Brejdyny: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
| (Nie pokazano 11 wersji utworzonych przez 4 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
{{Wieś infobox | {{Wieś infobox | ||
| − | + | |nazwa = Brejdyny | |
|herb wsi = | |herb wsi = | ||
|flaga wsi = | |flaga wsi = | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = Brejdyn | |dopełniacz wsi = Brejdyn | ||
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = Brejdyny.jpg |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = Brejdyny<br>Fot. Mieczysław Kalski |
|rodzaj miejscowości = wieś sołecka | |rodzaj miejscowości = wieś sołecka | ||
| − | |województwo = warmińsko - mazurskie | + | |województwo = warmińsko-mazurskie |
|powiat = mrągowski | |powiat = mrągowski | ||
|gmina = Piecki | |gmina = Piecki | ||
| Linia 16: | Linia 15: | ||
|sołectwo = Brejdyny | |sołectwo = Brejdyny | ||
|wysokość = | |wysokość = | ||
| − | |liczba ludności = | + | |liczba ludności = 349 |
| − | |rok = | + | |rok = 2010 |
|strefa numeracyjna = (+48) 89 | |strefa numeracyjna = (+48) 89 | ||
|kod pocztowy = 11 - 710 | |kod pocztowy = 11 - 710 | ||
| Linia 30: | Linia 29: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }}<br/> |
| − | < | + | [[image:brejdyny j.jpg|thumb|right|290px|Jezioro Brejdyny.<br>Fot. Mieczysław Kalski]] |
| + | '''Brejdyny''' (''Preden'', ''Wreyden'', niem. ''Broedienen'') – wieś sołecka w Polsce w [[Województwo warmińsko-mazurskie |województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat mrągowski| powiecie mrągowskim]], w [[Piecki (gmina wiejska)| gminie Piecki]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie |województwa olsztyńskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 349 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa pełni [[Mariola Ciskowska]]<ref>[http://www.bip.warmia.mazury.pl/ Wrota Warmii i Mazur] [03.07.2014]</ref>. | ||
| + | <br/><br/> | ||
| + | == Położenie == | ||
| + | Wieś leży nad jeziorem [[Jezioro Brejdyny |Brejdyny]] w odległości około 3 km na północ od [[Piecki|Piecek]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | == | + | ==Dzieje miejscowości == |
| − | + | Gdy w 1448 r. zakładano wieś Piecki, Brejdyny już istniały. Wieś lokowano w 1419 r. pod nazwą ''Preden'' (od łotewskiego „priede” – sosna, choina; ''Wreyden'' od „breydis” – łoś). W 1437 r. księgi czynszowe wymieniają ją pod nazwą ''Wreyden'' jako wieś należąca do wolnych ziemian z 6 służbami wojennymi. Po 1470 r. wielki mistrz [[Henryk von Richtenberg]] przekazał [[Jerzy Hauendrein |Jerzemu Hauendreinowi]] [[Dwór w Brejdynach|dwór brejdyński]] na [[Prawo magdeburskie|prawie magdeburskim]]. Dwór wcześniej był w rękach Bartołta. W 1476 r. wielki mistrz nadał [[Fryderyk von Schätzlow |Fryderykowi von Schätzlowi]] 73 [[Włóka|włóki]]. Następnie wielki mistrz Fryderyk książę saski nadał dobra brejdyńskie [[Arnold Reichenau|Arnoldowi Reichenau]]. W 1551 r. wieś należała do [[Jerzy Schätzl| Jerzego]] i [[Fabian Schätzl |Fabiana]] Schätzlów. Wieś otrzymali na [[Prawo lenne| prawie lennym]] z obowiązkiem jednej służby zbrojnej i posługi na łowach. W 1785 r. był tu dwór szlachecki i wieś pańszczyźniana. W 1900 r. majątek obejmował 65 włók. W folwarku zajmowano się hodowlą bydła i owiec oraz uprawą zboża. W dworze funkcjonowała gorzelnia, cegielnia, młyn oraz wytwórnia brykietów torfowych. W XVIII w. utworzono tutaj szkołę. W XIX w. uczęszczało do niej 35 dzieci. W XX w. wieś należała do [[Parafia w Nawiadach| parafii w Nawiadach]]. W 1939 r. było tu 522 mieszkańców. | |
| − | Wieś | ||
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
| − | === | + | ==Gospodarka== |
| − | + | We wsi działa spółka żwirowa, sklep spożywczy oraz wypożyczalnia quadów. | |
| − | |||
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
| − | == | + | ==Kultura== |
| − | + | W Brejdynach działa świetlica. Organizowane są również festyny i pikniki. | |
| − | |||
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
| − | === | + | ==Religia== |
| − | + | Wieś znajduje się na terenie [[Parafia greckokatolicka pw. Świętego Bazylego Wielkiego w Kętrzynie |parafii greckokatolickiej w Kętrzynie]]. | |
| − | |||
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | == Ludzie związani z miejscowością == | |
| − | |||
