Dąbrowa (gmina Płoskinia): Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
Linia 29: Linia 29:
 
  |www                  =
 
  |www                  =
 
}}<br/>
 
}}<br/>
''' Dąbrowa ''' (niem. ''Schöndamerau'') – [[wieś sołecka]] położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat braniewski|powiecie braniewskim]], w [[gmina Płoskinia|gminie Płoskinia]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała [[podział administracyjny|administracyjnie]] do [[województwo elbląskie|województwa elbląskiego]].
+
''' Dąbrowa ''' (niem. ''Schöndamerau'') – [[Wieś sołecka| wieś sołecka]] położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat braniewski|powiecie braniewskim]], w [[Gmina Płoskinia|gminie Płoskinia]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała [[Podział administracyjny|administracyjnie]] do [[Województwo elbląskie|województwa elbląskiego]].
  
 
Miejscowość w 2010 roku liczyła 212 mieszkańców. W skład sołectwa wchodzą wsie Dąbrowa, [[Szlamia]], [[Bliżewo]] i [[Czosnowo]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Witold Moskiewicz]]<ref>http://ploskinia-ug.bip-wm.pl/public/?id=825</ref>.
 
Miejscowość w 2010 roku liczyła 212 mieszkańców. W skład sołectwa wchodzą wsie Dąbrowa, [[Szlamia]], [[Bliżewo]] i [[Czosnowo]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Witold Moskiewicz]]<ref>http://ploskinia-ug.bip-wm.pl/public/?id=825</ref>.
Linia 40: Linia 40:
  
 
== Dzieje miejscowości ==
 
== Dzieje miejscowości ==
Pierwsze wzmianki o Dąbrowie pochodzą z 1284 roku, gdy występuje ona jako majątek, który wkrótce potem został przekształcony w wieś na [[prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]]. Treść zaginionego przywileju lokacyjnego znana jest z powtórzonego przywileju z roku 1391. Wieś została założona pod koniec roku 1300 lub w pierwszych dniach 1301. Pierwszymi sołtysami byli niejacy Bertold i Wolfram, którzy zobowiązali się do osadzenia 60-łanowej wsi. Otrzymali oni sześć łanów sołeckich oraz dodatkowo jeden łan i pozwolenie na założenie karczmy oraz młyna. Cztery łany przeznaczono na uposażenie kościoła. Mieszkańcy wsi byli zwolnieni z [[szarwark|szarwarku]], ale w zamian musieli płacić nieco wyższy czynsz. Zarówno młyn, jak i karczma powstały najprawdopodobniej wkrótce po lokowaniu wsi. Z kolei kościoła we wsi nie wybudowano, a cztery kościelne łany przeszły na własność wsi. Pod koniec XV wieku wieś powiększyła się o 30 łanów sąsiedniego majątku, który uległ zniszczeniu podczas [[wojna trzynastoletnia|wojny trzynastoletniej]]. Większość tego obszaru leżała odłogiem jeszcze w pierwszym dwudziestoleciu następnego stulecia; później stopniowo go zagospodarowywano. W połowie XVII wieku we wsi było 18 gospodarzy (w tym trzech sołtysów).
+
Pierwsze wzmianki o Dąbrowie pochodzą z 1284 roku, gdy występuje ona jako majątek, który wkrótce potem został przekształcony na wieś [[Prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]]. Treść zaginionego przywileju lokacyjnego znana jest z powtórzonego przywileju z roku 1391. Wieś została założona pod koniec roku 1300 lub w pierwszych dniach 1301. Pierwszymi sołtysami byli niejacy Bertold i Wolfram, którzy zobowiązali się do osadzenia 60-łanowej wsi. Otrzymali oni sześć łanów sołeckich oraz dodatkowo jeden łan i pozwolenie na założenie karczmy oraz młyna. Cztery łany przeznaczono na uposażenie kościoła. Mieszkańcy wsi byli zwolnieni z [[Szarwark|szarwarku]], ale w zamian musieli płacić nieco wyższy czynsz. Zarówno młyn, jak i karczma powstały najprawdopodobniej wkrótce po lokowaniu wsi. Z kolei kościoła we wsi nie wybudowano, a cztery kościelne łany przeszły na własność wsi. Pod koniec XV wieku wieś powiększyła się o 30 łanów sąsiedniego majątku, który uległ zniszczeniu podczas [[Wojna trzynastoletnia|wojny trzynastoletniej]]. Większość tego obszaru leżała odłogiem jeszcze w pierwszym dwudziestoleciu następnego stulecia; później stopniowo go zagospodarowywano. W połowie XVII wieku we wsi było 18 gospodarzy (w tym trzech sołtysów).
  
