Dom podcieniowy w Stalewie: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
m (Zastępowanie tekstu - "© Stanisław Kuprjaniuk" na "Fot. Stanisław Kuprjaniuk")
 
(Nie pokazano 7 wersji utworzonych przez 4 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
{{Mała architektura2 sakralna infobox
 
{{Mała architektura2 sakralna infobox
 
<!-- w trakcie opracowania -->
 
<!-- w trakcie opracowania -->
  |nazwa        = Budownictwo ludowe
+
  |nazwa        = Dom podcieniowy w Stalewie
 
  |typ obiektu  = dom podcieniowy <!-- Parametr obowiązkowy  -->
 
  |typ obiektu  = dom podcieniowy <!-- Parametr obowiązkowy  -->
 
  |datacja      = 1751
 
  |datacja      = 1751
Linia 7: Linia 7:
 
  |gmina        = Markusy
 
  |gmina        = Markusy
 
  |miejscowość  = Stalewo
 
  |miejscowość  = Stalewo
}} <br/>
+
}}  
''' Dom podcieniowy w Stalewie '''  
+
''' Dom podcieniowy w Stalewie ''' - niezwykle cennym zabytkiem Stalewa jest okazały dom podcieniowy, wzniesiony przez Georga Pöcka (Jerzy Poeck) w 1751 roku. Jego pierwszym właścicielem był Michał Gehrt.
<br/>
+
<br/><br/>
 +
 
 
== Położenie ==
 
== Położenie ==
[[Plik:sta3.jpg|left|thumb|450px|Dom podcieniowy w Stalewie. © Stanisław Kuprjaniuk]]
+
[[Stalewo]] - wieś w [[Markusy (gmina wiejska)|gminie Markusy]], w [[Powiat elbląski|powiecie elbląskim]].
[[Plik:sta5.jpg|right|thumb|300px|Dom podcieniowy w Stalewie. © Stanisław Kuprjaniuk]]
 
[[Plik:sta4.jpg|right|thumb|300px|Dom podcieniowy w Stalewie. © Stanisław Kuprjaniuk]]
 
[[Stalewo]] - wieś w [[gmina Markusy|gminie Markusy]], w [[powiat elbląski|powiecie elbląskim]].
 
 
<br/>
 
<br/>
 
== Opis ==
 
== Opis ==
Niezwykle cennym zabytkiem Stalewa jest okazały dom podcieniowy, wzniesiony przez Georga Pöcka (Jerzy Poeck) w 1751 roku. Jego pierwszym właścicielem był Michał Gehrt. Dom jest wyjątkowo wielki (16 m x 24 m). Składa się z trzech „skrzydeł” i wewnątrz posiada 13 pomieszczeń o łącznej powierzchni około 700 m2. Prawdopodobne, że wcześniej na tym miejscu znajdował się inny dom, który został zburzony, a na jego fundamentach powstał obecny dom podcieniowy. Wyjątkowo małe podpiwniczenie jakieś 10 lub 12 m2 zapewne pochodzi z wcześniejszego, zburzonego domu. Ogromny podcień wsparty na 8 słupach ma w części szczytowej niezwykle ozdobny i bogaty układ drewnianych rygli z wypełnieniem cegłą. Na wieńcu podcienia umieszczono niemiecką rymowaną myśl, która mówi o nadziei właściciela, że kolejne pokolenia będą się domem opiekować. Budowniczym był Georg Pöck i jest to jedyny zachowany dom wzniesiony przez niego. Przed wojną dom zamieszkiwały cztery rodziny. W czasie wojny dom został rozszabrowany zarówno ze zwykłych przedmiotów codziennego użytku, kosztowności, czy wyposażenia. W 1958 roku władze konserwatorskie przeprowadziły gruntowną renowację tego zabytku. W 1978 roku należał on do dwóch właścicieli: Daniela Nawrockiego i Franciszka Króla. Obecnie dom jest na sprzedaż.
+
Dom jest wyjątkowo wielki (16 m x 24 m). Składa się z trzech „skrzydeł” i wewnątrz posiada 13 pomieszczeń o łącznej powierzchni około 700 m2. Prawdopodobne, że wcześniej na tym miejscu znajdował się inny dom, który został zburzony, a na jego fundamentach powstał obecny dom podcieniowy. Wyjątkowo małe podpiwniczenie jakieś 10 lub 12 m2 zapewne pochodzi z wcześniejszego, zburzonego domu. Ogromny podcień wsparty na 8 słupach ma w części szczytowej niezwykle ozdobny i bogaty układ drewnianych rygli z wypełnieniem cegłą. Na wieńcu podcienia umieszczono niemiecką rymowaną myśl, która mówi o nadziei właściciela, że kolejne pokolenia będą się domem opiekować. Budowniczym był Georg Pöck i jest to jedyny zachowany dom wzniesiony przez niego. Przed wojną dom zamieszkiwały cztery rodziny. W czasie wojny dom został rozszabrowany zarówno ze zwykłych przedmiotów codziennego użytku, kosztowności, czy wyposażenia. W 1958 roku władze konserwatorskie przeprowadziły gruntowną renowację tego zabytku. W 1978 roku należał on do dwóch właścicieli: Daniela Nawrockiego i Franciszka Króla. Obecnie dom jest na sprzedaż.
 
