Henryk III Sorbom: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
(Działalność)
m (Zastępowanie tekstu - "[[Kategoria: Osoba" na "[[Kategoria:Osoby")
 
(Nie pokazano 5 wersji utworzonych przez 2 użytkowników)
Linia 4: Linia 4:
 
|pseudonim            =  
 
|pseudonim            =  
 
|grafika              = Sorbom.jpg  
 
|grafika              = Sorbom.jpg  
|opis grafiki        = Henryk III Sorbom
+
|opis grafiki        = Henryk III Sorbom<br>Źródło: ''Poczet biskupów warmińskich'', pod red. Stanisława Achremczyka, Olsztyn 2008, 510 ss.
 
|podpis              =  
 
|podpis              =  
 
|data urodzenia      = ok. 1340 r.
 
|data urodzenia      = ok. 1340 r.
Linia 21: Linia 21:
 
}}
 
}}
  
''' Henryk III Sorbom ''' (ur. ok. 1340 r. w [[Elbląg| Elblągu]], zm. 12 stycznia 1401 r. w [[Lidzbark Warmiński|Lidzbarku Warmińskim]]) – [[biskup warmiński]] w latach 1373–1401.  
+
''' Henryk III Sorbom ''' (ur. ok. 1340 r. w [[Elbląg|Elblągu]], zm. 12 stycznia 1401 r. w [[Lidzbark Warmiński|Lidzbarku Warmińskim]]) – [[biskup warmiński]] w latach 1373–1401.  
 
<br/><br/>
 
<br/><br/>
 
== Życiorys ==  
 
== Życiorys ==  
Linia 31: Linia 31:
 
Henryk w 1365 r. był pisarzem dworskim, a od 1366 r. do 1373 pełnił funkcję sekretarza króla Karola IV Luksemburczyka. Dzięki jego protekcji otrzymał w 1365 r. prowizję na kanonię warmińską. W 1372 r. został proboszczem w Weidenau na Śląsku Austriackim, 26 marca kanonikiem wrocławskim, a 15 kwietnia kanonikiem przy katedrze św. Piotra w Wyszehradzie koło Pragi. Papież Grzegorz XI powołał Henryka III Sorboma na biskupa warmińskiego 5 września 1373 r.  
 
Henryk w 1365 r. był pisarzem dworskim, a od 1366 r. do 1373 pełnił funkcję sekretarza króla Karola IV Luksemburczyka. Dzięki jego protekcji otrzymał w 1365 r. prowizję na kanonię warmińską. W 1372 r. został proboszczem w Weidenau na Śląsku Austriackim, 26 marca kanonikiem wrocławskim, a 15 kwietnia kanonikiem przy katedrze św. Piotra w Wyszehradzie koło Pragi. Papież Grzegorz XI powołał Henryka III Sorboma na biskupa warmińskiego 5 września 1373 r.  
 
<br/>
 
<br/>
Henryk przejął [[Archidiecezja warmińska | biskupstwo warmińskie]] po [[Jan Stryprock|Janie Stryprocku]]. Musiał załagodzić konflikt z [[Zakon krzyżacki|zakonem krzyżackim]]. Ostatecznie udało się to w 1374 r. w [[Elbląg|Elblągu]]. Biskupstwo warmińskie utraciło wówczas wiele kilometrów swojego terytorium.  
+
Henryk przejął [[Archidiecezja warmińska |biskupstwo warmińskie]] po [[Jan Stryprock|Janie Stryprocku]]. Musiał załagodzić konflikt z [[Zakon krzyżacki|Zakonem krzyżackim]]. Ostatecznie udało się to w 1374 r. w [[Elbląg|Elblągu]]. Biskupstwo warmińskie utraciło wówczas wiele kilometrów swojego terytorium.  
 
<br/>
 
<br/>
 
Sorbom popadł w konflikt z mieszkańcami [[Braniewo|Braniewa]]. Wygrał go jednak, gdyż miasto musiało zapłacić na rzecz biskupa grzywnę. W 1349 r. po raz kolejny mieszczanom z Braniewa nie spodobała się polityka gospodarcza biskupa, który kazał połączyć stare miasto z nowym miastem. W Braniewie wybuchł bunt, który Henryk stłumił zbrojnie. Ostatecznie uchylił swoją decyzję o połączeniu obu części miasta.
 
