Białczyn

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
Białczyn

Białczyn - kapliczka. Źródło: www.pieniezno.pl
Białczyn - kapliczka.
Źródło: www.pieniezno.pl
Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat braniewski
Gmina Pieniężno
Liczba ludności (2010) 253
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Białczyn
Białczyn
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Białczyn
Białczyn
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Białczyn (niem. Lilienthal) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie braniewskim, w gminie Pieniężno. Miejscowość w 2010 roku liczyła 253 mieszkańców. W skład sołectwa wchodzą wsie: Białczyn i Gajle. Funkcję sołtysa sprawuje Karolina Wolak-Wysocka.

Położenie

Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, przy drodze wojewódzkiej nr 507, 12 km na północ od Pieniężna.

Dzieje miejscowości

Wieś lokowana na prawie chełmińskim w 1334 roku. Pod koniec XVIII wieku była to wieś królewska. W pierwszej połowie XIX wieku funkcjonowała w Białczynie szkoła tymczasowa[1].
Po II wojnie światowej Białczyn był częścią gminy Wola Lipowska, którą w 1946 roku włączono do powiatu braniewskiego. Po reformie administracyjnej w 1954 roku istniejące do tej pory gminy zastąpiono gromadami[2]. Białczyn stał się częścią gromady Wola Lipowska, którą zlikwidowano w 1968 roku, a jej tereny włączono do gromady Pieniężno. W 1972 roku dokonano kolejnej reformy administracyjnej, która przywracała podział państwa na gminy[3]. Na mocy uchwały z 1972 roku[4] obszar sołectwa Białczyn wszedł w skład gminy Pieniężno. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa elbląskiego[5].

W wyniku akcji "Tysiąc szkół na Tysiąclecie" wybudowano w Białczynie dwuizbową szkołę podstawową[1].
We wsi funkcjonował PGR.

Obecnie w Białczynie działa sklep spożywczo-przemysłowy, nie funkcjonuje szkoła, ani jednostka straży pożarnej.

Liczba mieszkańców wsi w poszczególnych latach:

  • 1820 r. - 512 osób
  • 1939 r. - 275 osób
  • 2008 r. - 256 osób

Zabytki

  • częściowo zachowany układ ruralistyczny wsi (zabytkowa zabudowa zachowała się w ok. 60%)
  • kaplica wybudowana około 1900 roku
  • kapliczki warmińskie

Przypisy

  1. 1,0 1,1 Braniewo. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1973.
  2. Dz.U. 1954, nr 43, poz. 191, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
  3. Dz.U. 1972, nr 49, poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
  4. Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim.
  5. Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]


Bibliografia

Dz.U. 1954, nr 43, poz. 191, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
Dz.U. 1972, nr 49, poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim. [w:] Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie, Olsztyn 1972.
Braniewo. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1973.
Bank Danych Lokalnych GUS [09.02.2015]
BIP Urzędu Gminy Pieniężno [09.02.2015]
wrota.warmia.mazury.pl [09.02.2015]