Dąbrowa (gmina Płoskinia): Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
 
(Nie pokazano 14 wersji utworzonych przez 5 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
 
 
{{Wieś infobox
 
{{Wieś infobox
|nazwa                = Labuszewo
+
|nazwa                = Dąbrowa
  |herb wsi              =
+
  |herb wsi              =
  |flaga wsi            =
+
  |flaga wsi            =
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
  |dopełniacz wsi        = Pole-obowiązkowe  
+
  |dopełniacz wsi        = Dąbrowy  
  |zdjęcie              = Pole-obowiązkowe 
+
  |zdjęcie              =  
  |opis zdjęcia          = Pole-obowiązkowe   
+
  |opis zdjęcia          =  
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
+
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
  |powiat                = olsztyński
+
  |powiat                = braniewski
  |gmina                =Biskupiec
+
  |gmina                = Płoskinia
 
  |miejscowość podstawowa =
 
  |miejscowość podstawowa =
 
  |sołectwo              =
 
  |sołectwo              =
 
  |wysokość              =
 
  |wysokość              =
  |liczba ludności      = Pole-obowiązkowe
+
  |liczba ludności      = 212
  |rok                  =  
+
  |rok                  = 2010
  |strefa numeracyjna    =(+48) 89
+
  |strefa numeracyjna    =
  |kod pocztowy          =11-010
+
  |kod pocztowy          =
  |tablice rejestracyjne = NOL
+
  |tablice rejestracyjne =  
 
  |SIMC                  =
 
  |SIMC                  =
 
  |mapa wsi              =
 
  |mapa wsi              =
 
  |kod mapy              = PL-WN
 
  |kod mapy              = PL-WN
  |stopniN = 54 |minutN = 42 |sekundN = 56
+
  |stopniN = 54 |minutN = 16 |sekundN = 39
  |stopniE = 21 |minutE = |sekundE = 02
+
  |stopniE = 19 |minutE = 52 |sekundE = 33
 
  |commons              =
 
  |commons              =
 
  |wikipodróże          =
 
  |wikipodróże          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}
+
}}<br/>
<big>''' Labuszewo (Hozębark, Hozembark niem. Haasenberg) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Biskupiec. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
+
''' Dąbrowa ''' (niem. ''Schöndamerau'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat braniewski|powiecie braniewskim]], w [[Płoskinia (gmina wiejska)|gminie Płoskinia]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała [[Podział administracyjny|administracyjnie]] do [[Województwo elbląskie|województwa elbląskiego]]. Miejscowość w 2010 roku liczyła 212 mieszkańców<ref>łącznie Dąbrowa, Bliżewo, Szalmia</ref>. W skład sołectwa wchodzą wsie: Dąbrowa, [[Szlamia]], [[Bliżewo]] i [[Czosnowo]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Agnieszka Grabowiecka]]<ref>[http://www.płoskinia.pl/pl/gmina/urzad-gminy/solectwa/ Strona Urzędu Gminy Płoskinia] </ref>.
 +
<br/><br/>
  
 +
== Położenie ==
 +
Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko–mazurskiego na [[Równina Warmińska|Równinie Warmińskiej]], na wschód od [[Jezioro Pierzchalskie|Jeziora Pierzchalskiego]] i [[Rzeka Pasłęka|Pasłęki]], 15 km na południe od [[Braniewo|Braniewa]] i 5 km na północny zachód od [[Płoskinia| Płoskini]].
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
+
== Dzieje miejscowości ==
 +
Pierwsze wzmianki o Dąbrowie pochodzą z 1284 roku, gdy występuje ona jako majątek, który wkrótce potem został przekształcony w wieś na [[Prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]]. Treść zaginionego przywileju lokacyjnego znana jest z powtórzonego przywileju z roku 1391. Miejscowość została założona pod koniec roku 1300 lub w pierwszych dniach 1301. Pierwszymi sołtysami byli niejacy Bertold i Wolfram, którzy zobowiązali się do osadzenia 60 łanów. Otrzymali oni sześć łanów sołeckich oraz dodatkowo jeden łan i pozwolenie na założenie karczmy oraz młyna. Cztery łany przeznaczono na uposażenie kościoła. Mieszkańcy wsi byli zwolnieni z [[Szarwark|szarwarku]], ale w zamian musieli płacić nieco wyższy czynsz. Zarówno młyn, jak i karczma powstały najprawdopodobniej wkrótce po lokowaniu wsi. Z kolei kościoła we wsi nie wybudowano, a cztery kościelne łany przeszły na własność wsi. Pod koniec XV wieku miejscowość powiększyła się o 30 łanów sąsiedniego majątku, który uległ zniszczeniu podczas wojny trzynastoletniej. Większość tego obszaru leżała odłogiem jeszcze w pierwszym dwudziestoleciu następnego stulecia; później stopniowo go zagospodarowywano. W połowie XVII wieku we wsi było 18. gospodarzy (w tym trzech sołtysów).
 +
 
