Giżycko: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
(Położenie)
 
(Nie pokazano 34 wersji utworzonych przez 8 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
 
 
{{Wieś infobox
 
{{Wieś infobox
 
  |nazwa                = Giżycko   
 
  |nazwa                = Giżycko   
  |herb wsi              =
+
  |herb wsi              =Herb Giżycka.jpg
  |flaga wsi            =
+
  |flaga wsi            = gizycko fl.jpg
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
 
  |dopełniacz wsi        = Giżycka   
 
  |dopełniacz wsi        = Giżycka   
  |zdjęcie              = Herb Giżycka.jpg
+
  |zdjęcie              = gizycko1.jpg
  |opis zdjęcia          = Herb Giżycka<br/>Źródło: http://www.gizycko.pl/herb-i-flaga.html, dostęp 15 września 2013     
+
  |opis zdjęcia          = Zamek w Giżycku.<br>Fot. Mirosław Garniec
 
  |rodzaj miejscowości  =
 
  |rodzaj miejscowości  =
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
Linia 31: Linia 29:
 
  |www                  =
 
  |www                  =
 
}}
 
}}
<big>''' Giżycko''' (niem. ''Lötzen'') – miasto położone w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat giżycki|powiecie giżyckim]], w [[Gmina Giżycko|gminie Giżycko]]. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego. Miasto jest siedzibą gminy. Miejscowość w 2012 roku liczyła 30 096 mieszkańców. Aktualnie funkcję burmistrza sprawuje..
+
''' Giżycko''' (niem. ''Lötzen'') – miasto położone w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat giżycki|powiecie giżyckim]], siedziba gminy Giżycko. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego. Miejscowość w 2012 roku liczyła 30 096 mieszkańców. Aktualnie funkcję burmistrza sprawuje [[Wojciech Karol Iwaszkiewicz]].
 +
<br/><br/>
 +
[[Plik: Ulica Warszawska.jpg|thumb|right|290px|Ulica Warszawska, źródło: [http://www.gizycko.pl/ul-warszawska.html gizycko.pl] [15.09.2013]]]
 +
[[Plik: Most Obrotowy.jpg|thumb|right|290px|Most Obrotowy w Giżycku, źródło: [http://www.gizycko.pl/most-obrotowy-i-zamek-krzyzacki.html gizycko.pl] [15.09.2013]]]
  
 +
== Położenie ==
 +
Miasto położone jest na [[Pojezierze Mazurskie|Pojezierzu Mazurskim]], pomiędzy jeziorami [[Jezioro Kisajno|Kisajno]] i [[Jezioro Niegocin|Niegocin]].
 
<br/>
 
<br/>
 +
== Dzieje miejscowości ==
 +
W miejscu dzisiejszego Giżycka, po okresie walk z [[Prusowie|Prusami]], około 1340 roku został wzniesiony przez [[Zakon krzyżacki|zakon krzyżacki]] gród obronny ''Lötzen''. W ciągu następnego stulecia w okolicy zamku zaczęła powstawać osada Mazowszan nazwana ''Nową Wsią''. Zachowany dokument lokacyjny z 1475 roku zmieniał dotychczas funkcjonujące prawo magdeburskie na chełmińskie.
 +
 +
Po sekularyzacji państwa zakonnego w 1525 roku zamek ''Lötzen'' stał się siedzibą starostwa książęcego, a okoliczna osada podjęła aktywne starania o nadanie praw miejskich. Starania te zostały uwieńczone 16 maja 1612 roku. Nowo kreowane miasto przyjęło dotychczasową nazwę zamku, a pierwszym burmistrzem został Paweł Rudzki. Rozwojowi ''Lötzen'' sprzyjało położenie w bliskiej odległości od dróg łączących duże miasta Polski z portami Gdańska, [[Elbląg|Elbląga]], [[Braniewo|Braniewa]] i [[Królewiec|Królewca]], jednak pół wieku po nadaniu praw miejskich doszło do wielkich zniszczeń po przejściu Tatarów. Zniszczenia, ciężary podatkowe, a wreszcie epidemia [[Epidemia dżumy 1709-1711|dżumy z lat 1709-1711]] zdziesiątkowały ludność i uczyniły ''Lötzen'' najuboższym miastem Prus Książęcych.
 +
 +
W kolejnych latach dzisiejsze Giżycko nadal było areną działań wojennych, m.in. przemarszu wojsk rosyjskich i napoleońskich w 1807 (stacjonowały tu korpusy generała Józefa Zajączka i Jana Henryka Dąbrowskiego). Miasto dotykały klęski głodu.
 +
 +
W 1820 roku Lötzen stało się siedzibą władz powiatowych w miejsce [[Ryn|Rynu]], a druga połowa XIX wieku wreszcie przyniosła poprawę sytuacji miasta. Wybudowano [[Twierdza Boyen|twierdzę im. marszałka von Boyen]], powstała sieć dróg i kanałów, przeprowadzono połączenie kolejowe z Królewcem. Nastąpił też rozwój szkolnictwa, jak również ruchu polskiego, głównie za sprawą [[Marcin Giersz|Marcina Gerssa]].
  
