Dobiesław Olewiński: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
(Życiorys)
 
(Nie pokazano 8 wersji utworzonych przez 4 użytkowników)
Linia 13: Linia 13:
 
  |przyczyna śmierci    =
 
  |przyczyna śmierci    =
 
  |miejsce spoczynku    =
 
  |miejsce spoczynku    =
  |zawód                =
+
  |zawód                = cześnik krakowski
 
  |odznaczenia          =
 
  |odznaczenia          =
 
  |commons              =  
 
  |commons              =  
Linia 20: Linia 20:
 
  |www                  =
 
  |www                  =
 
}}
 
}}
'''Dobiesław Olewiński''' (Dobek) – uczestnik [[Bitwa pod Grunwaldem|bitwy grunwaldzkiej]].
+
'''Dobiesław Olewiński''' (Dobek) (ur. ok. 1370 r., zm. po 1444 cześnik krakowski.
 
<br/><br/>
 
<br/><br/>
 
== Życiorys ==  
 
== Życiorys ==  
Legitymował się herbem Ostoja. Był najstarszy z licznego rodzeństwa. Od młodych lat wojował. W 1387 roku w ślad za królową Jadwigą ruszył na Ruś Halicką, aby odebrać ja Węgrom. Węgry były osłabione i odebranie Rusi Halickiej okazało się oczywiste. Większe trudy Olewińskiego czekały na Litwie, ponieważ Jagiełło był zmuszony uporać się ze swym kuzynem Witoldem, który w 1390 roku wtargnął do Wielkiego Księstwa, aby sięgnąć po władzę. Jagiełło dla obsady grodów posłał na Litwę polskie załogi. Tam też znalazł się Dobek i przeżył dramatyczne chwile. [[Zakon krzyżacki|Krzyżacy]] ujęli rodzonego brata Jagiełły, Korygiełłę, i ścięli go na oczach obrońców. Zginął tam również brat Witolda Towciwiłł. Dopiero latem 1392 roku doszło do ugody z Witoldem, któremu Jagiełło dał w zarząd całą Litwę.  
+
Legitymował się herbem Ostoja, był najstarszy z licznego rodzeństwa.  
 +
Od młodych lat wojował. W 1387 roku w ślad za królową Jadwigą ruszył na Ruś Halicką, aby odebrać Węgrom. Węgry były osłabione i odebranie Rusi Halickiej okazało się oczywiste. Większe trudy czekały Olewińskiego na Litwie, ponieważ Jagiełło był zmuszony uporać się ze swym kuzynem Witoldem, który w 1390 roku wtargnął do Wielkiego Księstwa, aby sięgnąć po władzę. Jagiełło posłał na Litwę polskie załogi mające obsadzić grody. Tam też znalazł się Olewiński i przeżył dramatyczne chwile.  
  
Olewiński wciąż nie wracał do domu. Przypuszcza się, że wspomagał w owym czasie Witolda broniącego Litwy, potem wspierał podboje Witolda na Rusi w 1395 roku i w końcu jego zwycięską wyprawę przeciwko Tatarom w 1397 roku. Dopiero wtedy powrócił na swoje włości i dwór królewski wystawił mu zapis na 100 grzywien.  
+
W 1409 roku Olewiński przybył w ramach polskich przygotowań do Wielkiej Wojny z [[Zakon krzyżacki|zakonem krzyżackim]] do Złotoryi (1409). Zamek obległ wielki mistrz [[Ulrich von Jungingen]] (od 29 sierpnia do 2 września) i wziął do niewoli pozostałych przy życiu obrońców (40 osób), w tym Olewińskiego, który być może pełnił komendę nad zamkiem.  Olewiński wraz z towarzyszami odzyskał wolność dopiero po [[Bitwa pod Grunwaldem|bitwie grunwaldzkiej]]. Następnie wziął udział w dalszych działaniach wojennych.
 +
W opisie bitwy stoczonej 10 października 1410 roku Długosz wymienia Dobiesława Olewińskiego z rodu Ostoja jako najbardziej zasłużonego rycerza.  
  
W 1409 roku dowodził załogą na zamku w Złotoryi. W opisie bitwy stoczonej 10 października 1410 roku Długosz wymienia Dobiesława Olewińskiego z rodu Ostoja jako najbardziej zasłużonego rycerza. Wtedy Dobiesław miał 40 lat i zamieszkał na zagrodzie. Osiedlił się na Żółcicach pod Opatowem, daleko od rodzinnych stron.
+
Olewiński ostatecznie osiedlił się w Żółcicach pod Opatowem, daleko od rodzinnych stron.
<br/>
 
