Czarna kuchnia: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja zweryfikowana][wersja zweryfikowana]
Linia 6: Linia 6:
 
  |datacja      = do końca XIX w.
 
  |datacja      = do końca XIX w.
 
}}  
 
}}  
''' Czarna kuchnia ''' – inaczej polska kuchnia lub komin.  
+
''' Czarna kuchnia ''' – inaczej polska kuchnia lub komin. Występowała jako centralne pomieszczenie gospodarcze w każdej drewnianej [[warmińska chata drewniana | chacie warmińskiej]] i [[mazurska chata drewniana | chacie mazurskiej]].
 
<br/><br />
 
<br/><br />
 
+
{{Galeria|Nazwa=Czarna kuchnia|wielkość=290|pozycja=right
== Występowanie ==
+
|Plik:czarna kuchnia.jpg|Palenisko w czarnej kuchni w chacie z Kaborna na Warmii w Muzeum Budownictwa Ludowego Parku Etnograficznym w Olsztynku,<br/>źródło:[http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/81/MBL_Olsztynek_-_24a._Cha%C5%82upa_nr_1_z_Kaborna_%2808%29.jpg/ wikimedia.org], [07.12.2013]
Czarna kuchnia występowała jako centralne pomieszczenie gospodarcze w każdej drewnianej [[warmińska chata drewniana | chacie warmińskiej]] i [[mazurska chata drewniana | chacie mazurskiej]]. 
+
}}
<br/>
 
 
== Opis ==
 
== Opis ==
 
Początkowo czarna kuchnia posiadała jedynie masywne pionowe ściany sięgające do stropu chałupy, a dym z odkrytego paleniska uchodził na poddasze.  
 
Początkowo czarna kuchnia posiadała jedynie masywne pionowe ściany sięgające do stropu chałupy, a dym z odkrytego paleniska uchodził na poddasze.  
Linia 19: Linia 18:
 
Oprócz paleniska w czarnej kuchni znajdował się otwór do pieca grzewczego stojącego w izbie. Czarna kuchnia służyła m.in. jako domowa wędzarnia.
 
Oprócz paleniska w czarnej kuchni znajdował się otwór do pieca grzewczego stojącego w izbie. Czarna kuchnia służyła m.in. jako domowa wędzarnia.
 
<br/>
 
<br/>
 
[[Plik:czarna kuchnia.jpg|240px|thumb|Palenisko w czarnej kuchni w chacie z Kaborna na Warmii w Muzeum Budownictwa Ludowego Parku Etnograficznym w Olsztynku,<br/>źródło:[http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/81/MBL_Olsztynek_-_24a._Cha%C5%82upa_nr_1_z_Kaborna_%2808%29.jpg/ wikimedia.org], dostęp 7. grudnia 2013]]<br/>
 
 
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
 
Pokropek Marian, ''Osadnictwo i budownictwo'', w: red. Józef Burszta, ''Kultura ludowa Mazurów i Warmiaków'', Wrocław 1976, s. 130.
 
Pokropek Marian, ''Osadnictwo i budownictwo'', w: red. Józef Burszta, ''Kultura ludowa Mazurów i Warmiaków'', Wrocław 1976, s. 130.

Wersja z 20:52, 11 sty 2015

Czarna kuchnia

typ obiektu: czarna kuchnia - komin
lokalizacja: w tradycyjnym budownictwie ludowym Warmii i Mazur
datacja: do końca XIX w.

Czarna kuchnia – inaczej polska kuchnia lub komin. Występowała jako centralne pomieszczenie gospodarcze w każdej drewnianej chacie warmińskiej i chacie mazurskiej.

Czarna kuchnia
Palenisko w czarnej kuchni w chacie z Kaborna na Warmii w Muzeum Budownictwa Ludowego Parku Etnograficznym w Olsztynku,źródło:wikimedia.org, [07.12.2013]
Palenisko w czarnej kuchni w chacie z Kaborna na Warmii w Muzeum Budownictwa Ludowego Parku Etnograficznym w Olsztynku,
źródło:wikimedia.org, [07.12.2013]
 

Opis

Początkowo czarna kuchnia posiadała jedynie masywne pionowe ściany sięgające do stropu chałupy, a dym z odkrytego paleniska uchodził na poddasze.

Następnie ściany kuchni polskiej zostały podwyższone i zwężając się przy kaletnicy dachu przekształciły się w komin wyjściowy.

Oprócz paleniska w czarnej kuchni znajdował się otwór do pieca grzewczego stojącego w izbie. Czarna kuchnia służyła m.in. jako domowa wędzarnia.

Bibliografia

Pokropek Marian, Osadnictwo i budownictwo, w: red. Józef Burszta, Kultura ludowa Mazurów i Warmiaków, Wrocław 1976, s. 130.

Cyfus Edward, Moja Warmia, Dąbrówno 2012, s. 14-18.