== Położenie ==
+
W 1910 roku liczba mieszkańców zbliżała się już do 7 tysięcy. W okresie I wojny światowej przez jakiś czas w mieście kwaterował marszałek Paul von Hindenburg, był tu także z wizytą cesarz Wilhelm II. Po wojnie miasto zyskało sławę kurortu, wykorzystując przede wszystkim swoje walory wodne. W chwili wybuchu II wojny światowej mieszkało w ''Lötzen'' przeszło 16 tysięcy osób.
Miasto położone jest na [[Pojezierze Mazurskie|Pojezierzu Mazurskim]], pomiędzy jeziorami [[Jezioro Kisajno|Kisjano]] i [[Jezioro Niegocin|Niegocin]]. Giżycko leży w odległości ... km od [[Olsztyn|Olsztyna]].
 
<br/>
 
  
== Dzieje miejscowości ==
+
Schyłek II wojny światowej, podobnie jak w przypadku wielu innych miejscowości wschodniopruskich, przyniósł wielkie zniszczenia, z których znaczna część nastąpiła już po faktycznym przejściu frontu. Liczba mieszkańców została zredukowana do 4 tysięcy; pozostała miejscowa ludność była poddawana repolonizacji lub zmuszana do wyjazdów z Polski, ale wkrótce zaczęli napływać do miasta nowi osadnicy, głównie z Wileńszczyzny. Nastąpiła także zmiana nazwy; przyjęto początkowo formę ''Lec'', potem ''Łuczany'', a w 1946 roku na cześć działacza mazurskiego i pastora [[Gustaw Gizewiusz|Gustawa Gizewiusza]] nadano miastu nazwę Giżycko.
[[Plik: Ulica Warszawska.jpg|242px|thumb|Ulica Warszawska<br/>Źródło: http://www.gizycko.pl/ul-warszawska.html, dostęp 15 września 2013]]
 
[[Plik: Most Obrotowy.jpg|242px|thumb|Most Obrotowy w Giżycku<br/> Źródło: http://www.gizycko.pl/most-obrotowy-i-zamek-krzyzacki.html, dostęp 15 września 2013]]
 
<br/>
 
  
 
== Ludzie związani z miejscowością ==
 
== Ludzie związani z miejscowością ==
*[[Salomea Herudaj-Myczek]] (1913-?) – wychowawczyni przedszkoli polskich.
+
*[[Salomea Herudaj-Myczek]] (1913-?) – wychowawczyni przedszkoli polskich
*[[Marcin Giersz]], także Gerss (1808-1895) - mazurski nauczyciel, pisarz i wydawca, działacz luterański.
+
*[[Marcin Giersz]], także Gerss (1808-1895) mazurski nauczyciel, pisarz i wydawca, działacz luterański
*[[Bożena Pruszkiewicz]] (ur. 1957 r.) - urodzona w Giżycku bibliotekarka, działacz społeczny.
+
*[[Bożena Pruszkiewicz]] (ur. 1957 r.) urodzona w Giżycku bibliotekarka, działacz społeczny
*[[Bolesław Wytrążek]] (1907-1978) – nauczyciel, organizator szkolnictwa na Warmii i Mazurach, założyciel i dyrektor [[Państwowe Liceum Pedagogiczne w Giżycku|Liceum Pedagogicznego w Giżycku]].
+
*[[Bolesław Wytrążek]] (1907-1978) – nauczyciel, organizator szkolnictwa na Warmii i Mazurach, założyciel i dyrektor [[Państwowe Liceum Pedagogiczne w Giżycku|Liceum Pedagogicznego w Giżycku]]  
<br/>
 
