Chrośle: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
| Linia 31: | Linia 31: | ||
|www = | |www = | ||
}}<br/> | }}<br/> | ||
| − | '''Chrośle''' (''Kruszell'', ''Crossel'', ''Chróśle'') - wieś sołecka w Polsce w [[Województwo warmińsko-mazurskie |województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat nowomiejski |powiecie nowomiejskim]], w [[Gmina Nowe Miasto Lubawskie|gminie Nowe Miasto Lubawskie]]. W latach 1975-1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do województwa toruńskiego. W 2012 roku wieś liczyła 341 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa pełni [[Marek Miecznikowski]]<ref>[http://www.gminanml.pl/ Gmina Nowe Miasto Lubawskie] [15.06.2014]</ref>. | + | '''Chrośle''' (''Kruszell'', ''Crossel'', ''Chróśle'') - wieś sołecka w Polsce w [[Województwo warmińsko-mazurskie |województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat nowomiejski |powiecie nowomiejskim]], w [[Gmina Nowe Miasto Lubawskie (wiejska)|gminie Nowe Miasto Lubawskie]]. W latach 1975-1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do województwa toruńskiego. W 2012 roku wieś liczyła 341 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa pełni [[Marek Miecznikowski]]<ref>[http://www.gminanml.pl/ Gmina Nowe Miasto Lubawskie] [15.06.2014]</ref>. |
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
== Położenie == | == Położenie == | ||
| Linia 49: | Linia 49: | ||
<br/> | <br/> | ||
== Ludzie związani z miejscowością== | == Ludzie związani z miejscowością== | ||
| − | Prawdopodobnie w nieistniejącym już kościele pochowano [[Jan Działyński|Jana Działyńskiego]] - starostę bratiańskiego. Po 1945 r. sołtysami byli:[[ Marek Elminowski]], [[Józef Kwiatkowski]], [[Józef Kuczmarski]], [[Franciszek Jastrzębski]], [[Władysław Maliszewski]],[[ Alfons Maliszewski | + | Prawdopodobnie w nieistniejącym już kościele pochowano [[Jan Działyński|Jana Działyńskiego]] - starostę bratiańskiego. We wsi urodził się [[ks. Leonard Marchlewski]] - męczennik [[Kościół katolicki na Warmii i Mazurach| Kościoła katolickiego na Warmii i Mazurach]]. Mieszkał tutaj [[lkwim:Franciszek Chabrowski]] (1899-1978) - działacz plebiscytowy na [[Warmia|Warmii]], uczestnik kampanii wrześniowej, autor pamiętników, malarz. Po 1945 r. sołtysami byli:[[ Marek Elminowski]], [[Józef Kwiatkowski]], [[Józef Kuczmarski]], [[Franciszek Jastrzębski]], [[Władysław Maliszewski]],[[ Alfons Maliszewski]]. |
<br/> | <br/> | ||
== Zabytki== | == Zabytki== | ||
| Linia 57: | Linia 57: | ||
*domy murowane z XIX w. | *domy murowane z XIX w. | ||
[[File:Chrośle1.jpg|290px|thumb|Zakończenie roku w szkole w Chrośle - 1969 r. [http://blog.archiwa.org/ Internetowe Archiwum] [12.09.2013.]] | [[File:Chrośle1.jpg|290px|thumb|Zakończenie roku w szkole w Chrośle - 1969 r. [http://blog.archiwa.org/ Internetowe Archiwum] [12.09.2013.]] | ||
| + | == Turystyka == | ||
| + | Przez wieś przebiega [[Czerwony szlak pieszy Nowe Miasto Lubawskie – Radomno|szlak pieszy]], prowadzący z [[Nowe Miasto Lubawskie|Nowego Miasta Lubawskiego]], poprzez [[Nawra|Nawrę]] i Chrośle do [[Radomno|Radomna]]. | ||
== Bibliografia== | == Bibliografia== | ||
#''Gmina Nowe Miasto Lubawskie. Przewodnik krajoznawczy'', Toruń 1997, 82 ss. | #''Gmina Nowe Miasto Lubawskie. Przewodnik krajoznawczy'', Toruń 1997, 82 ss. | ||
| Linia 67: | Linia 69: | ||
<references/> | <references/> | ||
| − | [[Kategoria: | + | [[Kategoria: Powiat nowomiejski]] |
| + | [[Kategoria: Gmina Nowe Miasto Lubawskie (wiejska)]] | ||
| + | [[Kategoria: Wsie sołeckie]] | ||
| + | [[Kategoria: 1301-1400]] | ||
Wersja z 18:59, 17 cze 2014
| Chrośle | |
| | |
![Żniwa na starym zdjęciu w Chrośle - lata 50. XX w.Internetowe Archiwum [12.09.2013]](/index.php/Plik:Chro%C5%9Ble.jpg) Żniwa na starym zdjęciu w Chrośle - lata 50. XX w.Internetowe Archiwum [12.09.2013]
| |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | nowomiejski |
| Gmina | Nowe Miasto Lubawskie |
| Sołectwo | Chrośle |
| Liczba ludności (2012) | 341 |
| Strefa numeracyjna | (+48) 56 |
| Tablice rejestracyjne | NNM |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Chrośle | |
| Położenie na mapie Polski  Chrośle | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Chrośle (Kruszell, Crossel, Chróśle) - wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie nowomiejskim, w gminie Nowe Miasto Lubawskie. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego. W 2012 roku wieś liczyła 341 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa pełni Marek Miecznikowski[1].
