Henryk III Sorbom: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Linia 21: Linia 21:
 
}}<br/>
 
}}<br/>
  
''' Henryk III Sorbom ''' (ur. ok. 1340 r. w [[Elbląg| Elblągu]], zm. 12 stycznia 1401 r. w [[Lidzbark Warmiński|Lidzbarku Warmińskim]]) – biskup warmiński w latach 1373–1401. <br/>
+
''' Henryk III Sorbom ''' (ur. ok. 1340 r. w [[Elbląg| Elblągu]], zm. 12 stycznia 1401 r. w [[Lidzbark Warmiński|Lidzbarku Warmińskim]]) – [[biskup warmiński]] w latach 1373–1401. <br/>
  
 
== Życiorys ==  
 
== Życiorys ==  
Linia 32: Linia 32:
  
 
=== Praca ===
 
=== Praca ===
Henryk w 1365 r. był pisarzem dworskim, a od 1366 r. do 1373 pełnił funkcję sekretarza króla Karola IV Luksemburczyka. Dzięki jego protekcji otrzymał w 1365 r. prowizję na kanonię warmińską. W 1372 r. został proboszczem w Weidenau na Śląsku Austryiackim, 26 marca kanonikiem wrocławskim, a 15 kwietnia kanonikiem przy katedrze św. Piotra w Wyszehradzie koło Pragi.  Papież Grzegorz XI powołał Henryka III Sorboma na biskupa warmińskiego 5 września 1373 r.  
+
Henryk w 1365 r. był pisarzem dworskim, a od 1366 r. do 1373 pełnił funkcję sekretarza króla Karola IV Luksemburczyka. Dzięki jego protekcji otrzymał w 1365 r. prowizję na kanonię warmińską. W 1372 r. został proboszczem w Weidenau na Śląsku Austriackim, 26 marca kanonikiem wrocławskim, a 15 kwietnia kanonikiem przy katedrze św. Piotra w Wyszehradzie koło Pragi.  Papież Grzegorz XI powołał Henryka III Sorboma na biskupa warmińskiego 5 września 1373 r.  
 
<br/>
 
<br/>
  
 
=== Działalność społeczna, kulturalna, naukowa, polityczna ===
 
=== Działalność społeczna, kulturalna, naukowa, polityczna ===
Henryk przejął [[biskupstwo warmińskie]] po [[Jan Stryprock|Janie Stryprock]]. Musiał załagodzić konflikt z [[Zakon Krzyżacki|Zakonem Krzyżackim]]. Ostatecznie udało się to w 1374 r. w [[Elbląg|Elblągu]]. [[Biskupstwo warmińskie]] utraciło wówczas wiele kilometrów swojego terytorium.  
+
Henryk przejął [[biskupstwo warmińskie]] po [[Jan Stryprock|Janie Stryprock]]. Musiał załagodzić konflikt z [[Zakon Krzyżacki|Zakonem Krzyżackim]]. Ostatecznie udało się to w 1374 r. w [[Elbląg|Elblągu]]. [[Archidiecezja warmińska| Biskupstwo warmińskie]] utraciło wówczas wiele kilometrów swojego terytorium.  
 
<br/>
 
<br/>
 
Sorbom popadł w konflikt z mieszkańcami [[Braniewo|Braniewa]]. Wygrał go jednak, gdyż miasto musiało zapłacić na rzecz biskupa grzywnę. W 1349 r. po raz kolejny mieszczanom z [[Braniewo|Braniewa]] nie spodobała się polityka gospodarcza biskupa, który kazał połączyć Stare Miasto z Nowym Miastem. W [[Braniewo|Braniewie]] wybuchł bunt, który Henryk stłumił zbrojnie. Ostatecznie uchylił swoją decyzję o połączeniu obu części miasta.
 