 
 
 
== Zabytki ==
 
== Zabytki ==
*[[lkwim:Zamek w Giżycku| Zamek krzyżacki komornicki]] z pierwszej połowy XIV wieku.
+
*[[lkwim:Zamek w Giżycku| zamek krzyżacki komornicki]] z pierwszej połowy XIV wieku
[[Plik:Twierdza Boyen.jpg|242px|thumb|Twierdza Boyen<br/>Źródło: http://www.gizycko.pl/twierdza-boyen-w-gizycku-6864.html, dostęp 15 września 2013]]
 
[[Plik:Zamek.jpg|242px|thumb|right|Zamek w Giżycku<br/>Źródło: http://www.gizycko.pl/zamek-krzyzacki.html, dostęp 15 września 2013]]
 
[[Plik:Zamek obecnie.jpg|242px|thumb|Zamek krzyżacki obecnie<br/>Źródło: http://www.gizycko.pl/zamek-krzyzacki.html, dostęp 15 września 2013]]
 
<br/>
 
  
 
== Gospodarka ==
 
== Gospodarka ==
W nowej [[Strategia rozwoju województwa |Strategii rozwoju województwa warmińsko-mazurskiego]] z 2013 r. teren gminy został zakwalifikowany do [[Obszary przygraniczne| obszarów przygranicznych]], wymagających strategicznej interwencji.  
+
W nowej [[Strategia rozwoju województwa |Strategii rozwoju województwa warmińsko-mazurskiego]] z 2013 r. teren gminy został zakwalifikowany do [[Obszary przygraniczne| obszarów przygranicznych]] wymagających strategicznej interwencji.  
 
<br/>
 
<br/>
 
 
== Kultura ==
 
== Kultura ==
*[[Pomnik Bojownikom o Polskość Ziemi Mazurskiej w Giżycku|Pomnik Bojownikom o Polskość Ziemi Mazurskiej]], którego głównym elementem jest [[Głaz narzutowy w Giżycku|głaz narzutowy]], przywieziony z okolic [[Wydminy|Wydmin]].
+
*[[Pomnik Bojownikom o Polskość Ziemi Mazurskiej w Giżycku|Pomnik Bojownikom o Polskość Ziemi Mazurskiej]], którego głównym elementem jest [[Głaz narzutowy w Giżycku|głaz narzutowy]] przywieziony z okolic [[Wydminy|Wydmin]].
<br/>
 
 
==Edukacja==
 
==Edukacja==
 +
*[[Gimnazjum nr 1 im. Jana Pawła II Giżycku| Gimnazjum nr 1 im. Jana Pawła II]]
 
*[[I Liceum Ogólnokształcące w Giżycku|I Liceum Ogólnokształcące]]
 
*[[I Liceum Ogólnokształcące w Giżycku|I Liceum Ogólnokształcące]]
 
*[[Państwowe Liceum Pedagogiczne w Giżycku|Państwowe Liceum Pedagogiczne]]
 
*[[Państwowe Liceum Pedagogiczne w Giżycku|Państwowe Liceum Pedagogiczne]]
<br/>
+
*[[Giżycki Uniwersytet Trzeciego Wieku|Uniwersytet Trzeciego Wieku]]
 
+
*[[Państwowa Szkoła Muzyczna I stopnia w Giżycku|Państwowa Szkoła Muzyczna I stopnia]]
 
==Religia==
 
==Religia==
 
*[[Parafia pw. św. Kazimierza Królewicza w Giżycku|Parafia pw. św. Kazimierza Królewicza]]
 
