Chrośle: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
(→Zobacz też) |
|||
| Linia 7: | Linia 7: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = Chrośli | |dopełniacz wsi = Chrośli | ||
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = Chrośle.jpg |
| − | + | |opis zdjęcia = Żniwa na starym zdjęciu w Chrośle - lata 50, źródło:http://blog.archiwa.org/3530/lata-50-chrosle-zniwa, 12.09.2013. | |
| − | |rodzaj miejscowości = wieś | + | |rodzaj miejscowości = wieś sołecka |
|województwo = warmińsko - mazurskie | |województwo = warmińsko - mazurskie | ||
|powiat = nowomiejski | |powiat = nowomiejski | ||
| Linia 37: | Linia 37: | ||
=== Charakterystyka fizjograficzna === | === Charakterystyka fizjograficzna === | ||
| − | Nieopodal wsi znajduje się Jezioro Szaleniec. Miejscowość położona jest na terenie gminy Nowe Miasto Lubawskie, która posiada niezwykle urozmaiconą rzeźbę. Obszar gminy obejmuje Pojezierze Brodnickie, Garb Lubawski i głęboko wciętą dolinę Drwęcy. Na terenie gminy występują takie formy jak ozy i kemy, powstałe podczas zlodowacenia w zagłębieniach i szczelinach martwego lodu. Na południe od Nowego Dworu znajduje się oz (eksploatowany jako żwirownia), natomiast na północ od wsi Chrośle i na południe od Jamielnika występują kemy. Oś hydrograficzną gminy stanowi rzeka Drwęca. Znaczną powierzchnię zaś zajmują mokradła i bagna, występujące głównie w dnach rynien i innych obniżeniach terenu. Stosunkowo niewielką powierzchnię zajmują lasy (14% powierzchni gminy). Ponadto 65% powierzchni gminy stanowi obszar chronionego krajobrazu. | + | Nieopodal wsi znajduje się [[Jezioro Szaleniec]]. Miejscowość położona jest na terenie [[gmina Nowe Miasto Lubawskie|gminy Nowe Miasto Lubawskie], która posiada niezwykle urozmaiconą rzeźbę. Obszar gminy obejmuje Pojezierze Brodnickie, Garb Lubawski i głęboko wciętą dolinę Drwęcy. Na terenie gminy występują takie formy jak ozy i kemy, powstałe podczas zlodowacenia w zagłębieniach i szczelinach martwego lodu. Na południe od Nowego Dworu znajduje się oz (eksploatowany jako żwirownia), natomiast na północ od wsi [[Chrośle]] i na południe od [[Jamielnik |Jamielnika]] występują kemy. Oś hydrograficzną gminy stanowi [[rzeka Drwęca]]. Znaczną powierzchnię zaś zajmują mokradła i bagna, występujące głównie w dnach rynien i innych obniżeniach terenu. Stosunkowo niewielką powierzchnię zajmują lasy (14% powierzchni gminy). Ponadto 65% powierzchni gminy stanowi obszar chronionego krajobrazu. |
<br/> | <br/> | ||
=== Dzieje miejscowości === | === Dzieje miejscowości === | ||
| − | W 1340 r. sołtys wsi Tileman Freymfald otrzymuje przywilej lokacyjny od Zakonu Krzyżackiego | + | W 1340 r. sołtys wsi Tileman Freymfald otrzymuje przywilej lokacyjny od Zakonu Krzyżackiego. W Chroślu znajdowała się w połowie XIV w. parafia pod wezwaniem św. Wawrzyńca. W jej skład wchodził również Nowy Dwór i młyn Ruda. Kościół został zniszczony w wyniku wojen polsko – krzyżackich i w okresie pokoju odbudowany. Do wojen szwedzkich istniała tutaj również szkoła przykościelna. W XVI w. wieś należała do starostwa w Bratianie. W XVII w. we wsi wybudowano nowy kościół, który w XVIII w. rozebrano. Pod koniec XIX w. wieś obejmowała 3023 morgi z 55 domami mieszkalnymi. Katolików w tym czasie było 321 a ewangelików 120. |
<br/> | <br/> | ||
Wersja z 14:16, 19 paź 2013
| Chrośle | |
| | |
 Żniwa na starym zdjęciu w Chrośle - lata 50, źródło:http://blog.archiwa.org/3530/lata-50-chrosle-zniwa, 12.09.2013.