Sorbom popadł w konflikt z mieszkańcami [[Braniewo|Braniewa]]. Wygrał go jednak, gdyż miasto musiało zapłacić na rzecz biskupa grzywnę. W 1349 r. po raz kolejny mieszczanom z [[Braniewo|Braniewa]] nie spodobała się polityka gospodarcza biskupa, który kazał połączyć Stare Miasto z Nowym Miastem. W [[Braniewo|Braniewie]] wybuchł bunt, który Henryk stłumił zbrojnie. Ostatecznie uchylił swoją decyzję o połączeniu obu części miasta.
Linia 42: Linia 42:
 
Biskup dbał o rozwój nauki i sztuki. Troszczył się także o wykształcenie kapłanów pochodzenia pruskiego. Gościł na swoim dworze wielu znanych uczonych: Mateusza z Krakowa, Mikołaja z Poznania.
 
Biskup dbał o rozwój nauki i sztuki. Troszczył się także o wykształcenie kapłanów pochodzenia pruskiego. Gościł na swoim dworze wielu znanych uczonych: Mateusza z Krakowa, Mikołaja z Poznania.
 
<br/>
 
<br/>
Sorbom dokończył budowę [[lkwim: Zamek w Lidzbarku Warmińskim|zamku lidzbarskiego]], [[lkwim: Bazylika Archikatedralna Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Andrzeja we Fromborku |katedry fromborskiej]] oraz rozbudował [[lkwim: Bazylika Najświętszego Zbawiciela i Wszystkich Świętych w Dobrym Mieście| zespół kolegiacki w Dobrym Mieście]]. Konsekrował m.in. kościoły w [[lkwim:Kościół p.w. św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty w Ornecie|Ornecie]] i [[lkwim:Kościół p.w. św. Macieja Apostoła i Najdroższej Krwi Chrystusa w Bisztynku|Bisztynku]].  
+
Sorbom dokończył budowę [[lkwim: Zamek w Lidzbarku Warmińskim|zamku lidzbarskiego]], [[lkwim: Bazylika Archikatedralna Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Andrzeja we Fromborku |katedry fromborskiej]] oraz rozbudował [[lkwim: Bazylika Najświętszego Zbawiciela i Wszystkich Świętych w Dobrym Mieście| zespół kolegiacki w Dobrym Mieście]]. Konsekrował m.in. kościoły w [[lkwim: Kościół pw. św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty w Ornecie|Ornecie]] i [[lkwim: Kościół pw. św. Macieja Apostoła i Najdroższej Krwi Chrystusa w Bisztynku|Bisztynku]].  
 
<br/>
 
<br/>
W 1348 r. zatwierdził nowe statuty [[kapituła warmińska|kapituły warmińskiej]], a w 1395 r. przeprowadził synod diecezjalny.
+
W 1348 r. zatwierdził nowe statuty [[Kapituła warmińska|kapituły warmińskiej]], a w 1395 r. przeprowadził synod diecezjalny.
 
<br/>
 
<br/>
  
 
==Ciekawostki==
 
==Ciekawostki==
Rodzicami Henryka byli: Henryk i Udilia. Nazwisko Sorbom wywodziło się od nazwy wsi - Sauerbaum położonej niedaleko [[Elbląg|Elbląga]]. Biskup obsadzał swoimi krewnymi stanowiska na terenie [[biskupstwo warmińskie|biskupstwa warmińskiego]].  
+
Rodzicami Henryka byli: Henryk i Udilia. Nazwisko Sorbom wywodziło się od nazwy wsi - Sauerbaum położonej niedaleko [[Elbląg|Elbląga]]. Biskup obsadzał swoimi krewnymi stanowiska na terenie [[Archidiecezja warmińska|biskupstwa warmińskiego]].  
 
<br/>
 
<br/>
  
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
Obłąk Jan, Kopiczko Andrzej,''Historia Diecezji i  Archidiecezji Warmińskiej'', Olsztyn 2010, 261 ss.
+
[[Jan Obłąk |Obłąk Jan]], Kopiczko Andrzej,''Historia Diecezji i  Archidiecezji Warmińskiej'', Olsztyn 2010, 261 ss.
  
 
''Poczet biskupów warmińskich'', pod red. Stanisława Achremczyka, Olsztyn 2008, 510 ss.
 