  
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
J. Sikorski, ''Bohaterowie Grunwaldu'', Olsztyn 2010.<br/>
+
J. Długosz, ''Banderia Prutenorum'', wyd. K. Górski, Warszawa 1958.<br>
 +
J. Długosz [1415-1480], ''Grunwald 1410: proelii descriptio auctoris Joannis Dlugossi = opisanie bitwy według Jana Długosza = mušio aprašymas pagal Janą Dlugošą = popis bitvy podle Jana Długosze = Yan Dlugosqa köre urusmanin tasviri = Schlachtenbeschreibung nach Jan Długosz = a description of the battle according to Jan Długosz = description de la bataille d'apres Jan Długosz = opisanie bitvy po Ânu Dlugošu = opis bitvi za Ânom Dlugošem'', [moderator doctrinae deditus Jan Gancewski; moderator editionem ducens Anna Westfeld], Olsztyn 2010.<br>
 +
''Jana Długosza Roczniki czyli kroniki sławnego Królestwa Polskiego'', przekł. J. Mrukówna, oprac. J. Garbacik, K. Pieradzka, Warszawa 1982. <br>
 +
''Kronika konfliktu Władysława króla polskiego z Krzyżakami w roku Pańskim 1410'', przekład J. Danka, A. Nadolski, Olsztyn 1987.<br>
 +
M. Duczmal, ''Jagiellonowie. Leksykon biograficzny'', Kraków 1996.<br>
 +
S. Ekdahl, ''Die Schlacht bei Tannenberg'', t. 1. ''Einführung und Quellenanlage'', Berlin 1982. <br>
 +
''Encyklopedia historii Polski. Dzieje polityczne'', t. 1-2, Warszawa 1994-1995.<br>
 +
S. Jóźwiak, K. Kwiatkowski, A. Szweda, S. Szybkowski, ''Wojna Polski i Litwy z zakonem krzyżackim w latach 1409-1411'', Malbork 2010. <br>
 +
L. Kolankowski, Polska Jagiellonów. Dzieje polityczne, Olsztyn 1991.<br>
 +
A. Nadolski, Grunwald. Problemy wybrane, Olsztyn 1990.<br>
 +
A. Nikżentaitis, Witold i Jagiełło, Poznań 2000.<br>
 +
J. Sikorski, ''Bohaterowie Grunwaldu'', Olsztyn 2010. <br/>
  
  
 
+
[[Kategoria:Osoby|Olewiński, Dobiesław]][[Kategoria: Wielka wojna z zakonem krzyżackim|Olewiński, Dobiesław]][[Kategoria: 1401-1500|Olewiński, Dobiesław]]
[[Kategoria: Osoba|Olewiński, Dobiesław]][[Kategoria: Wielka wojna z zakonem krzyżackim|Olewiński, Dobiesław]][[Kategoria: 1401-1500|Olewiński, Dobiesław]]
 

Aktualna wersja na dzień 13:12, 1 kwi 2015

Dobiesław Olewiński

Zawód cześnik krakowski

Dobiesław Olewiński (Dobek) (ur. ok. 1370 r., zm. po 1444 – cześnik krakowski.

Życiorys

Legitymował się herbem Ostoja, był najstarszy z licznego rodzeństwa. Od młodych lat wojował. W 1387 roku w ślad za królową Jadwigą ruszył na Ruś Halicką, aby odebrać ją Węgrom. Węgry były osłabione i odebranie Rusi Halickiej okazało się oczywiste. Większe trudy czekały Olewińskiego na Litwie, ponieważ Jagiełło był zmuszony uporać się ze swym kuzynem Witoldem, który w 1390 roku wtargnął do Wielkiego Księstwa, aby sięgnąć po władzę. Jagiełło posłał na Litwę polskie załogi mające obsadzić grody. Tam też znalazł się Olewiński i przeżył dramatyczne chwile.

W 1409 roku Olewiński przybył w ramach polskich przygotowań do Wielkiej Wojny z zakonem krzyżackim do Złotoryi (1409). Zamek obległ wielki mistrz Ulrich von Jungingen (od 29 sierpnia do 2 września) i wziął do niewoli pozostałych przy życiu obrońców (40 osób), w tym Olewińskiego, który być może pełnił komendę nad zamkiem. Olewiński wraz z towarzyszami odzyskał wolność dopiero po bitwie grunwaldzkiej. Następnie wziął udział w dalszych działaniach wojennych. W opisie bitwy stoczonej 10 października 1410 roku Długosz wymienia Dobiesława Olewińskiego z rodu Ostoja jako najbardziej zasłużonego rycerza.

Olewiński ostatecznie osiedlił się w Żółcicach pod Opatowem, daleko od rodzinnych stron.

Bibliografia

J. Długosz, Banderia Prutenorum, wyd. K. Górski, Warszawa 1958.
J. Długosz [1415-1480], Grunwald 1410: proelii descriptio auctoris Joannis Dlugossi = opisanie bitwy według Jana Długosza = mušio aprašymas pagal Janą Dlugošą = popis bitvy podle Jana Długosze = Yan Dlugosqa köre urusmanin tasviri = Schlachtenbeschreibung nach Jan Długosz = a description of the battle according to Jan Długosz = description de la bataille d'apres Jan Długosz = opisanie bitvy po Ânu Dlugošu = opis bitvi za Ânom Dlugošem, [moderator doctrinae deditus Jan Gancewski; moderator editionem ducens Anna Westfeld], Olsztyn 2010.
Jana Długosza Roczniki czyli kroniki sławnego Królestwa Polskiego, przekł. J. Mrukówna, oprac. J. Garbacik, K. Pieradzka, Warszawa 1982.
Kronika konfliktu Władysława króla polskiego z Krzyżakami w roku Pańskim 1410, przekład J. Danka, A. Nadolski, Olsztyn 1987.
M. Duczmal, Jagiellonowie. Leksykon biograficzny, Kraków 1996.
S. Ekdahl, Die Schlacht bei Tannenberg, t. 1. Einführung und Quellenanlage, Berlin 1982.
Encyklopedia historii Polski. Dzieje polityczne, t. 1-2, Warszawa 1994-1995.
S. Jóźwiak, K. Kwiatkowski, A. Szweda, S. Szybkowski, Wojna Polski i Litwy z zakonem krzyżackim w latach 1409-1411, Malbork 2010.
L. Kolankowski, Polska Jagiellonów. Dzieje polityczne, Olsztyn 1991.
A. Nadolski, Grunwald. Problemy wybrane, Olsztyn 1990.
A. Nikżentaitis, Witold i Jagiełło, Poznań 2000.
J. Sikorski, Bohaterowie Grunwaldu, Olsztyn 2010.