Borsuk

Borsuk
Meles meles`
Linnaeus, 1758
Meles meles Linnaeus, 1758
Borsuk. Fot. Peter Trimming. Źródło: Commons Wikimedia
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Rząd	drapieżne
Rodzina	łasicowate
Rodzaj	Meles
Gatunek	borsuk

Borsuk (jaźwiec) – wszystkożerny drapieżny ssak z rodziny łasicowatych występujący na obszarze całego kraju.

Charakterystyka

Długość ciała borsuka dochodzi do ok. 90 cm, wysokość do ok. 30 cm. Zwierzę jest dość mocno zbudowane, ma sztywną sierść w kolorze szarym (nogi i brzuch czarne), a na białej głowie charakterystyczne dwie czarne pręgi.

Borsuk jest wszystkożercą i łatwo przystosowuje swoje upodobania żywieniowe do zasobów środowiska, w którym żyje. Żywi się głównie dżdżownicami, ślimakami, owadami i ich larwami, młodymi ssakami (głównie gryzoniami), ptakami oraz ich jajami. Do komponentów jego diety należą również zboża i owoce, nie gardzi także padliną.

Prowadzi nocny tryb życia. Jest bardzo czystym zwierzęciem – odchody wydala do specjalnie wykopanych dołków, tzw. latryn, lecz wydziela bardzo nieprzyjemną woń z gruczołów zlokalizowanych koło ogona.

Jego naturalnym wrogiem jest wilk, ryś oraz człowiek, borsuk jest bowiem zwierzyną łowną. Na borsuki można polować w okresie od 1 września do 30 listopada, a na terenach, gdzie występuje głuszec – przez cały rok.

Borsuk odbywa ruję w lipcu i sierpniu. Samica rodzi od dwóch do czterech młodych, które usamodzielniają po ukończeniu roku.

Jesienią borsuk intensywnie przygotowuje się do snu zimowego, który z przerwami trwa do marca.

Występowanie

Borsuk występuje na całym obszarze pojezierzy, w tym na Pojezierzu Mazurskim (np. w rezerwacie Krutynia). Preferuje lasy śródpolne oraz obrzeża leśne, chętnie przebywa na suchych, pagórkowatych terenach. Żyje w norach, które zakłada głęboko w krzewach. Zdarza się, że buduje schronienie w pobliżu siedlisk ludzkich np. w pobliżu sadu. Gatunek ten nauczył się bowiem żyć w środowisku przekształconym przez człowieka, stąd jego obecność na obrzeżach ludzkich siedzib bądź w parkach. W zachodniej Europie odnotowuje się występowanie borsuków w miastach, gdzie zakładają nory pod garażami czy stertami śmieci.

Ciekawostki

Borsuki (oprócz m.in. wilków, lisów czy danieli) korzystają z powstałego w 2010 r. zielonego mostu w Kromerowie w powiecie olsztyńskim, nad drogą krajową nr 16. Jest to pierwszy taki obiekt na Warmii i Mazurach. Umieszczona na słupie kamera uruchamiana przez dekodery ruchu pozwala leśnikom monitorować ruch na moście, dzięki czemu możliwe będzie optymalne projektowanie kolejnych zielonych przejść. Realizacja przedsięwzięcia była możliwa dzięki porozumieniu, jakie w 2012 r. zawarły Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Olsztynie i olsztyński oddział Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad.

Bibliografia

Grabińska Bożenna, Uwarunkowania naturalne i antropogeniczne rozmieszczenia ssaków łownych w Polsce, PAN, prace geograficzne nr 228, Warszawa 2011, s. 19, books.google.pl [08.08.2014]
Panfil Jan, Ssaki Pojezierza Mazurskiego, Olsztyn 1984, s. 42.
Pietrzak Adam, Most pod specjalnym nadzorem, lasy.gov.pl [08.08.2014]