*[[Parafia pw. św. Kazimierza Królewicza w Giżycku|Parafia pw. św. Kazimierza Królewicza]]
 +
*[[Parafia pw. Ducha Świętego Pocieszyciela w Giżycku|Parafia pw. Ducha Świętego Pocieszyciela ]]
 +
*[[Parafia pw. Świętego Brunona Biskupa i Męczennika w Giżycku|Parafia pw. Świętego Brunona Biskupa i Męczennika]]
 +
*[[Parafia pw. św. Anny w Giżycku|Parafia pw. św. Anny]]
 +
*[[Parafia pw. św. Brunona Biskupa i Męczennika w Giżycku|Parafia pw. św. Brunona Biskupa i Męczennika]]
 +
*[[Parafia pw. św. Maksymiliana Kolbego w Giżycku|Parafia pw. św. Maksymiliana Kolbego]]
 +
*[[Parafia Ewangelicko-Augsburska w Giżycku|Parafia Ewangelicko-Augsburska]]
 +
*[[Parafia greckokatolicka pw. Trójcy Świętej w Giżycku|Parafia greckokatolicka pw. Trójcy Świętej]]
 
*[[Zbór Kościoła Chrześcijan Baptystów w Giżycku|Zbór Kościoła Chrześcijan Baptystów]]
 
*[[Zbór Kościoła Chrześcijan Baptystów w Giżycku|Zbór Kościoła Chrześcijan Baptystów]]
<br/>
 
  
 +
== Turystyka ==
 +
W miejscowości ma swój koniec [[szlak pieszy Wilkasy - Giżycko]].
 +
 +
==Media==
 +
[https://www.gizycko.info/ Giżycki Serwis Informacyjny Gizycko.info]
  
== Turystyka ==
+
==Galeria zdjęć==
W miejscowości ma swój koniec [[Szlak pieszy Wilkasy - Giżycko]].
+
<gallery mode=packed widths=250px heights=250px class="left">
<br/>
+
Plik:Twierdza Boyen.jpg|<center>Twierdza Boyen, źródło: [http://www.gizycko.pl/twierdza-boyen-w-gizycku-6864.html gizycko.pl] [15.09.2013]
 +
Plik:Zamek.jpg|<center>Zamek w Giżycku, źródło: [http://www.gizycko.pl/zamek-krzyzacki.html gizycko.pl]  [15.09.2013]
 +
Plik:Zamek obecnie.jpg|<center>Zamek krzyżacki obecnie, źródło: [http://www.gizycko.pl/zamek-krzyzacki.html gizycko.pl] [15.09.2013]
 +
Plik:gizycko kdp.jpg|<center>Giżycko i okolice na mapie z XIX w. <br>Źródło: Karta dawnéj Polski z przyległémi okolicami krajów sąsiednich, 1:300000, Paryż 1859 r.
 +
</gallery>
  
 +
==Multimedia==
 +
{{#ev:youtube|PAXxfebv4Fk|500|left|Film udostępniony w ramach projektu [http://rkf.warmia.mazury.pl/ Regionalna Kronika Filmowa]}}
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
#Białuński Grzegorz, ''Osadnictwo regionu Wielkich Jezior Mazurskich od XIV do początku XVIII wieku - starostwo leckie (giżyckie) i ryńskie, Olsztyn 1996.
+
Białuński Grzegorz, ''Osadnictwo regionu Wielkich Jezior Mazurskich od XIV do początku XVIII wieku - starostwo leckie (giżyckie) i ryńskie, Olsztyn 1996.<br/>
#Darski Wojciech Marek, ''Giżycko od środka: przewodnik po mieście'', Giżycko 2014.
+
Darski Wojciech Marek, ''Giżycko od środka: przewodnik po mieście'', Giżycko 2014.<br/>
#Darski Wojciech Marek, ''Wielki błękit: wędrówki po gminie Giżycko'', Giżycko 2010.
+
Darski Wojciech Marek, ''Wielki błękit: wędrówki po gminie Giżycko'', Giżycko 2010.<br/>
#''Giżycko: miasto i ludzie'', oprac. Grzegorz Białuński, Giżycko 2012.
+
''Giżycko: miasto i ludzie'', oprac. Grzegorz Białuński, Giżycko 2012.<br/>
#''Giżycko. Z dziejów miasta i okolic'', kom. red. Irena Berentowicz, Olsztyn 1983.
+
''Giżycko. Z dziejów miasta i okolic'', kom. red. Irena Berentowicz, Olsztyn 1983.<br/>
#''Z dziejów Leca (Giżycka): wybór szkiców i źródeł'', wstęp i oprac. Grzegorz Białuński, Grzegorz Jasiński, Ryszard Tomkiewicz, przeł. Małgorzata Szymańska-Jasińska, Olsztyn-Giżycko 1998.
+
''Z dziejów Leca (Giżycka): wybór szkiców i źródeł'', wstęp i oprac. Grzegorz Białuński, Grzegorz Jasiński, Ryszard Tomkiewicz, przeł. Małgorzata Szymańska-Jasińska, Olsztyn-Giżycko 1998.<br/>
#Maślij Stefania, ''Giżycko i okolice: przewodnik'', Kętrzyn 2008.
+
Maślij Stefania, ''Giżycko i okolice: przewodnik'', Kętrzyn 2008.<br/>
#Wakar Andrzej, Willan Tadeusz,''Giżycko'', Olsztyn 1966.
+
Wakar Andrzej, Willan Tadeusz,''Giżycko'', Olsztyn 1966.<br/>
#Żur Leon, ''Akcja "W" na Mazurach: osadnictwo ludności ukraińskiej w powiecie giżyckim'', Suwałki 2000.
+
Żur Leon, ''Akcja "W" na Mazurach: osadnictwo ludności ukraińskiej w powiecie giżyckim'', Suwałki 2000.<br/>
#[http://stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/l_ludnosc_stan_struktura_30062012.pdf| Ludność. Stan i struktura] [dostęp:24.11.2014]
+
[http://stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/L_ludnosc_stan_struktura_30-06-2013.pdf ''Ludność. Stan i struktura''] [24.11.2014]
 
