Bezławki
| Bezławki | |
| | |
[[Plik: Tablica upamiętniająca poległych w wojnach z lat: 1813-1815 i 1870-1871. Tablicę przeniesiono do Kętrzyna, fot. Wojciech Rużewicz Źródło: http://www.rowery.olsztyn.pl/wiki/miejsca/xix/warminsko-mazurskie/ketrzyn, dostęp 26 września 2013 | |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | Warmińsko-Mazurskie |
| Powiat | Kętrzyński |
| Gmina | Reszel |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Bezławki | |
| Położenie na mapie Polski  Bezławki | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Bezławki (niem. Bäslack) – wieś sołecka położona w Polsce, w województwie warmińsko – mazurskim, w powiecie kętrzyńskim w gminie Reszel. W latach 1975-1998 miejscowość przynależała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.
Spis treści
Charakterystyka fizjograficzna:
Falisty krajobraz ziemi kętrzyńskiej powstał w wyniku wzmożonej działalności erozyjnej ostatniego zlodowacenia. Lodowiec powracał, następnie zatrzymywał się i cofał na północ pozostawiając w swej wędrówce wały moren czołowych, które tworzą spore wzgórza. Główne pasmo moren czołowych biegnie w kierunku z południowego zachodu na północny wschód. Kierunek ma od Świętej Lipki, którą od północy otacza łukiem na Bezławki, Wilknowo, Pręgowo. Z topniejących lodów wytworzyły się jeziora zastoiskowe , od których liczne strumienie znosiły drobny materiał skalny, wymyty z moren, osadzając na dnie jezior grube warstwy iłów. O istnieniu tych jezior na terenie powiatu świadczą nieckowate zagłębienia. Występują w nich iły piaszczyste, które wypełniają środek dawnego jeziora, oraz gliny margliste, które osadzały się na brzegach zbiornika. Jedno takie jezioro zajmowało duży obszar między Nową Wsią kętrzyńską, Pręgowem i ciągnęło się aż do Wilknowa blisko Bezławek. Wokół Bezławek występują złoża w postaci iłów.
Dzieje miejscowości:
Wieś została założona na terenie puszczy, obszarze niemalże bezludnym. Wieś miała strażnicę zbudowaną na urwistym wzniesieniu. Jej celem była obrona Rastemborka od południa. Z 1402 roku pochodzi zapiska kronikarska, świadcząca, że komtur Wilhelm von Helfenstein powracał do Bezławek z wyprawy na Litwę. Jako fort pograniczny strażnica pełniła funkcję punktu obronnego, gdyż tylko od strony północnej posiadała dostępne wejście. Podwórzec przed budynkiem miał mury z głazów polnych oraz baszty obronne, częściowo zachowane do czasów obecnych. W roku 1513 forteczka została przekształcona przez Krzyżaków w kościół, który w 1583 roku stał się zborem protestanckim. Baszta, znajdująca się przy zachodniej części kościoła pochodzi z przełomu 1726/1730. Kościół został odnowiony w 1884 roku. Od zachodu za murami znajduje się cmentarz. Wsie okoliczne: Widryny, Śpigłówka, Pilec, Wilkowo, Pręgowo, Muławki, Garbno, karczma przy Świętej Lipce powstały w XIV i XV wieku. Bezławki w XVI i XVII wieku były w posiadaniu rodu von der Groeben. Właściciel Bezławek Otto von Groeben odsprzedał część bezławieckich dóbr Stefanowi Sadorskiemu. Na tym obszarze została odbudowana kaplica w Świetej Lipce.
Ludzie związani z miejscowością:
Zabytki:
Na prawym brzegu rzeki Dejny w widłach rzeki i drogi w kierunku z Wilamowa do Bezławek, około 200 metrów na wschód od młyna wodnego i 300 metrów w kierunku południowym od wsi Bezławki znajduje się grodzisko zwane „Górą Zamkową”.
Gospodarka:
Kultura:
Bibliografia:
Bezławki, w: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. 1, red. F. Sulimierski, Warszawa 1880.
Licharewa Zofia, Kętrzyn z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1962.
Panfil Jan, Pojezierze Mazurskie, Warszawa 1968.
Michniewska-Szczepkowska Barbara, Szczepkowski Bohdan, Województwo olsztyńskie, środowisko geograficzne tekst i mapy krajoznawcze, Olsztyn 1969.