''Poczet biskupów warmińskich'', pod red. Stanisława Achremczyka, Olsztyn 2008, 510 ss.
Linia 58: Linia 58:
  
  
[[Kategoria: Osoba]][[Kategoria: Duchowny katolicki]][[Kategoria: biskup warmiński]]<br/>
+
[[Kategoria: Osoba|Sorbom, Henryk III]][[Kategoria: Duchowni katoliccy|Sorbom, Henryk III]][[Kategoria: biskup warmiński|Sorbom, Henryk III]][[Kategoria: Powiat elbląski|Sorbom, Henryk III]][[Kategoria: Gmina Elbląg|Sorbom, Henryk III]][[Kategoria: Powiat lidzbarski|Sorbom, Henryk III]][[Kategoria: Gmina Lidzbark Warmiński|Sorbom, Henryk III]]

Wersja z 11:43, 12 lut 2014

Henryk III Sorbom

Henryk III Sorbom, źródło:Poczet biskupów warmińskich, pod red. Stanisława Achremczyka, Olsztyn 2008, 510 ss.
Henryk III Sorbom, źródło:Poczet biskupów warmińskich, pod red. Stanisława Achremczyka, Olsztyn 2008, 510 ss.
Data i miejsce urodzenia ok. 1340
Elbląg
Data i miejsce śmierci 12 styczeń 1401
Lidzbark Warmiński
Miejsce spoczynku katedra fromborska
Zawód biskup warmiński

Henryk III Sorbom (ur. ok. 1340 r. w Elblągu, zm. 12 stycznia 1401 r. w Lidzbarku Warmińskim) – biskup warmiński w latach 1373–1401.

Życiorys


Szkoła i wykształcenie

Henryk III Sorbom studiował w Pradze.

Praca

Henryk w 1365 r. był pisarzem dworskim, a od 1366 r. do 1373 pełnił funkcję sekretarza króla Karola IV Luksemburczyka. Dzięki jego protekcji otrzymał w 1365 r. prowizję na kanonię warmińską. W 1372 r. został proboszczem w Weidenau na Śląsku Austriackim, 26 marca kanonikiem wrocławskim, a 15 kwietnia kanonikiem przy katedrze św. Piotra w Wyszehradzie koło Pragi. Papież Grzegorz XI powołał Henryka III Sorboma na biskupa warmińskiego 5 września 1373 r.

Działalność społeczna, kulturalna, naukowa, polityczna

Henryk przejął biskupstwo warmińskie po Janie Stryprock. Musiał załagodzić konflikt z Zakonem Krzyżackim. Ostatecznie udało się to w 1374 r. w Elblągu. Biskupstwo warmińskie utraciło wówczas wiele kilometrów swojego terytorium.
Sorbom popadł w konflikt z mieszkańcami Braniewa. Wygrał go jednak, gdyż miasto musiało zapłacić na rzecz biskupa grzywnę. W 1349 r. po raz kolejny mieszczanom z Braniewa nie spodobała się polityka gospodarcza biskupa, który kazał połączyć Stare Miasto z Nowym Miastem. W Braniewie wybuchł bunt, który Henryk stłumił zbrojnie. Ostatecznie uchylił swoją decyzję o połączeniu obu części miasta.
Biskup dbał o rozwój nauki i sztuki. Troszczył się także o wykształcenie kapłanów pochodzenia pruskiego. Gościł na swoim dworze wielu znanych uczonych: Mateusza z Krakowa, Mikołaja z Poznania.
Sorbom dokończył budowę zamku lidzbarskiego, katedry fromborskiej oraz rozbudował zespół kolegiacki w Dobrym Mieście. Konsekrował m.in. kościoły w Ornecie i Bisztynku.
W 1348 r. zatwierdził nowe statuty kapituły warmińskiej, a w 1395 r. przeprowadził synod diecezjalny.

Ciekawostki

Rodzicami Henryka byli: Henryk i Udilia. Nazwisko Sorbom wywodziło się od nazwy wsi - Sauerbaum położonej niedaleko Elbląga. Biskup obsadzał swoimi krewnymi stanowiska na terenie biskupstwa warmińskiego.

Bibliografia

Obłąk Jan, Kopiczko Andrzej,Historia Diecezji i Archidiecezji Warmińskiej, Olsztyn 2010, 261 ss.

Poczet biskupów warmińskich, pod red. Stanisława Achremczyka, Olsztyn 2008, 510 ss.