Sorbom popadł w konflikt z mieszkańcami [[Braniewo|Braniewa]]. Wygrał go jednak, gdyż miasto musiało zapłacić na rzecz biskupa grzywnę. W 1349 r. po raz kolejny mieszczanom z Braniewa nie spodobała się polityka gospodarcza biskupa, który kazał połączyć stare miasto z nowym miastem. W Braniewie wybuchł bunt, który Henryk stłumił zbrojnie. Ostatecznie uchylił swoją decyzję o połączeniu obu części miasta.
Linia 37: Linia 37:
 
Biskup dbał o rozwój nauki i sztuki. Troszczył się także o wykształcenie kapłanów pochodzenia pruskiego. Gościł na swoim dworze wielu znanych uczonych: Mateusza z Krakowa, Mikołaja z Poznania.
 
Biskup dbał o rozwój nauki i sztuki. Troszczył się także o wykształcenie kapłanów pochodzenia pruskiego. Gościł na swoim dworze wielu znanych uczonych: Mateusza z Krakowa, Mikołaja z Poznania.
 
<br/>
 
<br/>
Sorbom dokończył budowę [[lkwim: Zamek w Lidzbarku Warmińskim|zamku lidzbarskiego]], [[lkwim: Bazylika Archikatedralna Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Andrzeja we Fromborku |katedry fromborskiej]] oraz rozbudował [[lkwim: Bazylika Najświętszego Zbawiciela i Wszystkich Świętych w Dobrym Mieście| zespół kolegiacki w Dobrym Mieście]]. Konsekrował m.in. kościoły w [[lkwim: Kościół pw. św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty w Ornecie|Ornecie]] i [[lkwim: Kościół pw. św. Macieja Apostoła i Najdroższej Krwi Chrystusa w Bisztynku|Bisztynku]].  
+
Sorbom dokończył budowę [[lkwim: Zamek w Lidzbarku Warmińskim|zamku lidzbarskiego]], [[lkwim:Zamek w Reszlu|zamku reszelskiego]], [[lkwim: Bazylika Archikatedralna Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Andrzeja we Fromborku |katedry fromborskiej]] oraz rozbudował [[lkwim: Bazylika Najświętszego Zbawiciela i Wszystkich Świętych w Dobrym Mieście|zespół kolegiacki w Dobrym Mieście]]. Konsekrował m.in. kościoły w [[lkwim: Kościół pw. św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty w Ornecie|Ornecie]], [[lkwim: Kościół pw. św. Macieja Apostoła i Najdroższej Krwi Chrystusa w Bisztynku|Bisztynku]], [[lkwim:Kościół pw. Znalezienia Krzyża Świętego w Opinie|Opinie]], [[lkwim:Kościół pw. św. Jakuba Apostoła w Tolkmicku|Tolkmicku]], [[lkwim:Bazylika Najświętszego Zbawiciela i Wszystkich Świętych w Dobrym Mieście|Dobrym Mieście]], [[lkwim:Kościół pw. św. Jana Ewangelisty w Nowym Kawkowie|Nowym Kawkowie]], [[lkwim:Kościół pw. św. Kosmy i św. Damiana w Świątkach|Świątkach]]. Ufundował też [[lkwim:Kościół pw. św. Anny i św. Szczepana w Barczewie|kościół pw. św. Anny i św. Szczepana w Barczewie]].
 
<br/>
 
<br/>
 
W 1348 r. zatwierdził nowe statuty [[Kapituła warmińska|kapituły warmińskiej]], a w 1395 r. przeprowadził synod diecezjalny.
 
W 1348 r. zatwierdził nowe statuty [[Kapituła warmińska|kapituły warmińskiej]], a w 1395 r. przeprowadził synod diecezjalny.
 
<br/>
 
<br/>
 +
 +
Lokował nowe miejscowości, m.in. [[Barczewko]], [[Biskupiec]], [[Cerkiewnik]], [[Derc]], [[Jesionowo]], [[Stary Dwór]]. Z nadania biskupa pochodzi też [[Nerwik]], [[Pudląg]], [[Stryjewo]] i [[Węgój]].
 +
 +
==Ciekawostki==
 +
*Do naszych czasów zachował się [[lkwim:Kielich biskupa Sorboma z kościoła pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny w Orzechowie|kielich]] biskupa, datowany na 1379 r., pochodzący z [[lkwim:Kościół pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny w Orzechowie|kościoła pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny w Orzechowie]].
  
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
Linia 46: Linia 51:
 
''Poczet biskupów warmińskich'', pod red. Stanisława Achremczyka, Olsztyn 2008, 510 ss.
 
''Poczet biskupów warmińskich'', pod red. Stanisława Achremczyka, Olsztyn 2008, 510 ss.
 
