Bielistka siwa: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
(Utworzono nową stronę "{{Roślina infobox |Nazwa rośliny = Bielistka siwa |Nazwa łacińska = Leucobryum glaucum |L = Lindb. |Pusta linia = <br/> |grafika = leucobryum.jpg |podpis grafi...")
 
 
(Nie pokazano 45 wersji utworzonych przez 4 użytkowników)
Linia 2: Linia 2:
 
  |Nazwa rośliny = Bielistka siwa
 
  |Nazwa rośliny = Bielistka siwa
 
  |Nazwa łacińska = Leucobryum glaucum
 
  |Nazwa łacińska = Leucobryum glaucum
  |L = Lindb.
+
  |L = Hedw.
 
  |Pusta linia = <br/>
 
  |Pusta linia = <br/>
  |grafika = leucobryum.jpg
+
  |grafika = bielistka.jpg
  |podpis grafiki = Bielistka siwa w runie boru świeżego
+
  |podpis grafiki = Bielistka siwa.<br>Fot. Dariusz Kubiak.
 
  |Systematyka = Systematyka
 
  |Systematyka = Systematyka
 
  |Domena = eukarionty  
 
  |Domena = eukarionty  
Linia 19: Linia 19:
 
  |Lista synonimów =  
 
  |Lista synonimów =  
 
}}
 
}}
<br/>
+
'''Bielistka siwa''' (''Leucobryum glaucum'' Hedw.) gatunek mchu należący do rodziny widłozębowatych (''Dicranaceae''). Inaczej zwana modrzaczkiem.
 
+
<br/><br/>
 
+
[[Plik:leucobryum.jpg|thumb|right|290px|Bielistka siwa w runie boru świeżego w Nadleśnictwie Nowe Ramuki.<br>Fot. Dariusz Kubiak.
'''Widłoząb zielony''' (''Dicranum viride'' Lindb.) - gatunek mchu należący do rodziny widłozębowatych (''Dicranaceae'').  
+
]]
 
+
== Morfologia ==
 
+
Bielistka siwa tworzy poduszkowate darnie – w stanie suchym sinozielone, w wilgotnym jasnozielone – o zwartej, różnej wielkości (do 20 cm i więcej). Gametofit jest krótki, dorastający od 1 do 12,5 cm długości, widlasto rozgałęziony i gęsto ulistniony. Listki są wzniesione, lancetowate, o długości ok. 3–9 mm.  
=== Morfologia ===
 
 
 
 
 
Mech akrokarpiczny rosnący w małych darniach, o charakterystycznym ciemnozielonym zabarwieniu. Łodygi o długości 1-2(4) cm. Wilgotne liście są sztywne, proste lub lekko zakrzywione, suche - skręcone. Blaszka liściowa 4 mm długa i 0,5 mm szeroka, w przekroju półokrągła, jednowarstwowa lub tylko miejscami dwuwarstwowa. Brzeg liścia gładki, czasami na szczycie lekko ząbkowany.
 
<br/>
 
 
 
 
 
=== Rozmieszczenie i ekologia ===
 
 
 
 
 
Widłoząb zielony jest gatunkiem eurosyberyjsko-północnoamerykańskim, o subkontynentalno-górskim typie zasięgu.
 
W Polsce występuje na terenie całego kraju, przy czym większość stanowisk skupia się w Karpatach, gdzie rośnie głównie w niższych położeniach regla dolnego. Na niżu znany jest zaledwie z kilkunastu stanowisk.
 
 
 
Widłoząb zielony jest gatunkiem leśnym, występującym w miejscach ocienionych. Stwierdzany był w płatach zbiorowisk leśnych, przede wszystkim buczyn, rzadziej notowany był w łęgach i grądach. Rośnie najczęściej na pniach drzew liściastych, głównie buków.
 
<br/>
 
 
 
 
 
=== Wartość użytkowa ===
 
 
 
  
Widłoząb zielony objęty jest w Polsce ścisłą ochroną gatunkową. Jest gatunkiem o znaczeniu wspólnotowym, wymaga wyznaczenia obszaru NATURA 2000.  
+
Sporofit ma ok. 8–18 mm długości i jest czerwonawy. Puszka zarodniowa jest silnie zagięta, długości od 1,5 do 2 mm. Wieczko jest długości 1,5–2 mm, czerwone lub czerwonobrązowe, z ciemnoczerwonym perystomem.
 
<br/>
 
<br/>
 +
== Rozmieszczenie i ekologia ==
 +
Bielistka siwa jest rośliną pospolitą w prawie całym kraju – występuje w podmokłych lasach, głównie iglastych, na wilgotnych łąkach, skałach oraz wrzosowiskach (liczba jej stanowisk zmniejsza się w kierunku wschodnim). Jest to gatunek wyróżniający rozpowszechnionego na znacznej powierzchni kraju zespołu leśnego określanego jako subatlantycki bór sosnowy świeży (''Leucobryo-Pinetum'').
  
 +
Bielistka siwa występuje m.in. w runie boru świeżego w [[Nadleśnictwo Nowe Ramuki|Nadleśnictwie Nowe Ramuki]].
  
=== Ciekawostki ===
+
== Wartość użytkowa ==
 
+
Bielistka siwa objęta jest częściową ochroną na terenie Polski na podstawie Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 5 stycznia 2012 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin.  
Widłoząb zielony znany jest w Polsce wyłącznie w postaci gametofitów.
 
 
 
Współcześnie na [[Warmia i Mazury|Warmii i Mazurach]] gatunek ten występuje jedynie na obszarze [[Wzgórza Dylewskie|Wzgórz Dylewskich]].
 