<br/>
 
<br/>
 
== Ciekawostki ==
 
== Ciekawostki ==
Obok domu podcieniowego w Stalewie w okolicy można zobaczyć inne domy w: [[Kępniewo|Kępniewie]], [[Dom podcieniowy w Rozgarcie|Rozgarcie]], [[Złotowo w gm. Stare Pole|Złotowie]], [[Klecie|Kleciach]] oraz przebudowany na szkołę w [[Zwierzno|Zwierznie]].
+
Obok domu podcieniowego w Stalewie w okolicy można zobaczyć inne domy w: [[Kępniewo|Kępniewie]], [[Dom podcieniowy w Rozgarcie|Rozgarcie]], [[Złotowo (gmina Stare Pole)|Złotowie]], [[Klecie|Kleciach]] oraz przebudowany na szkołę w [[Zwierzno|Zwierznie]].
 +
 
 +
==Galeria zdjęć==
 +
<gallery mode=packed widths=300px heights=300px class="left">
 +
Plik:sta3.jpg|<center>Dom podcieniowy w Stalewie. Fot. Stanisław Kuprjaniuk
 +
Plik:sta5.jpg|<center>Dom podcieniowy w Stalewie. Fot. Stanisław Kuprjaniuk
 +
Plik:sta4.jpg|<center>Dom podcieniowy w Stalewie. Fot. Stanisław Kuprjaniuk
 +
</gallery>
 +
 
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
 
''Domy żuławskie. W poszukiwaniu zagubionej tradycji budownictwa'', Nowy Dwór Gdański 2009.  
 
''Domy żuławskie. W poszukiwaniu zagubionej tradycji budownictwa'', Nowy Dwór Gdański 2009.  
Linia 26: Linia 32:
 
Laskowska Krystyna, ''W żuławskim domu'', Elbląg 2010.
 
Laskowska Krystyna, ''W żuławskim domu'', Elbląg 2010.
 
<br/>
 
<br/>
[[Kategoria:Turystyka]][[Kategoria: Architektura]][[Kategoria: Budownictwo ludowe]][[Kategoria: Zabytki]]
+
 
<br/>
+
[[Kategoria: Powiat elbląski]]
 +
[[Kategoria: Markusy (gmina wiejska)]]
 +
[[Kategoria: Budownictwo ludowe]]
 +
[[Kategoria: 1701-1800]]

Aktualna wersja na dzień 08:03, 25 mar 2015

Dom podcieniowy w Stalewie

typ obiektu: dom podcieniowy
datacja: 1751
powiat: elbląski
gmina: Markusy
miejscowość: Stalewo

Dom podcieniowy w Stalewie - niezwykle cennym zabytkiem Stalewa jest okazały dom podcieniowy, wzniesiony przez Georga Pöcka (Jerzy Poeck) w 1751 roku. Jego pierwszym właścicielem był Michał Gehrt.

Położenie

Stalewo - wieś w gminie Markusy, w powiecie elbląskim.

Opis

Dom jest wyjątkowo wielki (16 m x 24 m). Składa się z trzech „skrzydeł” i wewnątrz posiada 13 pomieszczeń o łącznej powierzchni około 700 m2. Prawdopodobne, że wcześniej na tym miejscu znajdował się inny dom, który został zburzony, a na jego fundamentach powstał obecny dom podcieniowy. Wyjątkowo małe podpiwniczenie jakieś 10 lub 12 m2 zapewne pochodzi z wcześniejszego, zburzonego domu. Ogromny podcień wsparty na 8 słupach ma w części szczytowej niezwykle ozdobny i bogaty układ drewnianych rygli z wypełnieniem cegłą. Na wieńcu podcienia umieszczono niemiecką rymowaną myśl, która mówi o nadziei właściciela, że kolejne pokolenia będą się domem opiekować. Budowniczym był Georg Pöck i jest to jedyny zachowany dom wzniesiony przez niego. Przed wojną dom zamieszkiwały cztery rodziny. W czasie wojny dom został rozszabrowany zarówno ze zwykłych przedmiotów codziennego użytku, kosztowności, czy wyposażenia. W 1958 roku władze konserwatorskie przeprowadziły gruntowną renowację tego zabytku. W 1978 roku należał on do dwóch właścicieli: Daniela Nawrockiego i Franciszka Króla. Obecnie dom jest na sprzedaż.

Ciekawostki

Obok domu podcieniowego w Stalewie w okolicy można zobaczyć inne domy w: Kępniewie, Rozgarcie, Złotowie, Kleciach oraz przebudowany na szkołę w Zwierznie.

Galeria zdjęć

Bibliografia

Domy żuławskie. W poszukiwaniu zagubionej tradycji budownictwa, Nowy Dwór Gdański 2009.

Laskowska Krystyna, W żuławskim domu, Elbląg 2010.