Folwark w Warnikajmach: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Linia 1: Linia 1:
'''Folwark w Warnikajmach''' jest jednym z najbardziej interesujących folwarków na terenie województwa warmińsko-mazurskiego, z racji nawiązań do architektury średniowiecznych zamków krzyżackich zwany małym Malborkiem.
+
'''Folwark w Warnikajmach''' gm. Korsze jest jednym z najbardziej interesujących pod względem architektonicznym folwarków na terenie województwa warmińsko-mazurskiego. Z powodu nawiązań do architektury średniowiecznych zamków zwany jest „małym Malborkiem”.
 +
 
  
 
{{Wieś infobox
 
{{Wieś infobox
Linia 8: Linia 9:
 
  |dopełniacz wsi        = Warnikajm
 
  |dopełniacz wsi        = Warnikajm
 
  |zdjęcie              = Warnikajmy_folwark.jpg   
 
  |zdjęcie              = Warnikajmy_folwark.jpg   
  |opis zdjęcia          = Brama prowadząca na teren folwarku
+
  |opis zdjęcia          = Budynek bramny prowadzący na teren folwarku
 
  |rodzaj miejscowości  =
 
  |rodzaj miejscowości  =
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
Linia 24: Linia 25:
 
  |mapa wsi              =
 
  |mapa wsi              =
 
  |kod mapy              = PL-WN
 
  |kod mapy              = PL-WN
  |stopniN = 53 |minutN = 42 |sekundN = 56
+
  |stopniN = 54 |minutN = 9 |sekundN = 43
  |stopniE = 21 |minutE = 19 |sekundE = 02
+
  |stopniE = 21 |minutE = 13 |sekundE = 44
 
  |commons              =
 
  |commons              =
 
  |wikipodróże          =
 
  |wikipodróże          =
Linia 32: Linia 33:
 
}}
 
}}
  
==Historia==
+
==Historia==  
Wieś Warnikajmy istniała już XIV w. Zabudowania istniejącego do dziś folwarku zostały wzniesione w latach 1913-1920. W okresie tym majątek ziemski, do którego należał folwark, znajdował się w reku rodziny Braun. Juliusz von Braun pełnił wówczas funkcję starosty powiatu w Gierdawach (Gerdauen). Jego bratanek Wernher von Braun, to późniejszy twórca rakiety V-2.  
+
Wieś Warnikajmy powstała pod koniec XV w. Istniejące tu w kolejnych stuleciach dobra ziemskie należały do rodu Egloffstein, który w XIX w. sprzedał je rodzinie von Borcke z Tołkin. Na początku XX w. spadkobierczyni majątku - Klara von Below, zamężna ze starostą gierdawskim baronem Juliuszem von Braunem, rozpoczęła budowę nowego dworu oraz towarzyszącego mu folwarku. Prace budowlane rozpoczęto w 1913 r. Zostały one przerwane w okresie pierwszej wojny światowej. Do 1924 r. wzniesiono folwark oraz dwór. W zabudowaniach folwarcznych hodowano bydło i owce. Na skutek prowadzonych inwestycji, w tym budowlanych, sytuacja finansowa właścicieli pogorszyła się.  W latach 30-tych XX w. przeprowadzono licytację majątku z folwarkiem oraz rozebrano dwór.
 +
 
 +
Po drugiej wojny światowej w folwarku działał PGR. W okresie późniejszym rozebrano kilka historycznych budynków. Po 1989 r. folwark oddano w dzierżawę, a w 2003 r. sprzedano osobie prywatnej, która także rozebrała kilka kolejnych budynków folwarcznych.
 +
 
 +
==Folwark dawniej i dziś==
 +
Wśród budynków folwarcznych znajdowały się budynki inwentarskie, w tym: stajnie i obory oraz spichlerze, mleczarnia, wozownia, kuźnia, chłodnia (w okrągłej baszcie; w kwadratowej mieściła się przepompownia) i inne budynki gospodarcze. W sąsiedztwie funkcjonowały również warsztaty rzemieślników, domy dla nadzorców oraz dziś nieistniejące - cegielnia i dwór.
 +
Na teren dawnego folwarku prowadzi budynek bramny połączony z murem, za którym znajduje się dawna mleczarnia z krużgankami oraz pozostałe budynki folwarczne. Zostały  one wzniesione w stylu historyzującym, obecnie figurują w rejestrze zabytków.
  
Wśród budynków folwarcznych funkcjonowały stajnie, obory, spichlerze, mleczarnia, wozownia, kuźnia, chłodnia (w baszcie); wszystkie nawiązujące architektonicznie do charakteru średniowiecznych założeń obronnych.
+
==Ciekawostki==
 +
Architekt Paul Engler, któremu powierzono wykonanie projektu dworu z folwarkiem w nawiązaniu do architektury średniowiecznych zamków, specjalnie na potrzeby tego projektu odwiedzał zamki w Lidzbarku Warmiński i Malborku.
 +
 
 +
Folwark w Warnikajmach odwiedzał w okresie swej młodości bratanek męża właścicielki - Wernher von Braun, późniejszy konstruktor rakiet V-1 i V-2, który po 1945 r. stał się jednym ze współtwórców amerykańskiego programu kosmicznego „Apollo”.
 +
 
 +
==Zobacz także==
 +
http://korsze-foto.blog.onet.pl/2005/10/21/warnikajmy-maly-malbork/
 +
 
 +
==Bibliografia==
 +
T. Korowaj, Dzieje miasta i gminy Korsze. Przewodnik historyczny, Korsze 2007, s. 172-175.
  