| |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko - mazurskie |
| Powiat | nowomiejski |
| Gmina | Nowe Miasto Lubawskie |
| Sołectwo | Chrośle |
| Liczba ludności (2012, źródło:http://gminanml.pl/soectwa/soectwo-chrole.html.) | 341 |
| Strefa numeracyjna | (+48) 56 |
| Tablice rejestracyjne | NNM |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Chrośle | |
| Położenie na mapie Polski  Chrośle | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Chrośle (Kruszell, Crossel, Chróśle) wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie nowomiejskim, w gminie Nowe Miasto Lubawskie. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie przynależała do województwa toruńskiego.
Spis treści
Charakterystyka fizjograficzna
Nieopodal wsi znajduje się Jezioro Szaleniec. Miejscowość położona jest na terenie [[gmina Nowe Miasto Lubawskie|gminy Nowe Miasto Lubawskie], która posiada niezwykle urozmaiconą rzeźbę. Obszar gminy obejmuje Pojezierze Brodnickie, Garb Lubawski i głęboko wciętą dolinę Drwęcy. Na terenie gminy występują takie formy jak ozy i kemy, powstałe podczas zlodowacenia w zagłębieniach i szczelinach martwego lodu. Na południe od Nowego Dworu znajduje się oz (eksploatowany jako żwirownia), natomiast na północ od wsi Chrośle i na południe od Jamielnika występują kemy. Oś hydrograficzną gminy stanowi rzeka Drwęca. Znaczną powierzchnię zaś zajmują mokradła i bagna, występujące głównie w dnach rynien i innych obniżeniach terenu. Stosunkowo niewielką powierzchnię zajmują lasy (14% powierzchni gminy). Ponadto 65% powierzchni gminy stanowi obszar chronionego krajobrazu.
Dzieje miejscowości
W 1340 r. sołtys wsi Tileman Freymfald otrzymuje przywilej lokacyjny od Zakonu Krzyżackiego. W Chroślu znajdowała się w połowie XIV w. parafia pod wezwaniem św. Wawrzyńca. W jej skład wchodził również Nowy Dwór i młyn Ruda. Kościół został zniszczony w wyniku wojen polsko – krzyżackich i w okresie pokoju odbudowany. Do wojen szwedzkich istniała tutaj również szkoła przykościelna. W XVI w. wieś należała do starostwa w Bratianie. W XVII w. we wsi wybudowano nowy kościół, który w XVIII w. rozebrano. Pod koniec XIX w. wieś obejmowała 3023 morgi z 55 domami mieszkalnymi. Katolików w tym czasie było 321 a ewangelików 120.
Gospodarka
W Chroślu działa Kółko Rolnicze, które wykonuje naprawy sprzętu rolniczego oraz firma zajmująca się sprzedażą ekologicznych nasion.
Kultura
We wsi znajduje się świetlica i Ochotnicza Straż Pożarna.
Ludzie związani z miejscowością:
Prawdopodobnie w nieistniejącym już kościele pochowano Jana Działyńskiego - starostę bratiańskiego.
Zabytki:
We wsi znajduje się cmentarz ewangelicki z XIX w., kapliczka z połowy XX w., budynek szkoły z XX w., domy murowane z XIX w.
Bibliografia:
Gmina Nowe Miasto Lubawskie. Przewodnik krajoznawczy, Toruń 1997, 82 ss.
Grabowski Stanisław, W cieniu bratiańskiego zamku. Z dziejów Gminy Nowe Miasto Lubawskie, Warszawa 2010, 343 ss.
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego t. I, Warszawa 1880, 960 ss.
Witkowski Zbigniew, Nowe Miasto. Z dziejów Miasta i Powiatu, Olsztyn 1963, 240 ss.
