Czarna kuchnia: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
m (Zastępowanie tekstu - "Kategoria: Dzieje" na "Kategoria:Dzieje Warmii i Mazur")
 
(Nie pokazano 12 wersji utworzonych przez 5 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
'''Czarna kuchnia''' – inaczej polska kuchnia lub komin, centralne pomieszczenie w każdej drewnianej [[warmińska chata drewniana | chacie warmińskiej]] i [[mazurska chata drewniana | chacie mazurskiej]].
+
{{Mała architektura2 sakralna infobox
 
+
<!-- w trakcie opracowania -->
 
+
|nazwa        = Czarna kuchnia
[[Plik:czarna kuchnia.jpg|240px|thumb|Palenisko w czarnej kuchni w chacie z Kaborna na Warmii w Muzeum Budownictwa Ludowego Parku Etnograficznym w Olsztynku,<br/>źródło:[http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/81/MBL_Olsztynek_-_24a._Cha%C5%82upa_nr_1_z_Kaborna_%2808%29.jpg/ wikimedia.org], dostęp 7. grudnia 2013]]
+
|typ obiektu  = czarna kuchnia - komin
 
+
|lokalizacja  = w tradycyjnym budownictwie ludowym Warmii i Mazur
 
+
|datacja      = do końca XIX w.
 
+
}}
== Historia ==
+
''' Czarna kuchnia ''' – inaczej polska kuchnia lub komin. Występowała jako centralne pomieszczenie gospodarcze w każdej drewnianej [[warmińska chata drewniana | chacie warmińskiej]] i [[mazurska chata drewniana | chacie mazurskiej]].
 
+
<br/><br />
Początkowo czarna kuchnia posiadała jedynie masywne pionowe ściany sięgające do stropu chałupy, a dym z odkrytego paleniska uchodził na poddasze. Następnie ściany kuchni polskiej zostały podwyższone i zwężając się  przy kaletnicy dachu przekształciły się w komin wyjściowy. Oprócz paleniska w czarnej kuchni znajdował się otwór do pieca grzewczego stojącego w izbie. Czarna kuchnia służyła m.in. jako domowa wędzarnia.
+
[[Plik:czarna kuchnia.jpg|thumb|right|290px|Palenisko w czarnej kuchni w chacie z Kaborna na Warmii w Muzeum Budownictwa Ludowego Parku Etnograficznym w Olsztynku,<br/>źródło:[http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/81/MBL_Olsztynek_-_24a._Cha%C5%82upa_nr_1_z_Kaborna_%2808%29.jpg/ wikimedia.org], [07.12.2013]
 +
]]
 +
== Opis ==
 +
Początkowo czarna kuchnia posiadała jedynie masywne pionowe ściany sięgające do stropu chałupy, a dym z odkrytego paleniska uchodził na poddasze.  
  
 +
Następnie ściany kuchni polskiej zostały podwyższone i zwężając się  przy kaletnicy dachu przekształciły się w komin wyjściowy.
  
 +
Oprócz paleniska w czarnej kuchni znajdował się otwór do pieca grzewczego stojącego w izbie. Czarna kuchnia służyła m.in. jako domowa wędzarnia.
 +
<br/>
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
 
Pokropek Marian, ''Osadnictwo i budownictwo'', w: red. Józef Burszta, ''Kultura ludowa Mazurów i Warmiaków'', Wrocław 1976, s. 130.
 
Pokropek Marian, ''Osadnictwo i budownictwo'', w: red. Józef Burszta, ''Kultura ludowa Mazurów i Warmiaków'', Wrocław 1976, s. 130.
 +
 
Cyfus Edward, ''Moja Warmia'', Dąbrówno 2012, s. 14-18.
 
Cyfus Edward, ''Moja Warmia'', Dąbrówno 2012, s. 14-18.
 
+
<br/>
 
+
[[Kategoria:Dzieje Warmii i Mazur]][[Kategoria: Zabytki]][[Kategoria:Turystyka]]
[[Kategoria:Turystyka]] [[Kategoria: Architektura]] [[Kategoria: Budownictwo ludowe]]
 

Aktualna wersja na dzień 13:01, 16 wrz 2015

Czarna kuchnia

typ obiektu: czarna kuchnia - komin
lokalizacja: w tradycyjnym budownictwie ludowym Warmii i Mazur
datacja: do końca XIX w.

Czarna kuchnia – inaczej polska kuchnia lub komin. Występowała jako centralne pomieszczenie gospodarcze w każdej drewnianej chacie warmińskiej i chacie mazurskiej.

Palenisko w czarnej kuchni w chacie z Kaborna na Warmii w Muzeum Budownictwa Ludowego Parku Etnograficznym w Olsztynku,
źródło:wikimedia.org, [07.12.2013]

Opis

Początkowo czarna kuchnia posiadała jedynie masywne pionowe ściany sięgające do stropu chałupy, a dym z odkrytego paleniska uchodził na poddasze.

Następnie ściany kuchni polskiej zostały podwyższone i zwężając się przy kaletnicy dachu przekształciły się w komin wyjściowy.

Oprócz paleniska w czarnej kuchni znajdował się otwór do pieca grzewczego stojącego w izbie. Czarna kuchnia służyła m.in. jako domowa wędzarnia.

Bibliografia

Pokropek Marian, Osadnictwo i budownictwo, w: red. Józef Burszta, Kultura ludowa Mazurów i Warmiaków, Wrocław 1976, s. 130.

Cyfus Edward, Moja Warmia, Dąbrówno 2012, s. 14-18.