Tekst źródłowy strony Folwark w Warnikajmach

'''Folwark w Warnikajmach''' gm. Korsze jest jednym z najbardziej interesujących pod względem architektonicznym folwarków na terenie województwa warmińsko-mazurskiego. Z powodu nawiązań do architektury średniowiecznych zamków zwany jest „małym Malborkiem”.


{{Wieś infobox
 |nazwa                 = Warnikajmy
 |herb wsi              =   
 |flaga wsi             =   
 |herb artykuł          =
 |dopełniacz wsi        = Warnikajm
 |zdjęcie               = Warnikajmy_folwark.jpg  
 |opis zdjęcia          = Budynek bramny prowadzący na teren folwarku
 |rodzaj miejscowości   =
 |województwo           = warmińsko-mazurskie 
 |powiat                = kętrzyński
 |gmina                 = Warnikajmy
 |miejscowość podstawowa =
 |sołectwo              =
 |wysokość              =
 |liczba ludności       =  
 |rok                   =  
 |strefa numeracyjna    =
 |kod pocztowy          =
 |tablice rejestracyjne =
 |SIMC                  =
 |mapa wsi              =
 |kod mapy              = PL-WN
 |stopniN = 54 |minutN = 9 |sekundN = 43
 |stopniE = 21 |minutE = 13 |sekundE = 44
 |commons               =
 |wikipodróże           =
 |wikisłownik           =
 |www                   =
}}

==Historia== 
Wieś Warnikajmy powstała pod koniec XV w. Istniejące tu w kolejnych stuleciach dobra ziemskie należały do rodu Egloffstein, który w XIX w. sprzedał je rodzinie von Borcke z Tołkin. Na początku XX w. spadkobierczyni majątku - Klara von Below, zamężna ze starostą gierdawskim baronem Juliuszem von Braunem, rozpoczęła budowę nowego dworu oraz towarzyszącego mu folwarku. Prace budowlane rozpoczęto w 1913 r. Zostały one przerwane w okresie pierwszej wojny światowej. Do 1924 r. wzniesiono folwark oraz dwór. W zabudowaniach folwarcznych hodowano bydło i owce. Na skutek prowadzonych inwestycji, w tym budowlanych, sytuacja finansowa właścicieli pogorszyła się.  W latach 30-tych XX w. przeprowadzono licytację majątku z folwarkiem oraz rozebrano dwór.

Po drugiej wojny światowej w folwarku działał PGR. W okresie późniejszym rozebrano kilka historycznych budynków. Po 1989 r. folwark oddano w dzierżawę, a w 2003 r. sprzedano osobie prywatnej, która także rozebrała kilka kolejnych budynków folwarcznych.

==Folwark dawniej i dziś==
Wśród budynków folwarcznych znajdowały się budynki inwentarskie, w tym: stajnie i obory oraz spichlerze, mleczarnia, wozownia, kuźnia, chłodnia (w okrągłej baszcie; w kwadratowej mieściła się przepompownia) i inne budynki gospodarcze. W sąsiedztwie funkcjonowały również warsztaty rzemieślników, domy dla nadzorców oraz dziś nieistniejące - cegielnia i dwór. 
Na teren dawnego folwarku prowadzi budynek bramny połączony z murem, za którym znajduje się dawna mleczarnia z krużgankami oraz pozostałe budynki folwarczne. Zostały  one wzniesione w stylu historyzującym, obecnie figurują w rejestrze zabytków.

==Ciekawostki==
Architekt Paul Engler, któremu powierzono wykonanie projektu dworu z folwarkiem w nawiązaniu do architektury średniowiecznych zamków, specjalnie na potrzeby tego projektu odwiedzał zamki w Lidzbarku Warmiński i Malborku. 

Folwark w Warnikajmach odwiedzał w okresie swej młodości bratanek męża właścicielki - Wernher von Braun, późniejszy konstruktor rakiet V-1 i V-2, który po 1945 r. stał się jednym ze współtwórców amerykańskiego programu kosmicznego „Apollo”. 

==Zobacz także==
http://korsze-foto.blog.onet.pl/2005/10/21/warnikajmy-maly-malbork/

==Bibliografia==
T. Korowaj, Dzieje miasta i gminy Korsze. Przewodnik historyczny, Korsze 2007, s. 172-175.

[[Plik:folwark_1.jpg|290px|right|thumb|Zabudowania folwarczne]] 
[[Plik:folwark_2.jpg|290px|right|thumb|Fragment muru]]

[[Kategoria: Turystyka]] [[Kategoria: Zabytki]] [[Kategoria: Zabytki techniki]] [[Kategoria: gmina Korsze]] [[Kategoria: powiat kętrzyński]]