Borki: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Zobacz też) |
(→Dzieje miejscowości) |
||
| Linia 43: | Linia 43: | ||
=== Dzieje miejscowości === | === Dzieje miejscowości === | ||
| − | Wieś powstała jako [[dobra szlacheckie]] (Borckenn) w 1565 roku na 8 łanach lasu na [[prawo magdeburskie|prawie magdeburskim]]. Nadanie otrzymał [[Kryspin Blumstein]], którego ojciec i stryj posiadali już dobra w tej okolicy ([[Liski]]). Kryspin ponadto otrzymał 2 łany między [[Pisa|Pisą]], [[Wilki]] | + | Wieś powstała jako [[dobra szlacheckie]] (Borckenn) w 1565 roku na 8 łanach lasu na [[prawo magdeburskie|prawie magdeburskim]]. Nadanie otrzymał [[Kryspin Blumstein]], którego ojciec i stryj posiadali już dobra w tej okolicy ([[Liski]]). Kryspin ponadto otrzymał 2 łany między [[Pisa|Pisą]], [[Wilki|Wilkami]] i [[Niedźwiedzie|Niedźwiedziami]] oraz położoną tam karczmę przy drodze krajowej, a także ponad 5 łanów w [[Kałęczyn|Kałęczynie]]; uzupełnieniem nabytków tego najwyraźniej bardzo przedsiębiorczego właściciela była karczma w [[Biała Piska|Białej Piskiej]] wraz z 4 morgami roli i łąki. W 1566 roku nadanie zostało powtórzone ze zmianą 5 łanów przy Kałęczynie na ponad 15 łanów tamże. Łącznie więc dobra w Borkach liczyły wówczas ponad 25 łanów. W następnych latach obszar ten zmniejszył się do 16 łanów (1579), ale już na początku XVII wieku ponownie wynosił ponad 25 łanów. Warto dodać, że Kryspin Blumstein występuje w pierwszym szczegółowym wykazie szlachty [[starostwo piskie|starostwa piskiego]] z 1570 roku, który powstał przy okazji składania hołdu dziedzicznego księciu pruskiemu. Obok niego wymienieni są tam również m.in. Andrzej i Fryderyk Blumsteinowie z Szymek, Walentyn Blumstein z Wilkusz ([[Kociołek Szlachecki|Kociołka Szlacheckiego]]) oraz pastor Jan Blumstein, właściciel niewielkiego majątku w [[Kumielsk|Kumielsku]]. W 1857 roku miejscowość liczyła 142 mieszkańców, zaś w roku 1867 - 130. W 1939 roku wieś była zamieszkana przez 57 osób. |
Po [[II wojna światowa|II wojnie światowej]] działało tu [[Państwowe Gospodarstwo Rolne]] Borki. Obecnie wieś jest siedzibą [[sołectwo|sołectwa]]. Aktualnie funkcję [[sołtys|sołtysa]] sprawuje [[Edyta Chodnicka]]<ref> Źródło: http://www.bip.pisz.hi.pl/index.php?k=853</ref> | Po [[II wojna światowa|II wojnie światowej]] działało tu [[Państwowe Gospodarstwo Rolne]] Borki. Obecnie wieś jest siedzibą [[sołectwo|sołectwa]]. Aktualnie funkcję [[sołtys|sołtysa]] sprawuje [[Edyta Chodnicka]]<ref> Źródło: http://www.bip.pisz.hi.pl/index.php?k=853</ref> | ||
Wersja z 16:41, 2 lis 2013
| Borki | |
| | |
 Borki. Mogiła 2 żołnierzy niemieckich, poległych w roku 1915
| |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | piski |
| Gmina | Pisz |
| Liczba ludności (2010) | 462 |
| Strefa numeracyjna | (+48) 87 |
| Kod pocztowy | 12-200 |
| Tablice rejestracyjne | NPI |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Borki | |
| Położenie na mapie Polski  Borki | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Borki (dawniej Borki Szlacheckie, niem. Borken, Kibissen, Adlig-Borken) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie piskim, gminie Pisz.
