Glitajny (gmina Bartoszyce)

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
Glitajny

Dwór w Glitajnach.Fot. Mieczysław Kalski.
Dwór w Glitajnach.
Fot. Mieczysław Kalski.
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat bartoszycki
Gmina Bartoszyce
Sołectwo Kinkajmy
Liczba ludności (2009) 12
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Glitajny
Glitajny
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Glitajny
Glitajny
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Glitajny (niem. Glittehnen) – wieś niesołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie bartoszyckim, w gminie Bartoszyce. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.

Miejscowość w 2009 roku liczyła 12 mieszkańców. Wieś wchodzi w skład sołectwa Kinkajmy, w którym funkcję sołtysa sprawuje obecnie Sergiusz Sobótka[1].

Dwór w Glitajnach w XIX wieku.
Źródło: www.ostpreussen.net

Położenie

Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Równinie Sępopolskiej, na południe od Jeziora Kinkajmskiego, 8 km na południowy wschód od Bartoszyc, na zachód od drogi wojewódzkiej nr 592.

Dzieje miejscowości

Brak jest informacji na temat okoliczności i daty powstania wsi. Prawdopodobnie przez większość swoich dziejów był to niewielki majątek szlachecki. Do roku 1816 Glitajny miały stanowić własność rodu von Eulenburg. Między 1816 a 1834 rokiem należały do rodziny von Negerlein. Od 1834 roku przez kolejnych 21 lat Glitajny były w posiadaniu rodziny Goebel.

W 1857 roku Glitajny liczyły 77 mieszkańców. Pod koniec XIX wieku wraz z folwarkami Węgoryty i Witoszyn majątek obejmował obszar 583 ha, zaliczał się więc do dóbr średniej wielkości. W 1905 roku majątek kupił Bruno Vonberg, który zajął się w Glitajnach hodowlą bydła rasy holenderskiej. W latach 20. XX wieku Glitajny znajdowały się w rękach Georga Bormanna, męża Gertrudy Vonberg, córki Bruna Vonberga. Małżeństwo mieszkało w majątku do 1945 roku. Glitajny do 1945 roku należały do parafii ewangelickiej w Bartoszycach.

Po II wojnie światowej wieś weszła w skład sołectwa Węgoryty. Na bazie dawnego majątku uruchomiono tu Państwowe Gospodarstwo Rolne Glitajny. Jego organizatorem i kierownikiem był Stefan Błociszewski. Według spisu powszechnego z 1983 roku istniały tu 23 budynki mieszkalne stojące w zwartej zabudowie. We wsi działał klub i świetlica. Glitajny liczyły wówczas 58 mieszkańców. Szkołę we wsi założono po II wojnie światowej, a zlikwidowano w latach 70.

Zabytki

  • dwór klasycystyczny z pierwszej połowy XIX wieku

W 1940 roku przeprowadzono ostatni remont dworu. Obecnie budynek znajduje się w bardzo złym stanie technicznym i coraz szybciej popada w ruinę.

  • założenie dworsko-parkowe w stanie szczątkowym

Przypisy

  1. gmina-bartoszyce.pl [05.03.2014]

Zobacz też

Bibliografia

Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1987. Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich, Olsztyn 1999.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
[1] [05.03.2014]
polskaniezwykla.pl [05.03.2014]
bip.warmia.mazury.pl, Studium uwarunkowań i zagospodarowania przestrzennego gminy Bartoszyce [05.03.2014]
Wojewódzka ewidencja zabytków [05.03.2014]