Bartołty Wielkie: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
| Linia 33: | Linia 33: | ||
''' Bartołty Wielkie''' (niem. ''Groß Bartelsdorf'') – [[wieś sołecka]] w Polsce położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat olsztyński|powiecie olsztyńskim]], w [[gmina Barczewo|gminie Barczewo]]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do [[województwo warmińsko-mazurskie|województwa olsztyńskiego]]. | ''' Bartołty Wielkie''' (niem. ''Groß Bartelsdorf'') – [[wieś sołecka]] w Polsce położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat olsztyński|powiecie olsztyńskim]], w [[gmina Barczewo|gminie Barczewo]]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do [[województwo warmińsko-mazurskie|województwa olsztyńskiego]]. | ||
| − | Miejscowość w 2010 roku była zamieszkana przez 289 osób (łącznie Bartołty Wielkie, [[Bartołty Małe]] i [[Kierzbuń]]). Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Kazimierz Czaplicki]]<ref> [http://barczewo.bip.net.pl/?a=972 Strona Urzędu Gminy] [ | + | Miejscowość w 2010 roku była zamieszkana przez 289 osób (łącznie Bartołty Wielkie, [[Bartołty Małe]] i [[Kierzbuń]]). Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Kazimierz Czaplicki]]<ref> [http://barczewo.bip.net.pl/?a=972 Strona Urzędu Gminy] [12.10.2013]</ref>. |
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
| Linia 55: | Linia 55: | ||
==Turystyka== | ==Turystyka== | ||
| − | *W miejscowości działa [[Buddyjski Ośrodek Odosobnieniowy w Bartołtach Wielkich|Buddyjski Ośrodek Odosobnieniowy]] <ref> [http://www.bartolty.buddyzm.pl/buddyzm.html Strona Ośrodka] [ | + | *W miejscowości działa [[Buddyjski Ośrodek Odosobnieniowy w Bartołtach Wielkich|Buddyjski Ośrodek Odosobnieniowy]] <ref> [http://www.bartolty.buddyzm.pl/buddyzm.html Strona Ośrodka] [27.05.2014]</ref> |
*Żółty szlak rowerowy o długości 32,5 km - przebieg trasy: Barczewo-[[Tumiany]]-Bartołty Wielkie-[[Jedzbark]]-Barczewo | *Żółty szlak rowerowy o długości 32,5 km - przebieg trasy: Barczewo-[[Tumiany]]-Bartołty Wielkie-[[Jedzbark]]-Barczewo | ||
<br/> | <br/> | ||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
| − | * | + | *młyn zbudowany na strudze łączącej jeziora Bartołt Wielki i Tumiańskie; fundamenty pochodzą ze średniowiecza, mury - z XIX wieku; przy młynie znajduje się dom młynarza, przypominający kształtem dworek |
| − | * | + | *gotycko-barokowy [[lkwim:Kościół pw. św. Jakuba Apostoła w Bartołtach Wielkich|kościół]], zbudowany w początkach XVIII wieku na murach poprzedniej świątyni; posiada wieżę z kopułowym hełmem i latarnią (wieża obecny kształt uzyskała w 1897 roku; wyposażenie wnętrza pochodzi głównie z XIX wieku, wyjątkami są m.in. barokowy ołtarz oraz renesansowa płyta nagrobna |
| − | * | + | *przed wsią znajduje się [[Cmentarz w Bartołtach Wielkich|cmentarz]] katolicki z kamiennym murem z XIX wieku |
| − | * | + | *przydrożne [[Kapliczka w Bartołtach Wielkich|kapliczki]] warmińskie |
<br/> | <br/> | ||
| Linia 72: | Linia 72: | ||
#''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001. | #''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001. | ||
#Zenderowski Wojciech, Łukowska Mariola, ''Barczewo. Miasto wielu kultur'', Barczewo 2009. | #Zenderowski Wojciech, Łukowska Mariola, ''Barczewo. Miasto wielu kultur'', Barczewo 2009. | ||
| − | #[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [ | + | #[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [13.11.2013] |
