Borówka bagienna: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
(Utworzono nową stronę "{{Roślina infobox |Nazwa rośliny = Borówka bagienna |Nazwa łacińska = Vaccinium uliginosum |L = L. |Pusta linia = <br/> |grafika = borówka bagienna.jpg |pod...")
 
Linia 24: Linia 24:
  
 
'''Borówka bagienna''' (''Vaccinium uliginosum'' L.) – gatunek rośliny z rodziny wrzosowatych (''Ericaceae'')
 
'''Borówka bagienna''' (''Vaccinium uliginosum'' L.) – gatunek rośliny z rodziny wrzosowatych (''Ericaceae'')
−
 
−
[[Plik:bagno kwiatostan.jpg|300px|thumb|right|Bagno zwyczajne - kwiatostan]]
 
  
  
Linia 31: Linia 29:
  
  
−
Bagno zwyczajne to zimozielony, krótkowieczny (dożywający do 30 lat) krzew wysokości 1–1,5 m. Młode pędy są gęsto rudawo owłosione, z czasem nagie o brązowej korze, wzniesione lub podnoszące się. Liście są skórzaste, wąsko eliptyczne lub lancetowate, długości do 5 cm i szerokości do 2-5 mm, ułożone skrętolegle. Są krótkoogonkowe, blaszka liściowa jest z wierzchu jest ciemnozielona i połyskująca, od spodu pokryta rudawym kutnerem, brzegiem podwinięta. Liście pozostają na roślinie przez kilka sezonów.  Kwiaty są obupłciowe, promieniste, pięciokrotne, białe, zebrane na końcach ubiegłorocznych pędów w główkowate baldachy. Wyrastają na ogruczolonych szypułkach o długości do 2,5 cm i są szeroko otwarte. Mają 5-działkowy kielich, 5 białych, odwrotnie jajowatych, niezrośniętych płatków korony o długości 5-8 mm i 10 pręcików dłuższych od płatków. Pręciki z długimi nitkami i pylnikami bez rożków. Słupek jest prosty, o szyjce długiej, ale krótszej od pręcików. Roślina kwitnie w maju i czerwcu. Kwiaty zapylane są przez owady. Owoc stanowi torebka długości 4-5 mm, po dojrzeniu zwieszająca się ku dołowi, pękająca od strony szypułki pięcioma klapami. Nasiona są liczne, drobne, spiralnie skręcone.
+
Krzewinka o wysokości 15-80(100) cm o brązowawych, obłych i owłosionych gałązkach.Kwiaty są dzwonkowate, białe lub różowawe, zebrane po kilka w grona na końcach gałązek. Owocem jest jagoda z jasnym miąższem.
 
<br/>
 
<br/>
  
Linia 37: Linia 35:
 
=== Rozmieszczenie i ekologia ===
 
=== Rozmieszczenie i ekologia ===
  
−
 
+
Gatunek szeroko rozprzestrzeniony w Azji, Europie i Ameryce Północnej na obszarach o klimacie arktycznym i umiarkowanym. W Polsce występuje dość pospolicie na torfowiskach i bagnach.
−
Bagno zwyczajne występuje w stanie dzikim w środkowej i północnej Europie oraz w północno-wschodniej Azji. W Polsce osiąga w Polsce południową granicę zasięgu - jest rozpowszechniony na całym niżu, z wyjątkiem Kujaw i Wielkopolski gdzie jest rzadki. W górach występuje rzadko (m.in.: torfowiska Kotliny Orawsko-Nowotarskiej, Tatry, Pasmo Lubania, Pogórze Dynowskie, Pogórze Wiśnickie, Bieszczady Zachodnie).
 
−
 
 
−
Roślina występuje na terenach podmokłych, zacienionych i zakwaszonych (mokre lasy sosnowe, torfowiska wysokie, bory bagienne). Rośnie razem z modrzewnicą, wrzosem, żurawiną i wrzoścem bagiennym.
 
 
<br/>
 
<br/>
  
Linia 46: Linia 41:
 
=== Wartość użytkowa ===
 
=== Wartość użytkowa ===
  
 +
Jagody borówki bagiennej zawierają witaminy oraz kwasy organiczne. Jest rośliną żywicielską chronionego motyla [[modraszek bagniczek|modraszka bagniczka]].
  
−
 
−
Bagno zwyczajne od dawna było stosowane jako roślina lecznicza. Właściwości lecznicze bagna opisywał już Karol Linneusz w 1775 r.  Surowcem zielarskim były przede wszystkim młode pędy i liście. W medycynie ludowej bagno zwyczajne znane jest jako środek stosowany zewnętrznie o działaniu łagodzącym w zapaleniu stawów, bólach pleców i reumatyzmie i do płukania jamy ustnej w bólach zębów, a także wewnętrznie przeciw astmie i krztuścowi. W homeopatii ziele oraz liście bagna stosuje się jako środek drażniący skórę i przeciwgośćcowy.
 