W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego.
Spis treści
Charakterystyka fizjograficzna
Wieś położona jest w południowo-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego,na Równinie Mazurskiej. Miejscowość leży w odległości 7 km na południe od Pisza, na wschód od drogi krajowej nr 63.
Dzieje miejscowości
Wieś powstała jako dobra szlacheckie (Borckenn) w 1565 roku na 8 łanach lasu na prawie magdeburskim. Nadanie otrzymał Kryspin Blumstein, którego ojciec i stryj posiadali już dobra w tej okolicy (Liski). Kryspin ponadto otrzymał 2 łany między Pisą, Wilkami i Niedźwiedziami oraz położoną tam karczmę przy drodze krajowej, a także ponad 5 łanów w Kałęczynie; uzupełnieniem nabytków tego najwyraźniej bardzo przedsiębiorczego właściciela była karczma w Białej Piskiej wraz z 4 morgami roli i łąki. W 1566 roku nadanie zostało powtórzone ze zmianą 5 łanów przy Kałęczynie na ponad 15 łanów tamże. Łącznie więc dobra w Borkach liczyły wówczas ponad 25 łanów. W następnych latach obszar ten zmniejszył się do 16 łanów (1579), ale już na początku XVII wieku ponownie wynosił ponad 25 łanów. Warto dodać, że Kryspin Blumstein występuje w pierwszym szczegółowym wykazie szlachty starostwa piskiego z 1570 roku, który powstał przy okazji składania hołdu dziedzicznego księciu pruskiemu. Obok niego wymienieni są tam również m.in. Andrzej i Fryderyk Blumsteinowie z Szymek, Walentyn Blumstein z Wilkusz (Kociołka Szlacheckiego) oraz pastor Jan Blumstein, właściciel niewielkiego majątku w Kumielsku. W 1857 roku miejscowość liczyła 142 mieszkańców, zaś w roku 1867 - 130. W 1939 roku wieś była zamieszkana przez 57 osób. Po II wojnie światowej działało tu Państwowe Gospodarstwo Rolne Borki. Obecnie wieś jest siedzibą sołectwa. Aktualnie funkcję sołtysa sprawuje Edyta Chodnicka[1]
Zabytki:
- Dwa dawne cmentarze ewangelickie z XIX wieku, Borki-Wilki
- Park dworski z przełomu XIX i XX wieku, PGR Borki, własność komunalna
Bibliografia:
- Białuński Grzegorz, Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
- Hippel Rudolf von, Przegląd statystycznych i innych uwarunkowań powiatu Johannisburg na podstawie przeprowadzonego spisu powszechnego w dniu 3 grudnia 1867 r. wg zestawienia starosty von Hippela w roku 1868, Znad Pisy, nr 19-20, 2010-2011, s. 83-157.
- Kossert Andreas, Mazury. Zapomniane Południe dawnych Prus Wschodnich, przeł. Barbara Ostrowska, Warszawa 2004.
- Pisz. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970.
- Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
- Bank Danych Lokalnych GUS: http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims [data dostępu: 10.09.2013]
- Deutsche Verwaltungsgeschichte: http://www.verwaltungsgeschichte.de/johannisburg.html [data dostępu: 10.09.2013]
- Gminna Ewidencja Zabytków www.bip.pisz.hi.pl/zalaczniki/prawo/110131120520.doc [data dostępu: 10.09.2013]
- Olsztyńska Strona Rowerowa: http://www.rowery.olsztyn.pl/wiki/miejsca/1914/warminsko-mazurskie/borki2 [data dostępu: 10.09.2013]
- Wojewódzka Ewidencja Zabytków http://www.wuoz.olsztyn.pl/ [data dostępu: 10.09.2013]
Przypisy
Zobacz też
Emes (dyskusja) 17:45, 24 paź 2013 (CEST) Emes (dyskusja) 23:15, 22 wrz 2013 (CEST)Emes (dyskusja) 23:15, 22 wrz 2013 (CEST)
