Groty: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
(Utworzono nową stronę " {{mała architektura infobox <!-- w trakcie opracowania --> |typ obiektu = ... |lokalizacja = ... |właściciel = ... | }} <br /> '''Groty ''' – ...<br/> ...")
 
(Położenie)
Linia 11: Linia 11:
  
 
== Położenie ==
 
== Położenie ==
Kaplica usytuowana  
+
 
...
+
Groty  
 +
 
 
<br/>
 
<br/>
 +
 
== Opis ==
 
== Opis ==
 
Groty swoim kształtem przypominały wydrążone w skale pieczary. Obiekty te  
 
Groty swoim kształtem przypominały wydrążone w skale pieczary. Obiekty te  

Wersja z 13:26, 16 gru 2013


{{{nazwa}}}
typ obiektu: ...
lokalizacja: ...
właściciel: ...

Groty – ...

Położenie

Groty


Opis

Groty swoim kształtem przypominały wydrążone w skale pieczary. Obiekty te

występowały w architekturze i sztuce już wcześniej, stanowiąc jedną z form aranżacji ogrodów

w XVI-XVIII wiekach. Taka ogrodowa grota służyła nie tylko do ozdoby założenia, ale i do

ochłody. Przejście od funkcji świeckich do sakralnych prawdopodobnie nastąpiło w drugiej

połowie XIX wieku. Przyczyniły się ku temu objawienia maryjne w Lourdes w 1858 roku.

Przeniesienie idei groty na grunt warmiński, sprzyjała wielokrotnie podkreślana w

literaturze, postawa maryjna Warmiaków. Takich obiektów powstało zaledwie kilka. Na

szczególną uwagę zasługuje materiał budowlany, z którego zostały one wykonane – importowany

tuf wulkaniczny lub polne kamienie. Największą i bodajże najbardziej rozpoznawalną grotą na

Warmii jest ta wzniesiona w ogrodach kanonicznych we Fromborku. Jej konstrukcja powstała w

wyniku połączenia kamieni i tufu, tworząc tym samym, na podobieństwo groty z Lourdes,

miejsce dla figury maryjnej. Analogiczną grotę zbudowano w Braniewie, na dawnym cmentarzu

cholerycznym przy ul. Olsztyńskiej. Wewnątrz niej umieszczono dużych rozmiarów Pietę. Do

tych grot w pewien sposób nawiązuje popadająca w ruinę grota, która znajduje się na terenie

nieistniejącego majątku w Tolnikach Wielkich. Inny materiał wykorzystano do wzniesienia

groty na terenie parceli Domu Prowincjonalnego Sióstr Katarzynek w Braniewie. Dwie

analogiczne groty wkomponowane w naroża ogrodzenia, zawierają współczesne figurki Matki

Bożej Niepokalanie Poczętej i Chrystusa. Groty były ufundowane w latach 30. XX wieku i do

ich wzniesienia wykorzystano wypalony żużel. Nieobrobiony kamień posłużył natomiast do

budowy paru innych grot, które znajdują się w różnych rejonach Warmii. Najbardziej znaną i

potwierdzoną w zakresie datacji jest grota z figurą Matki Bożej Niepokalanie Poczętej, ze

źródełkiem, w zespole kalwaryjnym w Głotowie. W opustoszałym siedlisku wsi Bieniewo wykonana

została grota z drobnych, różnorodnych odłamków marmuru i kamieni polnych, połączonych

zaprawą murarską. W Tolkowcu znajduje się konstrukcja przypominająca kształtem grotę.

Podobną konstrukcję z dużych kamieni granitowych wzniesiono w Brzostkach. Na Warmii

południowej, w Kiersztanowie, istniała kamienna grota z końca XIX wieku. Została ona jednak

rozebrana i w jej miejscu pobudowano ceglaną kapliczkę.

...

Zdjęcia

...

Bibliografia

Kuprjaniuk Stanisław, Mała architektura sakralna na Warmii do 1945 roku ze szczególnym

uwzględnieniem kapliczek, w druku. ...