<br/>
 
  
 +
== Zobacz też ==
 +
[http://pl.wikipedia.org/wiki/Bielistka_siwa pl.wikipedia.org, bielistka siwa] [20.04.2014]<br/>
 +
[http://pl.wikipedia.org/wiki/Suboceaniczny_b%C3%B3r_sosnowy_%C5%9Bwie%C5%BCy pl.wikipedia.org, suboceaniczny bór sosnowy świeży] [20.04.2014]<br/>
 +
[http://pl.wikipedia.org/wiki/Kontynentalny_b%C3%B3r_sosnowy_%C5%9Bwie%C5%BCy pl.wikipedia.org, kontynentalny bór sosnowy świeży] [20.04.2014]<br/>
  
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
 
+
[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20120000081 isap.sejm.gov.pl, rozporządzenie w sprawie ochrony gatunkowej roślin] [20.05.2014] <br/>
 
+
Stebel Adam, ''Bielistka siwa'', [w:] ''Monitoring gatunków roślin. Przewodnik metodyczny'', t. 3, s. 52-62.<br/>
A. Stebel: ''Widłoząb zielony Dicranum viride (Sull. & Lesq.) Lindb.'' W: Biblioteka Monitoringu Środowiska, 296-306. [http://www.gios.gov.pl/siedliska/pdf/przewodnik_metodyczny_dicranum_viride.pdf]
+
[http://siedliska.gios.gov.pl/pdf/przewodniki_metodyczne/przewodnik_metodyczny_1400.pdf siedliska.gios.gov.pl] [20.04.2014]<br/>
 
+
Wójciak Hanna, ''Porosty, mszaki, paprotniki. Flora Polski'', Warszawa 2003.<br/>
M. Szczepański: ''Widłoząb zielony Dicranum viride Lindb.'' W: Cz. Hołdyński (red.), ''Siedliska i gatunki NATURA 2000''. Olsztyn: Wyd. Mantis, 2010: 171-174.
+
''Zbiorowiska roślinne Polski. Lasy i zarośla'', red. naukowa Władysław Matuszkiewicz, Piotr Sikorski i.in., Warszawa 2012.<br/>
<br/>
 
 
 
 
 
== Linki zewnętrzne ==
 
 
 
 
 
http://pl.wikipedia.org/wiki/Widłoząb_zielony
 
 
<br/>
 
<br/>
  
  
[[Kategoria: Przyroda]][[Kategoria: Rośliny]][[Kategoria: Rośliny Warmii i Mazur]]
+
[[Kategoria: Przyroda]] [[Kategoria: Rośliny Warmii i Mazur]]

Aktualna wersja na dzień 12:51, 10 mar 2015

Bielistka siwa

Leucobryum glaucum
Hedw.
Bielistka siwa.Fot. Dariusz Kubiak.
Bielistka siwa.
Fot. Dariusz Kubiak.
Systematyka
Królestwo rośliny
Gromada mchy
Klasa prątniki
Rząd widłozębowce
Rodzina widłozębowate
Rodzaj bielistka
Gatunek bielistka siwa
Synonimy

Bielistka siwa (Leucobryum glaucum Hedw.) – gatunek mchu należący do rodziny widłozębowatych (Dicranaceae). Inaczej zwana modrzaczkiem.

Bielistka siwa w runie boru świeżego w Nadleśnictwie Nowe Ramuki.
Fot. Dariusz Kubiak.

Morfologia

Bielistka siwa tworzy poduszkowate darnie – w stanie suchym sinozielone, w wilgotnym jasnozielone – o zwartej, różnej wielkości (do 20 cm i więcej). Gametofit jest krótki, dorastający od 1 do 12,5 cm długości, widlasto rozgałęziony i gęsto ulistniony. Listki są wzniesione, lancetowate, o długości ok. 3–9 mm.

Sporofit ma ok. 8–18 mm długości i jest czerwonawy. Puszka zarodniowa jest silnie zagięta, długości od 1,5 do 2 mm. Wieczko jest długości 1,5–2 mm, czerwone lub czerwonobrązowe, z ciemnoczerwonym perystomem.

Rozmieszczenie i ekologia

Bielistka siwa jest rośliną pospolitą w prawie całym kraju – występuje w podmokłych lasach, głównie iglastych, na wilgotnych łąkach, skałach oraz wrzosowiskach (liczba jej stanowisk zmniejsza się w kierunku wschodnim). Jest to gatunek wyróżniający rozpowszechnionego na znacznej powierzchni kraju zespołu leśnego określanego jako subatlantycki bór sosnowy świeży (Leucobryo-Pinetum).

Bielistka siwa występuje m.in. w runie boru świeżego w Nadleśnictwie Nowe Ramuki.

Wartość użytkowa

Bielistka siwa objęta jest częściową ochroną na terenie Polski na podstawie Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 5 stycznia 2012 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin.

Zobacz też

pl.wikipedia.org, bielistka siwa [20.04.2014]
pl.wikipedia.org, suboceaniczny bór sosnowy świeży [20.04.2014]
pl.wikipedia.org, kontynentalny bór sosnowy świeży [20.04.2014]

Bibliografia

isap.sejm.gov.pl, rozporządzenie w sprawie ochrony gatunkowej roślin [20.05.2014]
Stebel Adam, Bielistka siwa, [w:] Monitoring gatunków roślin. Przewodnik metodyczny, t. 3, s. 52-62.
siedliska.gios.gov.pl [20.04.2014]
Wójciak Hanna, Porosty, mszaki, paprotniki. Flora Polski, Warszawa 2003.
Zbiorowiska roślinne Polski. Lasy i zarośla, red. naukowa Władysław Matuszkiewicz, Piotr Sikorski i.in., Warszawa 2012.