeschichte.de [05.03.2014]
polskaniezwykla.pl [05.03.2014]