 +
Szkołę we wsi założono w 1798 roku; ośmioro dzieci uczyło się w prywatnym domu nauczyciela. Dopiero później wzniesiono budynek szkolny. W 1834 roku uczęszczało do szkoły 73 uczniów. Pod koniec XIX wieku utworzono w niej drugą klasę oraz wybudowano nową siedzibę. W 1910 roku uczyło się tu 119 dzieci.
  
w centralnej części województwa warmińsko – mazurskiego, na pograniczu pojezierzy olsztyńskiego 
+
Przed wybuchem [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach|II wojny światowej]] większość mieszkańców utrzymywała się z rolnictwa i leśnictwa, 85 osób znalazło zatrudnienie w przemyśle i rzemiośle, kilka w handlu i komunikacji. Obecnie jest to wieś sołecka, należy do [[Parafia pw. św. Katarzyny w Płoskini |parafii pw. św. Katarzyny w Płoskini]] (kaplicę filialną wybudowano na początku lat 80. XX wieku).
i mrągowskiego.
 
<br/>
 
  
=== Dzieje miejscowości ===
+
Liczba mieszkańców i gospodarstw rolnych w poszczególnych latach:
Wieś założona przed 1399 r., jako część większych dóbr ziemskich tzw. wildenowskich. Obecna nazwa (od 1948 r.) pochodzi od nazwiska Bogumiła Labusza (1860-1919), działacza mazurskiego, współzałożyciela pisma "Mazur" oraz Banku Mazurskiego. W Labuszewie mieszkał także Gustaw Leyding (1865-1948), współzałożyciel mazurskiej Partii Ludowej. W marcu 1923 r. w mieszkaniu prywatnym Bogumiła Labusza (juniora) odbyło się zebranie założycielskie Zjednoczenia Mazurskiego, reaktywujące ruch polski po przegranym plebiscycie w 1920 r.
 
Orłowicz na początku XX w. określił Labuszewo jako polską wieś mazurską. W sąsiedztwie znajdowała się niemiecka kolonia Dymer. Na zachód od wsi znajdowały się łąki, powstałe po osuszeniu Jeziora Gisielskiego i Jeziora Kaliskiego.Wieś jest siedzibą [[sołectwo|sołectwa]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[ ]]<ref> [data dostępu: 10.10.2013]</ref>.
 
<br/>
 
  
=== Ludzie związani z miejscowością: ===
+
*1656 r. – 18 gospodarstw
W Labuszewie urodził się w 1899 Gustaw Leyding-Mielecki junior (Gustaw Leyding pseudomim Mielecki), syn Gustawa. W latach powojennych sołtysem był Otton Leyding (syn Gustawa, brat Gustawa juniora).
 
<br/>
 
  
 +
*1783 r. – 25 gospodarstw
  
[[File:Obrazek-nazwa.jpg|thumb|Miejscowość-Opis-Ryzunku]]
+
*1820 r. –  272 osoby, 41 gospodarstw
  
=== Zabytki: ===
+
*1857 r. – 400 osób
Na cmentarzu znajdują się mogiły Bogumila Labusza i Gustawa Leydinga.
 
[[File:Obrazek-nazwa.jpg|thumb|Miejscowość-Opis-Ryzunku]]
 
  
<br/>
+
*1910 r. – 621 osób, 121 gospodarstw
  
=== Bibliografia: ===
+
*1933 r. – 616 osób
  
{{Przypisy}}
+
*1939 r. – 598 osób, 122 gospodarstwa
  
<references/>
+
== Zabytki ==
<br/>
+
*zespół domów warmińskich, murowanych, tynkowanych z bogatym detalem, z XIX wieku
 +
*kilka mniejszych domów zagrodniczych z XIX i pierwszej połowy XX wieku
 +
*cztery kapliczki murowane z przełomu XIX i XX wieku
 +
*mały skansen maszyn rolniczych w północnej części wsi
  
== Zobacz też ==
+
== Bibliografia ==
 +
''Braniewo. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1973.<br/>
 +
''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/>
 +
[http://ploskinia-ug.bip-wm.pl/public/?id=54655| Gminna Ewidencja Zabytków] [12.11.2013]<br/>
 +
[http://www.stat.gov.pl/ Bank Danych Lokalnych GUS] [12.11.2013]<br/>
 +
[http://www.verwaltungsgeschichte.de/ Verwaltungsgeschichte] [12.11.2013]<br/>
 +
[http://www.ciekawemazury.pl/ Ciekawe Mazury] [04.07.2014]<br/>
 +
[http://ploskinia-ug.bip-wm.pl/ Strona Urzędu Gminy Płoskinia] [04.07.2014]
  