| − | #[http://www.domwarminski.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=151:gmina-biskupiec-borki-wielkie&catid=27:wies-warminska&Itemid=125| Dom Warmiński] [ | + | #[http://www.domwarminski.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=151:gmina-biskupiec-borki-wielkie&catid=27:wies-warminska&Itemid=125| Dom Warmiński] [13.11.2013] |
<br/> | <br/> | ||
Wersja z 13:28, 27 maj 2014
| Bartołty Wielkie | |
| | |
 Kościół pw. św. Jakuba Apostoła w Bartołtach Wielkich
| |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | olsztyński |
| Gmina | Barczewo |
| Liczba ludności (2010) | 289 osób (łącznie Bartołty Wielkie, Bartołty Małe i Kierzbuń) |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Bartołty Wielkie | |
| Położenie na mapie Polski  Bartołty Wielkie | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Bartołty Wielkie (niem. Groß Bartelsdorf) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Barczewo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
Miejscowość w 2010 roku była zamieszkana przez 289 osób (łącznie Bartołty Wielkie, Bartołty Małe i Kierzbuń). Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Kazimierz Czaplicki[1].
Spis treści
Położenie
Miejscowość położona jest na Pojezierzu Olsztyńskim, w odległości 11 km na południowy wschód od Barczewa. Wieś leży między jeziorami Tumiańskim, Dłużek i Bartołt Wielki. Przez miejscowość przepływa rzeka Wardęga.
Dzieje miejscowości
Pierwsze wzmianki na temat wsi pochodzą z 1345 roku, natomiast lokacji dokonano w roku 1379. W późniejszym czasie wieś była własnością rodziny Kromerów, spokrewnionej z biskupem warmińskim Marcinem Kromerem. Kromerowie żyli tu jeszcze w XIX wieku. W pierwszej połowie XVII wieku właścicielem wsi był Stefan Sadorski. Przekazał on młyn wodny na wyposażenie gimnazjum jezuitów w Reszlu. W XVIII wieku wieś podzieliła się na Bartołty Wielkie i Bartołty Małe. 20 sierpnia 1862 roku powołano parafię Bartołty Wielkie.
Edukacja
We wsi działa szkoła podstawowa.
Gospodarka
W miejscowości funkcjonuje Gospodarstwo Rybackie ''Bartołty Wielkie''.
Turystyka
- W miejscowości działa Buddyjski Ośrodek Odosobnieniowy [2]
- Żółty szlak rowerowy o długości 32,5 km - przebieg trasy: Barczewo-Tumiany-Bartołty Wielkie-Jedzbark-Barczewo
Zabytki
- młyn zbudowany na strudze łączącej jeziora Bartołt Wielki i Tumiańskie; fundamenty pochodzą ze średniowiecza, mury - z XIX wieku; przy młynie znajduje się dom młynarza, przypominający kształtem dworek
- gotycko-barokowy kościół, zbudowany w początkach XVIII wieku na murach poprzedniej świątyni; posiada wieżę z kopułowym hełmem i latarnią (wieża obecny kształt uzyskała w 1897 roku; wyposażenie wnętrza pochodzi głównie z XIX wieku, wyjątkami są m.in. barokowy ołtarz oraz renesansowa płyta nagrobna
- przed wsią znajduje się cmentarz katolicki z kamiennym murem z XIX wieku
- przydrożne kapliczki warmińskie
Bibliografia
- Orłowicz Mieczysław, Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii, Na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn
- Skurzyński Piotr, Warmia i polskie Dolne Prusy, Gdynia 2012.
- Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
- Zenderowski Wojciech, Łukowska Mariola, Barczewo. Miasto wielu kultur, Barczewo 2009.
- Bank Danych Lokalnych GUS [13.11.2013]
- Dom Warmiński [13.11.2013]
Przypisy
- ↑ Strona Urzędu Gminy [12.10.2013]
- ↑ Strona Ośrodka [27.05.2014]
