Brejdyny: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
Linia 31: Linia 31:
 
  |www                  =
 
  |www                  =
 
}}<br/>
 
}}<br/>
'''Brejdyny''' (''Preden'', ''Wreyden'', niem. ''Broedienen'') – wieś sołecka w Polsce w [[Województwo warmińsko-mazurskie |województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat mrągowski| powiecie mrągowskim]], w [[Piecki (gmina wiejska)| gminie Piecki]]. W latach 1975-1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie |województwa olsztyńskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 349. mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa pełni [[Mariola Ciskowska]]<ref>[http://www.bip.warmia.mazury.pl/ Wrota Warmii i Mazur] [03.07.2014]</ref>.
+
'''Brejdyny''' (''Preden'', ''Wreyden'', niem. ''Broedienen'') – wieś sołecka w Polsce w [[Województwo warmińsko-mazurskie |województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat mrągowski| powiecie mrągowskim]], w [[Piecki (gmina wiejska)| gminie Piecki]]. W latach 1975-1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie |województwa olsztyńskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 349 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa pełni [[Mariola Ciskowska]]<ref>[http://www.bip.warmia.mazury.pl/ Wrota Warmii i Mazur] [03.07.2014]</ref>.
 
<br/><br/>
 
<br/><br/>
  
Linia 39: Linia 39:
  
 
==Dzieje miejscowości ==
 
==Dzieje miejscowości ==
Gdy w 1448 r. zakładano wieś Piecki, Brejdyny już istniały. Wieś lokowano w 1419 r. pod nazwą ''Preden'' (od łotewskiego „priede” – sosna, choina; ''Wreyden'' od „breydis” – łoś). W 1437 r. księgi czynszowe wymieniają ją pod nazwą ''Wreyden'' jako wieś należąca do wolnych ziemian z 6. służbami wojennymi. Po 1470 r. wielki mistrz [[Henryk von Richtenberg]]  przekazał [[Jerzy Hauendrein |Jerzemu Hauendreinowi]] [[Dwór w Brejdynach|dwór brejdyński]] na [[Prawo magdeburskie|prawie magdeburskim]]. Dwór wcześniej był w rękach Bartołta. W 1476 r. wielki mistrz nadał [[Fryderyk von  Schätzlow |Fryderykowi von  Schätzlowi]] 73 [[Włóka|włóki]]. Następnie wielki mistrz Fryderyk książę saski nadał dobra brejdyńskie  [[Arnold Reichenau|Arnoldowi Reichenau]]. W 1551 r. wieś należała do [[Jerzy Schätzl| Jerzego]] i [[Fabian Schätzl |Fabiana]] Schätzlów.  Wieś otrzymali na [[Prawo lenne| prawie lennym]] z obowiązkiem jednej służby zbrojnej i posługi na łowach. W 1785 r. był tu dwór szlachecki i wieś pańszczyźniana. W 1900 r. majątek obejmował 65 włók. W folwarku zajmowano się hodowlą bydła i owiec oraz uprawą zboża. W dworze funkcjonowała gorzelnia, cegielnia, młyn oraz wytwórnia brykietów torfowych. W XVIII w. utworzono tutaj szkołę. W XIX w. uczęszczało do niej 35. dzieci. W XX w. wieś należała do [[Parafia w Nawiadach| parafii w Nawiadach]]. W 1939 r. było tu 522. mieszkańców.  
+
Gdy w 1448 r. zakładano wieś Piecki, Brejdyny już istniały. Wieś lokowano w 1419 r. pod nazwą ''Preden'' (od łotewskiego „priede” – sosna, choina; ''Wreyden'' od „breydis” – łoś). W 1437 r. księgi czynszowe wymieniają ją pod nazwą ''Wreyden'' jako wieś należąca do wolnych ziemian z 6 służbami wojennymi. Po 1470 r. wielki mistrz [[Henryk von Richtenberg]]  przekazał [[Jerzy Hauendrein |Jerzemu Hauendreinowi]] [[Dwór w Brejdynach|dwór brejdyński]] na [[Prawo magdeburskie|prawie magdeburskim]]. Dwór wcześniej był w rękach Bartołta. W 1476 r. wielki mistrz nadał [[Fryderyk von  Schätzlow |Fryderykowi von  Schätzlowi]] 73 [[Włóka|włóki]]. Następnie wielki mistrz Fryderyk książę saski nadał dobra brejdyńskie  [[Arnold Reichenau|Arnoldowi Reichenau]]. W 1551 r. wieś należała do [[Jerzy Schätzl| Jerzego]] i [[Fabian Schätzl |Fabiana]] Schätzlów.  Wieś otrzymali na [[Prawo lenne| prawie lennym]] z obowiązkiem jednej służby zbrojnej i posługi na łowach. W 1785 r. był tu dwór szlachecki i wieś pańszczyźniana. W 1900 r. majątek obejmował 65 włók. W folwarku zajmowano się hodowlą bydła i owiec oraz uprawą zboża. W dworze funkcjonowała gorzelnia, cegielnia, młyn oraz wytwórnia brykietów torfowych. W XVIII w. utworzono tutaj szkołę. W XIX w. uczęszczało do niej 35 dzieci. W XX w. wieś należała do [[Parafia w Nawiadach| parafii w Nawiadach]]. W 1939 r. było tu 522 mieszkańców.  
 
