Gaj

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
Gaj

Krzyż przydrożny, źródło: www.gminabiskupiec.pl, 12.09.2013.
Krzyż przydrożny, źródło: www.gminabiskupiec.pl, 12.09.2013.
Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko - mazurskie
Powiat nowomiejski
Gmina Biskupiec Pomorski
Sołectwo Gaj
Liczba ludności (Pole-obowiązkowe) Pole-obowiązkowe
Strefa numeracyjna (+48) 56
Tablice rejestracyjne NNM
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Gaj
Gaj
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Gaj
Gaj
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Gaj – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko – mazurskim, w powiecie nowomiejskim, gminie Biskupiec Pomorski. W latach 1975-1998 miejscowość przynależała administracyjnie do województwa toruńskiego.




Charakterystyka fizjograficzna

Wieś znajduje się w pobliżu trzech jezior: Kakaj, Dębno Małe (Gaj) i Wielki Staw, rzeką Laka. Miejscowość położona jest na terenie gminy Biskupiec Pomorski, której powierzchnię zajmują przede wszystkim lasy i jeziora. W całości lasy stanowią 26 % powierzchni gminy a jeziora 3,28%. Zasadniczymi elementami morfologicznymi tego obszaru są:wysoczyzna morenowa (średnia wysokość 90-110 m n.p.m.),wzgórza i pagórki morenowe,sandry, rynny jeziorne i doliny rzeczne. Powierzchnia wysoczyzny charakteryzuje się występowaniem licznych drobnych zagłębień wytopiskowych. Znajdziemy tutaj tzw. oczka polodowcowe, mokradła i torfowiska a w okolicach miejscowości Łąkorz wyspy otoczone sandrem. Na terenie gminy występują również tzw. ozy (w okolicach Mierzyna, na zachód od Sumina oraz na północ od Wielka Tymawa) i kemy (w rejonie Sumina, Łąkorka, Wonny i Szwarcenowa). Na terenie gminy napotkamy także na zastoiska.Największe z nich to zastoisko biskupieckie – o płaskim, rozległym i podmokłym dnie. Natomiast najwyższym punktem położonym na terenie gminy jest Góra Szwedzka – o wysokości 121,3 m n.p.m. Najniżej położony punkt zaś o wysokości ok. 62 m n.p.m. znajduje się w dolinie Osy u ujścia jej do Jeziora Płowęż. W obrębie gminy znajdują się także rezerwaty przyrody: ornitofaunistyczny „Jezioro Karaś”, torfowiskowy „Kociołek”, „Łabędź”, „Uroczysko Piotrowice” oraz częściowo Brodnicki Park Krajobrazowy. Na obszarze gminy występują zasadniczo trzy typy gleb. Są to:gleby brunatne, gleby bielicowe, gleby mułowo-torfowo-murszaste. Ponadto odnajdziemy tutaj czarne ziemie i gleby szare oraz mady glejowe i wody powierzchniowe.



Dzieje miejscowości

Nazwa miejscowości wywodzi się najprawdopodobniej od słowa „gaj”- czyli las, bowiem Gaj otoczony jest ze wszystkich stron lasami. Może również pochodzić od pogańskich miejsc składania ofiar – „ Święty gaj”. Tereny pagórkowate, suche i porosłe liściastymi drzewami były najczęściej wybierana na zakładanie osad lub miejsc kultu. Nie wiele wiadomo na temat wsi. Nie znana jest jej data lokacji ani losy historyczne społeczności wiejskiej. Nie zachowała się również informacja o liczbie mieszkańców w kolejnych stuleciach. Wiadomo jednak, że wieś przybrała charakter ulicówki.


Gospodarka

We wsi funkcjonuje sklep (działalność zawieszana na okres zimowy)oraz gospodarstwo agroturystyczne, które wpisuje się w obszar turystki Warmii i Mazur.


Kultura

Działają tutaj: Ochotnicza Straż Pożarna; ośrodek Caritas diecezji toruńskiej i dwa obozy harcerskie.

Zabytki:

Na terenie miejscowości znajdują się następujące zabytki: dwie drewniane chałupy kryte strzechą z II połowy XIX w.; krzyż ustawiony przed II wojną światową; Kapliczka Najświętszej Maryi Niepokalanej zbudowana po II wojnie światowej jako wotum za powrót z niewoli radzieckiej ojca rodziny; pamiątkowy krzyż martyrologii II wojny światowej; budynek szkoły z 1907 r.; cmentarz ewangelicki z II poł. XIX w.

Chałupa z II poł XIX w., źródło: www.gminabiskupiec.pl, 12.09.2013.


Bibliografia:

http://www.gminabiskupiec.pl/asp/pl_start.asp?typ=14&sub=6&subsub=25&menu=112&strona=1, 12.09.2013.



Kinlis (dyskusja) 10:08, 11 wrz 2013 (CEST)