Po zakończeniu drugiej wojny światowej majątek upaństwowiono i przekształcono w Państwowe Gospodarstwo Rolne. Obecnie zabudowania folwarczne pozostają w rękach prywatnych, część historycznych budynków rozebrano. W pobliżu folwarku istnieje dawny, wiejski cmentarz ewangelicki.
 
 
[[Plik:folwark_1.jpg|290px|right|thumb|Zabudowania folwarczne]]  
 
[[Plik:folwark_1.jpg|290px|right|thumb|Zabudowania folwarczne]]  
 
[[Plik:folwark_2.jpg|290px|right|thumb|Fragment muru]]
 
[[Plik:folwark_2.jpg|290px|right|thumb|Fragment muru]]
 +
 
[[Kategoria: Turystyka]] [[Kategoria: Zabytki]] [[Kategoria: Zabytki techniki]] [[Kategoria: gmina Korsze]] [[Kategoria: powiat kętrzyński]]
 
[[Kategoria: Turystyka]] [[Kategoria: Zabytki]] [[Kategoria: Zabytki techniki]] [[Kategoria: gmina Korsze]] [[Kategoria: powiat kętrzyński]]

Wersja z 13:48, 6 sty 2015

Folwark w Warnikajmach gm. Korsze jest jednym z najbardziej interesujących pod względem architektonicznym folwarków na terenie województwa warmińsko-mazurskiego. Z powodu nawiązań do architektury średniowiecznych zamków zwany jest „małym Malborkiem”.


Warnikajmy

Budynek bramny prowadzący na teren folwarku
Budynek bramny prowadzący na teren folwarku
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat kętrzyński
Gmina Warnikajmy
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Warnikajmy
Warnikajmy
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Warnikajmy
Warnikajmy
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Historia

Wieś Warnikajmy powstała pod koniec XV w. Istniejące tu w kolejnych stuleciach dobra ziemskie należały do rodu Egloffstein, który w XIX w. sprzedał je rodzinie von Borcke z Tołkin. Na początku XX w. spadkobierczyni majątku - Klara von Below, zamężna ze starostą gierdawskim baronem Juliuszem von Braunem, rozpoczęła budowę nowego dworu oraz towarzyszącego mu folwarku. Prace budowlane rozpoczęto w 1913 r. Zostały one przerwane w okresie pierwszej wojny światowej. Do 1924 r. wzniesiono folwark oraz dwór. W zabudowaniach folwarcznych hodowano bydło i owce. Na skutek prowadzonych inwestycji, w tym budowlanych, sytuacja finansowa właścicieli pogorszyła się. W latach 30-tych XX w. przeprowadzono licytację majątku z folwarkiem oraz rozebrano dwór.

Po drugiej wojny światowej w folwarku działał PGR. W okresie późniejszym rozebrano kilka historycznych budynków. Po 1989 r. folwark oddano w dzierżawę, a w 2003 r. sprzedano osobie prywatnej, która także rozebrała kilka kolejnych budynków folwarcznych.

Folwark dawniej i dziś

Wśród budynków folwarcznych znajdowały się budynki inwentarskie, w tym: stajnie i obory oraz spichlerze, mleczarnia, wozownia, kuźnia, chłodnia (w okrągłej baszcie; w kwadratowej mieściła się przepompownia) i inne budynki gospodarcze. W sąsiedztwie funkcjonowały również warsztaty rzemieślników, domy dla nadzorców oraz dziś nieistniejące - cegielnia i dwór. Na teren dawnego folwarku prowadzi budynek bramny połączony z murem, za którym znajduje się dawna mleczarnia z krużgankami oraz pozostałe budynki folwarczne. Zostały one wzniesione w stylu historyzującym, obecnie figurują w rejestrze zabytków.

Ciekawostki

Architekt Paul Engler, któremu powierzono wykonanie projektu dworu z folwarkiem w nawiązaniu do architektury średniowiecznych zamków, specjalnie na potrzeby tego projektu odwiedzał zamki w Lidzbarku Warmiński i Malborku.

Folwark w Warnikajmach odwiedzał w okresie swej młodości bratanek męża właścicielki - Wernher von Braun, późniejszy konstruktor rakiet V-1 i V-2, który po 1945 r. stał się jednym ze współtwórców amerykańskiego programu kosmicznego „Apollo”.

Zobacz także

http://korsze-foto.blog.onet.pl/2005/10/21/warnikajmy-maly-malbork/

Bibliografia

T. Korowaj, Dzieje miasta i gminy Korsze. Przewodnik historyczny, Korsze 2007, s. 172-175.

Zabudowania folwarczne
Fragment muru