<br/>
 
<br/>
  
== Zobacz też ==
 
http://www.gizycko.pl/
 
<br/>
 
  
[[Kategoria: Miejscowość]][[Kategoria: Powiat giżycki]] [[Kategoria: Gmina Giżycko (miejska)]] [[Kategoria: Miasta]] [[Kategoria: Kultura]] [[Kategoria: Zabytki]] [[Kategoria: Zamki krzyżackie]] [[Kategoria: Kościoły]] [[Kategoria: Twierdze]]
+
[[Kategoria: Miejscowość]][[Kategoria: Powiat giżycki]] [[Kategoria: Giżycko]] [[Kategoria: Miasta]] [[Kategoria: 1601-1700]]

Aktualna wersja na dzień 17:26, 12 sie 2019

Giżycko

Herb Flaga
Herb Giżycka Flaga Giżycka
Zamek w Giżycku.Fot. Mirosław Garniec
Zamek w Giżycku.
Fot. Mirosław Garniec
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat giżycki
Gmina Giżycko
Liczba ludności (2012) 30 096
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Giżycko
Giżycko
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Giżycko
Giżycko
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Giżycko (niem. Lötzen) – miasto położone w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie giżyckim, siedziba gminy Giżycko. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego. Miejscowość w 2012 roku liczyła 30 096 mieszkańców. Aktualnie funkcję burmistrza sprawuje Wojciech Karol Iwaszkiewicz.

Ulica Warszawska, źródło: gizycko.pl [15.09.2013]
Most Obrotowy w Giżycku, źródło: gizycko.pl [15.09.2013]

Położenie

Miasto położone jest na Pojezierzu Mazurskim, pomiędzy jeziorami Kisajno i Niegocin.

Dzieje miejscowości

W miejscu dzisiejszego Giżycka, po okresie walk z Prusami, około 1340 roku został wzniesiony przez zakon krzyżacki gród obronny Lötzen. W ciągu następnego stulecia w okolicy zamku zaczęła powstawać osada Mazowszan nazwana Nową Wsią. Zachowany dokument lokacyjny z 1475 roku zmieniał dotychczas funkcjonujące prawo magdeburskie na chełmińskie.

Po sekularyzacji państwa zakonnego w 1525 roku zamek Lötzen stał się siedzibą starostwa książęcego, a okoliczna osada podjęła aktywne starania o nadanie praw miejskich. Starania te zostały uwieńczone 16 maja 1612 roku. Nowo kreowane miasto przyjęło dotychczasową nazwę zamku, a pierwszym burmistrzem został Paweł Rudzki. Rozwojowi Lötzen sprzyjało położenie w bliskiej odległości od dróg łączących duże miasta Polski z portami Gdańska, Elbląga, Braniewa i Królewca, jednak pół wieku po nadaniu praw miejskich doszło do wielkich zniszczeń po przejściu Tatarów. Zniszczenia, ciężary podatkowe, a wreszcie epidemia dżumy z lat 1709-1711 zdziesiątkowały ludność i uczyniły Lötzen najuboższym miastem Prus Książęcych.