 
Szkołę we wsi założono w 1798 roku; ośmioro dzieci uczyło się w prywatnym domu nauczyciela. Dopiero później wzniesiono budynek szkolny. W 1834 roku uczęszczało do szkoły 73 uczniów. Pod koniec XIX wieku utworzono w niej drugą klasę oraz wybudowano nową siedzibę. W 1910 roku uczyło się tu 119 dzieci.  
 
Szkołę we wsi założono w 1798 roku; ośmioro dzieci uczyło się w prywatnym domu nauczyciela. Dopiero później wzniesiono budynek szkolny. W 1834 roku uczęszczało do szkoły 73 uczniów. Pod koniec XIX wieku utworzono w niej drugą klasę oraz wybudowano nową siedzibę. W 1910 roku uczyło się tu 119 dzieci.  
  
Przed wybuchem [[II wojna światowa|II wojny światowej]] większość mieszkańców utrzymywała się z rolnictwa i leśnictwa, 85 osób znalazło zatrudnienie w przemyśle i rzemiośle, kilku w handlu i komunikacji.
+
Przed wybuchem [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach|II wojny światowej]] większość mieszkańców utrzymywała się z rolnictwa i leśnictwa, 85 osób znalazło zatrudnienie w przemyśle i rzemiośle, kilku w handlu i komunikacji. Obecnie jest to wieś sołecka, należąca do [[Parafia pw. św. Katarzyny w Płoskini |parafii pw. św. Katarzyny w Płoskini]] (kaplicę filialną wybudowano na początku lat 80-tych XX wieku).
 
 
  
 
Liczba mieszkańców i gospodarstw rolnych
 
Liczba mieszkańców i gospodarstw rolnych
Linia 64: Linia 63:
  
 
<br/>
 
<br/>
 
 
== Zabytki ==
 
== Zabytki ==
 
*Zespół domów warmińskich, murowanych, tynkowanych z bogatym detalem, z XIX wieku
 
*Zespół domów warmińskich, murowanych, tynkowanych z bogatym detalem, z XIX wieku
 
*Kilka mniejszych domów zagrodniczych z XIX i pierwszej połowy XX wieku
 
*Kilka mniejszych domów zagrodniczych z XIX i pierwszej połowy XX wieku
*Mały park w północnej części wsi, przy kaplicy
+
*Cztery kapliczki murowane z przełomu XIX i XX wieku
 +
*Mały skansen maszyn rolniczych w północnej części wsi
 
<br/>
 
<br/>
  
Linia 83: Linia 82:
 
<br/>
 
<br/>
  
 
+
[[Kategoria: Powiat braniewski]]  
[[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat braniewski]] [[Kategoria: Gmina Płoskinia]] [[Kategoria: Wieś sołecka]]
+
[[Kategoria: Gmina Płoskinia]]  
 +
[[Kategoria: Wsie sołeckie]]
 +
[[Kategoria: 1201-1300]]

Wersja z 10:34, 24 cze 2014

Dąbrowa

Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat braniewski
Gmina Płoskinia
Liczba ludności (2010) 212[1]
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Dąbrowa
Dąbrowa
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Dąbrowa
Dąbrowa
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Dąbrowa (niem. Schöndamerau) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie braniewskim, w gminie Płoskinia. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa elbląskiego.