<br/>
 
<br/>
  

Wersja z 06:52, 7 lip 2014


Brejdyny

Brejdyny  Moje Mazury [03.07.2014]
Brejdyny Moje Mazury [03.07.2014]
Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko - mazurskie
Powiat mrągowski
Gmina Piecki
Sołectwo Brejdyny
Liczba ludności (2010) 349
Strefa numeracyjna (+48) 89
Kod pocztowy 11 - 710
Tablice rejestracyjne NMR
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Brejdyny
Brejdyny
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Brejdyny
Brejdyny
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Brejdyny (Preden, Wreyden, niem. Broedienen) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Piecki. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 349 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa pełni Mariola Ciskowska[1].

Położenie

Wieś leży nad jeziorem Brejdyny w odległości około 3 km na północ od Piecek.

Dzieje miejscowości

Gdy w 1448 r. zakładano wieś Piecki, Brejdyny już istniały. Wieś lokowano w 1419 r. pod nazwą Preden (od łotewskiego „priede” – sosna, choina; Wreyden od „breydis” – łoś). W 1437 r. księgi czynszowe wymieniają ją pod nazwą Wreyden jako wieś należąca do wolnych ziemian z 6 służbami wojennymi. Po 1470 r. wielki mistrz Henryk von Richtenberg przekazał Jerzemu Hauendreinowi dwór brejdyński na prawie magdeburskim. Dwór wcześniej był w rękach Bartołta. W 1476 r. wielki mistrz nadał Fryderykowi von Schätzlowi 73 włóki. Następnie wielki mistrz Fryderyk książę saski nadał dobra brejdyńskie Arnoldowi Reichenau. W 1551 r. wieś należała do Jerzego i Fabiana Schätzlów. Wieś otrzymali na prawie lennym z obowiązkiem jednej służby zbrojnej i posługi na łowach. W 1785 r. był tu dwór szlachecki i wieś pańszczyźniana. W 1900 r. majątek obejmował 65 włók. W folwarku zajmowano się hodowlą bydła i owiec oraz uprawą zboża. W dworze funkcjonowała gorzelnia, cegielnia, młyn oraz wytwórnia brykietów torfowych. W XVIII w. utworzono tutaj szkołę. W XIX w. uczęszczało do niej 35 dzieci. W XX w. wieś należała do parafii w Nawiadach. W 1939 r. było tu 522 mieszkańców.

Gospodarka

We wsi działa spółka żwirowa, sklep spożywczy oraz wypożyczalnia quadów.

Kultura

W Brejdynach działa świetlica. Organizowane są również festyny i pikniki.

Religia

Wieś znajduje się na terenie parafii greckokatolickiej w Kętrzynie.

Ludzie związani z miejscowością

Na kartach historii wsi zapisał się wielki mistrz Fryderyk - książę saski.

Zabytki

We wsi znajduje się cmentarz na Cmentarnej Górze oraz dawny park dworski.

Bibliografia

  1. Achremczyk Stanisław ,Historia Warmii i Mazur, t. 1, Olsztyn 2010, 671 ss.
  2. Mrągowo. Z dziejów miasta i okolic, pod red. Andrzeja Wakara, Olsztyn 1975, 487 ss.
  3. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. I, Warszawa 1880, 960 ss.
  4. Moje Mazury [03.07.2014]
  5. Wrota Warmii i Mazur [03.07.2014]
  6. Bank Danych Statystycznych GUS [03.07.2014]

Przypisy

  1. Wrota Warmii i Mazur [03.07.2014]