 +
{{Przypisy}}
 +
<references/>
 +
<br/>
  
[[Kategoria: Miejscowość]][[Kategoria: wieś sołecka]] [[Kategoria: powiat olsztyński]] [[Kategoria: gmina Biskupiec]]  
+
[[Kategoria: Powiat braniewski]]  
[[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 14:19, 7 lis 2013 (CET)
+
[[Kategoria: Płoskinia (gmina wiejska)]]  
 +
[[Kategoria: Wsie sołeckie]]
 +
[[Kategoria: 1201-1300]]

Aktualna wersja na dzień 09:12, 16 cze 2016

Dąbrowa

Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat braniewski
Gmina Płoskinia
Liczba ludności (2010) 212
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Dąbrowa
Dąbrowa
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Dąbrowa
Dąbrowa
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Dąbrowa (niem. Schöndamerau) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie braniewskim, w gminie Płoskinia. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa elbląskiego. Miejscowość w 2010 roku liczyła 212 mieszkańców[1]. W skład sołectwa wchodzą wsie: Dąbrowa, Szlamia, Bliżewo i Czosnowo. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Agnieszka Grabowiecka[2].

Położenie

Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko–mazurskiego na Równinie Warmińskiej, na wschód od Jeziora Pierzchalskiego i Pasłęki, 15 km na południe od Braniewa i 5 km na północny zachód od Płoskini.

Dzieje miejscowości

Pierwsze wzmianki o Dąbrowie pochodzą z 1284 roku, gdy występuje ona jako majątek, który wkrótce potem został przekształcony w wieś na prawie chełmińskim. Treść zaginionego przywileju lokacyjnego znana jest z powtórzonego przywileju z roku 1391. Miejscowość została założona pod koniec roku 1300 lub w pierwszych dniach 1301. Pierwszymi sołtysami byli niejacy Bertold i Wolfram, którzy zobowiązali się do osadzenia 60 łanów. Otrzymali oni sześć łanów sołeckich oraz dodatkowo jeden łan i pozwolenie na założenie karczmy oraz młyna. Cztery łany przeznaczono na uposażenie kościoła. Mieszkańcy wsi byli zwolnieni z szarwarku, ale w zamian musieli płacić nieco wyższy czynsz. Zarówno młyn, jak i karczma powstały najprawdopodobniej wkrótce po lokowaniu wsi. Z kolei kościoła we wsi nie wybudowano, a cztery kościelne łany przeszły na własność wsi. Pod koniec XV wieku miejscowość powiększyła się o 30 łanów sąsiedniego majątku, który uległ zniszczeniu podczas wojny trzynastoletniej. Większość tego obszaru leżała odłogiem jeszcze w pierwszym dwudziestoleciu następnego stulecia; później stopniowo go zagospodarowywano. W połowie XVII wieku we wsi było 18. gospodarzy (w tym trzech sołtysów).

Szkołę we wsi założono w 1798 roku; ośmioro dzieci uczyło się w prywatnym domu nauczyciela. Dopiero później wzniesiono budynek szkolny. W 1834 roku uczęszczało do szkoły 73 uczniów. Pod koniec XIX wieku utworzono w niej drugą klasę oraz wybudowano nową siedzibę. W 1910 roku uczyło się tu 119 dzieci.

Przed wybuchem II wojny światowej większość mieszkańców utrzymywała się z rolnictwa i leśnictwa, 85 osób znalazło zatrudnienie w przemyśle i rzemiośle, kilka w handlu i komunikacji. Obecnie jest to wieś sołecka, należy do parafii pw. św. Katarzyny w Płoskini (kaplicę filialną wybudowano na początku lat 80. XX wieku).

Liczba mieszkańców i gospodarstw rolnych w poszczególnych latach:

  • 1656 r. – 18 gospodarstw
  • 1783 r. – 25 gospodarstw
  • 1820 r. – 272 osoby, 41 gospodarstw
  • 1857 r. – 400 osób
  • 1910 r. – 621 osób, 121 gospodarstw
  • 1933 r. – 616 osób
  • 1939 r. – 598 osób, 122 gospodarstwa

Zabytki

  • zespół domów warmińskich, murowanych, tynkowanych z bogatym detalem, z XIX wieku
  • kilka mniejszych domów zagrodniczych z XIX i pierwszej połowy XX wieku
  • cztery kapliczki murowane z przełomu XIX i XX wieku
  • mały skansen maszyn rolniczych w północnej części wsi

Bibliografia

Braniewo. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1973.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Gminna Ewidencja Zabytków [12.11.2013]
Bank Danych Lokalnych GUS [12.11.2013]
Verwaltungsgeschichte [12.11.2013]
Ciekawe Mazury [04.07.2014]
Strona Urzędu Gminy Płoskinia [04.07.2014]

Przypisy

  1. łącznie Dąbrowa, Bliżewo, Szalmia
  2. Strona Urzędu Gminy Płoskinia