−
 
−
Liście i pędy bagna zawierają olejek eteryczny o silnym, charakterystycznym zapachu, porażającym układ nerwowy i działającym odurzająco – może powodować zawroty i bóle głowy. Spożycie rośliny przez człowieka wywołuje podrażnienie żołądka i układu pokarmowego, może prowadzić do uszkodzenia nerek oraz paraliżu systemu nerwowego  (jest to roślina trująca !).
 
−
 
−
Bagno zwyczajne jest wykorzystywane do celów ozdobnych - spotykane jest jednak w uprawie rzadko ze względu na specyficzne wymagania. Jest to gatunek mrozoodporny – toleruje temperatury do -29 °C. Wymaga gleb kwaśnych, próchnicznych i wilgotnych oraz stanowisk słonecznych do półcienistych. W ogrodzie nadaje się na wrzosowiska i do grup różaneczników.
 
 
<br/>
 
<br/>
  
Linia 58: Linia 48:
 
=== Ciekawostki ===
 
=== Ciekawostki ===
  
−
 
+
Często mylnie sądzi się, że owoce borówki bagiennej powodują odurzenie. W rzeczywistości powoduje to pyłek kwiatowy [[bagno zwyczajne|bagna zwyczajnego]] (''Ledum palustre''), które rośnie zazwyczaj obok tej borówki.
−
Bagno zwyczajne jest gatunkiem objętym w Polsce ścisłą ochroną gatunkową. Zagrożeniem dla gatunku jest eksploatacja torfu i osuszanie torfowisk, na których występuje, a także zbiór jego gałązek.
 
 
<br/>
 
<br/>
  
Linia 73: Linia 62:
  
  
−
Bagno zwyczajne [http://pl.wikipedia.org/wiki/Bagno_zwyczajne] 08.06.2014
+
Borówka bagienna [http://pl.wikipedia.org/wiki/Bor%C3%B3wka_bagienna] 10.06.2014
−
 
 
−
Lista gatunków roślin objętych ścisłą ochroną w Polsce [http://pl.wikipedia.org/wiki/Lista_gatunk%C3%B3w_ro%C5%9Blin_obj%C4%99tych_%C5%9Bcis%C5%82%C4%85_ochron%C4%85] 08.06.2014
 
 
<br/>
 
<br/>
  
  
 
[[Kategoria: Przyroda]][[Kategoria: Rośliny]] [[Kategoria: Rośliny chronione]][[Kategoria: Rośliny Warmii i Mazur]]
 
[[Kategoria: Przyroda]][[Kategoria: Rośliny]] [[Kategoria: Rośliny chronione]][[Kategoria: Rośliny Warmii i Mazur]]

Wersja z 22:23, 10 cze 2014

Borówka bagienna
Vaccinium uliginosum
L.
Borówka bagienna
Borówka bagienna
Systematyka
Królestwo rośliny
Gromada rośliny naczyniowe
Klasa okrytonasienne
Rząd wrzosowce
Rodzina wrzosowate
Rodzaj borówka
Gatunek borówka bagienna
Synonimy
łochynia

łochinia pijanica durnica


Borówka bagienna (Vaccinium uliginosum L.) – gatunek rośliny z rodziny wrzosowatych (Ericaceae)


Morfologia

Krzewinka o wysokości 15-80(100) cm o brązowawych, obłych i owłosionych gałązkach.Kwiaty są dzwonkowate, białe lub różowawe, zebrane po kilka w grona na końcach gałązek. Owocem jest jagoda z jasnym miąższem.


Rozmieszczenie i ekologia

Gatunek szeroko rozprzestrzeniony w Azji, Europie i Ameryce Północnej na obszarach o klimacie arktycznym i umiarkowanym. W Polsce występuje dość pospolicie na torfowiskach i bagnach.


Wartość użytkowa

Jagody borówki bagiennej zawierają witaminy oraz kwasy organiczne. Jest rośliną żywicielską chronionego motyla modraszka bagniczka.



Ciekawostki

Często mylnie sądzi się, że owoce borówki bagiennej powodują odurzenie. W rzeczywistości powoduje to pyłek kwiatowy bagna zwyczajnego (Ledum palustre), które rośnie zazwyczaj obok tej borówki.


Bibliografia

Podbielkowski Zbigniew: Rośliny torfowisk. Atlas. PZWSz: Warszawa, 1965.


Linki zewnętrzne

Borówka bagienna [1] 10.06.2014

Źródło: „http://encyklopedia.warmia.mazury.pl/index.php?title=Borówka_bagienna&oldid=60188”