Spis treści
Położenie
Miejscowość położona jest około 6 km od Nowego Miasta Lubawskiego, nieopodal jeziora Szaleniec.
Dzieje miejscowości
Wieś lokowano 1340 r. Pierwszym sołtysem był Tileman Freymfal. Nazwa miejscowości pochodzi od polskiego słowa - kruszyna. W XIV w. we wsi funkcjonowała Parafia pw. św. Wawrzyńca. W jej skład wchodził również Nowy Dwór Bratiański i młyn Ruda. Kościół został zniszczony w wyniku wojen polsko-krzyżackich. Świątynię odbudowano w XV w. Do wojen szwedzkich istniała tutaj również szkoła przykościelna. W XVI w. wieś należała do starostwa w Bratianie. W XVII w. we wsi wybudowano nowy kościół. Świątynię rozebrano w XVIII w. Pod koniec XIX w. wieś zajmował powierzchnię 3023 mórg. Katolików w tym czasie było 321, a ewangelików 120. W XIX w. we wsi powstał budynek szkolny, w którym wspólnie uczyły się dzieci pochodzenia niemieckiego i polskiego. Przed II wojną światową wzrosła liczba ludności wsi pochodzenia niemieckiego. W 1938 r. miejscowość zamieszkiwały 424 osoby.
Gospodarka
We wsi działa Kółko Rolnicze, które wykonuje naprawy sprzętu rolniczego.
Kultura
W miejscowości znajduje się świetlica.
Bezpieczeństwo
We wsi działa najstarsza w gminie Ochotnicza Straż Pożarna.
Ludzie związani z miejscowością
Prawdopodobnie w nieistniejącym już kościele pochowano Jana Działyńskiego - starostę bratiańskiego. We wsi urodził się ks. Leonard Marchlewski - męczennik Kościoła katolickiego na Warmii i Mazurach. Mieszkał tutaj lkwim:Franciszek Chabrowski (1899-1978) - działacz plebiscytowy na Warmii, uczestnik kampanii wrześniowej, autor pamiętników, malarz. Po 1945 r. sołtysami byli:Marek Elminowski, Józef Kwiatkowski, Józef Kuczmarski, Franciszek Jastrzębski, Władysław Maliszewski,Alfons Maliszewski.
Zabytki
- cmentarz ewangelicki z XIX w.
- kapliczka z XX w.
- budynek szkoły z XX w.
- domy murowane z XIX w.
Turystyka
Przez wieś przebiega szlak pieszy, prowadzący z Nowego Miasta Lubawskiego, poprzez Nawrę i Chrośle do Radomna.
Bibliografia
- Gmina Nowe Miasto Lubawskie. Przewodnik krajoznawczy, Toruń 1997, 82 ss.
- Grabowski Stanisław, W cieniu bratiańskiego zamku. Z dziejów Gminy Nowe Miasto Lubawskie, Warszawa 2010, 343 ss.
- Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego t. I, Warszawa 1880, 960 ss.
- Witkowski Zbigniew, Nowe Miasto. Z dziejów Miasta i Powiatu, Olsztyn 1963, 240 ss.
- Gmina Nowe Miasto Lubawskie
- Internetowe Archiwum [12.09.2013.]
Przypisy
- ↑ Gmina Nowe Miasto Lubawskie [15.06.2014]