Miejscowość w 2010 roku liczyła 212 mieszkańców. W skład sołectwa wchodzą wsie Dąbrowa, Szlamia, Bliżewo i Czosnowo. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Witold Moskiewicz[2].


Położenie

Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Równinie Warmińskiej, na wschód od Jeziora Pierzchalskiego i rzeki Pasłęki, 15 km na południe od Braniewa i 5 km na północny zachód od Płoskini.

Dzieje miejscowości

Pierwsze wzmianki o Dąbrowie pochodzą z 1284 roku, gdy występuje ona jako majątek, który wkrótce potem został przekształcony na wieś prawie chełmińskim. Treść zaginionego przywileju lokacyjnego znana jest z powtórzonego przywileju z roku 1391. Wieś została założona pod koniec roku 1300 lub w pierwszych dniach 1301. Pierwszymi sołtysami byli niejacy Bertold i Wolfram, którzy zobowiązali się do osadzenia 60-łanowej wsi. Otrzymali oni sześć łanów sołeckich oraz dodatkowo jeden łan i pozwolenie na założenie karczmy oraz młyna. Cztery łany przeznaczono na uposażenie kościoła. Mieszkańcy wsi byli zwolnieni z szarwarku, ale w zamian musieli płacić nieco wyższy czynsz. Zarówno młyn, jak i karczma powstały najprawdopodobniej wkrótce po lokowaniu wsi. Z kolei kościoła we wsi nie wybudowano, a cztery kościelne łany przeszły na własność wsi. Pod koniec XV wieku wieś powiększyła się o 30 łanów sąsiedniego majątku, który uległ zniszczeniu podczas wojny trzynastoletniej. Większość tego obszaru leżała odłogiem jeszcze w pierwszym dwudziestoleciu następnego stulecia; później stopniowo go zagospodarowywano. W połowie XVII wieku we wsi było 18 gospodarzy (w tym trzech sołtysów).

Szkołę we wsi założono w 1798 roku; ośmioro dzieci uczyło się w prywatnym domu nauczyciela. Dopiero później wzniesiono budynek szkolny. W 1834 roku uczęszczało do szkoły 73 uczniów. Pod koniec XIX wieku utworzono w niej drugą klasę oraz wybudowano nową siedzibę. W 1910 roku uczyło się tu 119 dzieci.

Przed wybuchem II wojny światowej większość mieszkańców utrzymywała się z rolnictwa i leśnictwa, 85 osób znalazło zatrudnienie w przemyśle i rzemiośle, kilku w handlu i komunikacji. Obecnie jest to wieś sołecka, należąca do parafii pw. św. Katarzyny w Płoskini (kaplicę filialną wybudowano na początku lat 80-tych XX wieku).

Liczba mieszkańców i gospodarstw rolnych

1656 - 18 gospodarstw

1783 - 25 gospodarstw

1820 - 272 osoby, 41 gospodarstw

1857 - 400 osób

1910 - 621 osób, 121 gospodarstw

1933 - 616 osób

1939 - 598 osób, 122 gospodarstwa


Zabytki

  • Zespół domów warmińskich, murowanych, tynkowanych z bogatym detalem, z XIX wieku
  • Kilka mniejszych domów zagrodniczych z XIX i pierwszej połowy XX wieku
  • Cztery kapliczki murowane z przełomu XIX i XX wieku
  • Mały skansen maszyn rolniczych w północnej części wsi


Bibliografia

  1. Braniewo. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1973.
  2. Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
  3. Gminna ewidencja zabytków w: Plan rozwoju lokalnego dla gminy Płoskinia [data dostępu: 12.11.2013]
  4. Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 12.11.2013]
  5. Verwaltungsgeschichte [data dostępu: 12.11.2013]


Przypisy