Na kartach historii wsi zapisał się wielki mistrz Fryderyk - książę saski. | Na kartach historii wsi zapisał się wielki mistrz Fryderyk - książę saski. | ||
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | ==Zabytki == | |
| − | We wsi znajduje się [[cmentarz na Cmentarnej Górze]] oraz [[ | + | We wsi znajduje się [[Cmentarz w Brejdynach|cmentarz na Cmentarnej Górze]] oraz dawny [[Park dworski w Brejdynach |park dworski]]. |
| − | |||
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | == Bibliografia == | |
| − | + | Achremczyk Stanisław ,''Historia Warmii i Mazur'', t. 1, Olsztyn 2010. <br/> | |
| − | Achremczyk Stanisław ,''Historia Warmii i Mazur'', t. 1, Olsztyn 2010 | + | ''Mrągowo. Z dziejów miasta i okolic'', pod red. Andrzeja Wakara, Olsztyn 1975. <br/> |
| − | + | ''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. I, Warszawa 1880. <br/> | |
| − | ''Mrągowo. Z dziejów miasta i okolic'', pod red. Andrzeja Wakara, Olsztyn 1975 | + | [http://www.mojemazury.pl/ Moje Mazury] [03.07.2014] <br/> |
| − | + | [http://www.bip.warmia.mazury.pl/ Wrota Warmii i Mazur] [03.07.2014] <br/> | |
| − | ''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. I, Warszawa 1880 | + | [http://www.stat.gov.pl/ Bank Danych Statystycznych GUS] [03.07.2014] |
| − | |||
| − | |||
| − | <br/> | ||
| + | {{Przypisy}} | ||
| + | <references/> | ||
| − | + | [[Kategoria: Powiat mrągowski]] | |
| − | [[ | + | [[Kategoria: Piecki (gmina wiejska)]] |
| + | [[Kategoria: Wsie sołeckie]] | ||
| + | [[Kategoria: 1401-1500]] | ||
Aktualna wersja na dzień 13:27, 17 kwi 2015
| Brejdyny | |
| | |
 Brejdyny
Fot. Mieczysław Kalski | |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | mrągowski |
| Gmina | Piecki |
| Sołectwo | Brejdyny |
| Liczba ludności (2010) | 349 |
| Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
| Kod pocztowy | 11 - 710 |
| Tablice rejestracyjne | NMR |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Brejdyny | |
| Położenie na mapie Polski  Brejdyny | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Brejdyny (Preden, Wreyden, niem. Broedienen) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Piecki. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 349 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa pełni Mariola Ciskowska[1].
Spis treści
Położenie
Wieś leży nad jeziorem Brejdyny w odległości około 3 km na północ od Piecek.
Dzieje miejscowości
Gdy w 1448 r. zakładano wieś Piecki, Brejdyny już istniały. Wieś lokowano w 1419 r. pod nazwą Preden (od łotewskiego „priede” – sosna, choina; Wreyden od „breydis” – łoś). W 1437 r. księgi czynszowe wymieniają ją pod nazwą Wreyden jako wieś należąca do wolnych ziemian z 6 służbami wojennymi. Po 1470 r. wielki mistrz Henryk von Richtenberg przekazał Jerzemu Hauendreinowi dwór brejdyński na prawie magdeburskim. Dwór wcześniej był w rękach Bartołta. W 1476 r. wielki mistrz nadał Fryderykowi von Schätzlowi 73 włóki. Następnie wielki mistrz Fryderyk książę saski nadał dobra brejdyńskie Arnoldowi Reichenau. W 1551 r. wieś należała do Jerzego i Fabiana Schätzlów. Wieś otrzymali na prawie lennym z obowiązkiem jednej służby zbrojnej i posługi na łowach. W 1785 r. był tu dwór szlachecki i wieś pańszczyźniana. W 1900 r. majątek obejmował 65 włók. W folwarku zajmowano się hodowlą bydła i owiec oraz uprawą zboża. W dworze funkcjonowała gorzelnia, cegielnia, młyn oraz wytwórnia brykietów torfowych. W XVIII w. utworzono tutaj szkołę. W XIX w. uczęszczało do niej 35 dzieci. W XX w. wieś należała do parafii w Nawiadach. W 1939 r. było tu 522 mieszkańców.
Gospodarka
We wsi działa spółka żwirowa, sklep spożywczy oraz wypożyczalnia quadów.
Kultura
W Brejdynach działa świetlica. Organizowane są również festyny i pikniki.
Religia
Wieś znajduje się na terenie parafii greckokatolickiej w Kętrzynie.
Ludzie związani z miejscowością
Na kartach historii wsi zapisał się wielki mistrz Fryderyk - książę saski.
Zabytki
We wsi znajduje się cmentarz na Cmentarnej Górze oraz dawny park dworski.
Bibliografia
Achremczyk Stanisław ,Historia Warmii i Mazur, t. 1, Olsztyn 2010.
Mrągowo. Z dziejów miasta i okolic, pod red. Andrzeja Wakara, Olsztyn 1975.
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. I, Warszawa 1880.
Moje Mazury [03.07.2014]
Wrota Warmii i Mazur [03.07.2014]
Bank Danych Statystycznych GUS [03.07.2014]
Przypisy
- ↑ Wrota Warmii i Mazur [03.07.2014]