<br/>
 
<br/>
[[Kategoria: Osoba|Sorbom, Henryk III]][[Kategoria: Duchowni katoliccy|Sorbom, Henryk III]][[Kategoria: biskup warmiński|Sorbom, Henryk III]][[Kategoria: Powiat elbląski|Sorbom, Henryk III]][[Kategoria: Gmina Elbląg|Sorbom, Henryk III]][[Kategoria: Powiat lidzbarski|Sorbom, Henryk III]][[Kategoria: Gmina Lidzbark Warmiński|Sorbom, Henryk III]]
+
[[Kategoria:Osoby|Sorbom, Henryk III]]
 +
 
 +
[[Kategoria: Duchowni rzymskokatoliccy|Sorbom, Henryk III]]
 +
[[Kategoria: Biskupi warmińscy|Sorbom, Henryk III]]
 +
[[Kategoria: Elbląg|Sorbom, Henryk III]]
 +
[[Kategoria: Powiat lidzbarski|Sorbom, Henryk III]]
 +
[[Kategoria: Lidzbark Warmiński|Sorbom, Henryk III]]
 +
[[Kategoria: 1301-1400|Sorbom, Henryk III]]
 +
[[Kategoria: 1401-1500|Sorbom, Henryk III]]

Aktualna wersja na dzień 20:29, 17 mar 2015

Henryk III Sorbom

Henryk III SorbomŹródło: Poczet biskupów warmińskich, pod red. Stanisława Achremczyka, Olsztyn 2008, 510 ss.
Henryk III Sorbom
Źródło: Poczet biskupów warmińskich, pod red. Stanisława Achremczyka, Olsztyn 2008, 510 ss.
Data i miejsce urodzenia ok. 1340 r.
Elbląg
Data i miejsce śmierci 12 stycznia 1401 r.
Lidzbark Warmiński
Miejsce spoczynku Katedra fromborska

Henryk III Sorbom (ur. ok. 1340 r. w Elblągu, zm. 12 stycznia 1401 r. w Lidzbarku Warmińskim) – biskup warmiński w latach 1373–1401.

Życiorys

Szkoła i wykształcenie

Henryk III Sorbom studiował w Pradze.

Działalność

Henryk w 1365 r. był pisarzem dworskim, a od 1366 r. do 1373 pełnił funkcję sekretarza króla Karola IV Luksemburczyka. Dzięki jego protekcji otrzymał w 1365 r. prowizję na kanonię warmińską. W 1372 r. został proboszczem w Weidenau na Śląsku Austriackim, 26 marca kanonikiem wrocławskim, a 15 kwietnia kanonikiem przy katedrze św. Piotra w Wyszehradzie koło Pragi. Papież Grzegorz XI powołał Henryka III Sorboma na biskupa warmińskiego 5 września 1373 r.
Henryk przejął biskupstwo warmińskie po Janie Stryprocku. Musiał załagodzić konflikt z Zakonem krzyżackim. Ostatecznie udało się to w 1374 r. w Elblągu. Biskupstwo warmińskie utraciło wówczas wiele kilometrów swojego terytorium.
Sorbom popadł w konflikt z mieszkańcami Braniewa. Wygrał go jednak, gdyż miasto musiało zapłacić na rzecz biskupa grzywnę. W 1349 r. po raz kolejny mieszczanom z Braniewa nie spodobała się polityka gospodarcza biskupa, który kazał połączyć stare miasto z nowym miastem. W Braniewie wybuchł bunt, który Henryk stłumił zbrojnie. Ostatecznie uchylił swoją decyzję o połączeniu obu części miasta.
Biskup dbał o rozwój nauki i sztuki. Troszczył się także o wykształcenie kapłanów pochodzenia pruskiego. Gościł na swoim dworze wielu znanych uczonych: Mateusza z Krakowa, Mikołaja z Poznania.
Sorbom dokończył budowę zamku lidzbarskiego, zamku reszelskiego, katedry fromborskiej oraz rozbudował zespół kolegiacki w Dobrym Mieście. Konsekrował m.in. kościoły w Ornecie, Bisztynku, Opinie, Tolkmicku, Dobrym Mieście, Nowym Kawkowie, Świątkach. Ufundował też kościół pw. św. Anny i św. Szczepana w Barczewie.
W 1348 r. zatwierdził nowe statuty kapituły warmińskiej, a w 1395 r. przeprowadził synod diecezjalny.

Lokował nowe miejscowości, m.in. Barczewko, Biskupiec, Cerkiewnik, Derc, Jesionowo, Stary Dwór. Z nadania biskupa pochodzi też Nerwik, Pudląg, Stryjewo i Węgój.

Ciekawostki

Bibliografia

Obłąk Jan, Kopiczko Andrzej,Historia Diecezji i Archidiecezji Warmińskiej, Olsztyn 2010, 261 ss.
Poczet biskupów warmińskich, pod red. Stanisława Achremczyka, Olsztyn 2008, 510 ss.