W kolejnych latach dzisiejsze Giżycko nadal było areną działań wojennych, m.in. przemarszu wojsk rosyjskich i napoleońskich w 1807 (stacjonowały tu korpusy generała Józefa Zajączka i Jana Henryka Dąbrowskiego). Miasto dotykały klęski głodu.

W 1820 roku Lötzen stało się siedzibą władz powiatowych w miejsce Rynu, a druga połowa XIX wieku wreszcie przyniosła poprawę sytuacji miasta. Wybudowano twierdzę im. marszałka von Boyen, powstała sieć dróg i kanałów, przeprowadzono połączenie kolejowe z Królewcem. Nastąpił też rozwój szkolnictwa, jak również ruchu polskiego, głównie za sprawą Marcina Gerssa.

W 1910 roku liczba mieszkańców zbliżała się już do 7 tysięcy. W okresie I wojny światowej przez jakiś czas w mieście kwaterował marszałek Paul von Hindenburg, był tu także z wizytą cesarz Wilhelm II. Po wojnie miasto zyskało sławę kurortu, wykorzystując przede wszystkim swoje walory wodne. W chwili wybuchu II wojny światowej mieszkało w Lötzen przeszło 16 tysięcy osób.

Schyłek II wojny światowej, podobnie jak w przypadku wielu innych miejscowości wschodniopruskich, przyniósł wielkie zniszczenia, z których znaczna część nastąpiła już po faktycznym przejściu frontu. Liczba mieszkańców została zredukowana do 4 tysięcy; pozostała miejscowa ludność była poddawana repolonizacji lub zmuszana do wyjazdów z Polski, ale wkrótce zaczęli napływać do miasta nowi osadnicy, głównie z Wileńszczyzny. Nastąpiła także zmiana nazwy; przyjęto początkowo formę Lec, potem Łuczany, a w 1946 roku na cześć działacza mazurskiego i pastora Gustawa Gizewiusza nadano miastu nazwę Giżycko.

Ludzie związani z miejscowością

Zabytki

Gospodarka

W nowej Strategii rozwoju województwa warmińsko-mazurskiego z 2013 r. teren gminy został zakwalifikowany do obszarów przygranicznych wymagających strategicznej interwencji.

Kultura

Edukacja

Religia

Turystyka

W miejscowości ma swój koniec szlak pieszy Wilkasy - Giżycko.

Media

Giżycki Serwis Informacyjny Gizycko.info

Galeria zdjęć

Multimedia

Film udostępniony w ramach projektu Regionalna Kronika Filmowa

Bibliografia

Białuński Grzegorz, Osadnictwo regionu Wielkich Jezior Mazurskich od XIV do początku XVIII wieku - starostwo leckie (giżyckie) i ryńskie, Olsztyn 1996.
Darski Wojciech Marek, Giżycko od środka: przewodnik po mieście, Giżycko 2014.
Darski Wojciech Marek, Wielki błękit: wędrówki po gminie Giżycko, Giżycko 2010.
Giżycko: miasto i ludzie, oprac. Grzegorz Białuński, Giżycko 2012.
Giżycko. Z dziejów miasta i okolic, kom. red. Irena Berentowicz, Olsztyn 1983.
Z dziejów Leca (Giżycka): wybór szkiców i źródeł, wstęp i oprac. Grzegorz Białuński, Grzegorz Jasiński, Ryszard Tomkiewicz, przeł. Małgorzata Szymańska-Jasińska, Olsztyn-Giżycko 1998.
Maślij Stefania, Giżycko i okolice: przewodnik, Kętrzyn 2008.
Wakar Andrzej, Willan Tadeusz,Giżycko, Olsztyn 1966.
Żur Leon, Akcja "W" na Mazurach: osadnictwo ludności ukraińskiej w powiecie giżyckim, Suwałki 2000.
Ludność. Stan i struktura [24.11.2014]