Hildenbrandia rzeczna: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
m (Zastępowanie tekstu - "Kategoria:Jeziora i rzeki" na " ")
 
(Nie pokazano 39 wersji utworzonych przez 5 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
{{Roślina infobox
 
{{Roślina infobox
  |Nazwa rośliny = Hildebrandia rzeczna
+
  |Nazwa rośliny = Hildenbrandia rzeczna
  |Nazwa łacińska = Hildebrandia rivularis
+
  |Nazwa łacińska = ''Hildenbrandia rivularis''
 
  |L = (Liebm.) J. Agardh
 
  |L = (Liebm.) J. Agardh
 
  |Pusta linia = <br/>
 
  |Pusta linia = <br/>
 
  |grafika = Hildenbrandia_rivularis_01_by-dpc.JPG
 
  |grafika = Hildenbrandia_rivularis_01_by-dpc.JPG
  |podpis grafiki = Hildebrandia rzeczna [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Hildenbrandia_rivularis_01_by-dpc.jpg]
+
  |podpis grafiki = Hildenbrandia rzeczna.<br>Fot. David Perez. źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Hildenbrandia_rivularis_01_by-dpc.jpg Commons Wikimedia] [10.07.2014]
 
  |Systematyka = Systematyka
 
  |Systematyka = Systematyka
 
  |Królestwo = rośliny
 
  |Królestwo = rośliny
 
  |Podkrólestwo =  
 
  |Podkrólestwo =  
 
  |Gromada = krasnorosty
 
  |Gromada = krasnorosty
  |Klasa =  krasnorosty właściwe (Florideophyceae)  
+
  |Klasa =  krasnorosty właściwe (''Florideophyceae'')  
  |Rząd =  hildebrandiowce
+
  |Rząd =  hildenbrandiowce
  |Rodzina =  hildebrandiowate
+
  |Rodzina =  hildenbrandiowate
  |Rodzaj =  hildebrandia
+
  |Rodzaj =  hildenbrandia
  |Gatunek = hildebrandia rzeczna
+
  |Gatunek = hildenbrandia rzeczna
 
  |Synonimy = Synonimy
 
  |Synonimy = Synonimy
 
  |Lista synonimów = }}
 
  |Lista synonimów = }}
'''Hildebrandia rzeczna''' (''Hildebrandia rivularis'' (Liebm.) J. Agardh) – gatunek słodkowodnego krasnorostu z rodziny hildebrandiowatych (''Hildebrandiaceae''), rządu hildebrandiowców (''Hildebrandiales'')  
+
'''Hildenbrandia rzeczna''' (''Hildebrandia rivularis'' (Liebm.) J. Agardh) – gatunek słodkowodnego krasnorostu z rodziny hildenbrandiowatych (''Hildebrandiaceae''), rzędu hildebrandiowców (''Hildebrandiales'').
 
<br/><br/>
 
<br/><br/>
[[Plik:hildebrandia krutynia.jpg|300px|thumb|right|Hildebrandia rzeczna w rzece Krutyni]]
 
 
== Morfologia ==
 
== Morfologia ==
Plecha w postaci płaskiej skorupy ściśle przylegającej do skalnego podłoża, co sprawia, że wygląda jak nalot. Rozrasta się promieniście, przybierając okrągławy, plackowaty kształt. Zbudowana z komórek ułożonych w ściśle ze sobą zrośniętych pionowych rzędach, słabo rozgałęziających się. Do podłoża przylega dolna warstwa plechy, nie tworząc chwytników. Górna warstwa plechy gładka. Barwa krwistoczerwona (od różu po bordo), zimą z brązowawym odcienie. Tetrasporangia umieszczone w zagłębieniach konceptakli porozrzucanych po powierzchni plechy. Komórki w przybliżeniu cylindryczno-kuliste. W komórkach pojedyncze chloroplasty. Komórki w różnych częściach plechy mają różne rozmiary, różniące się nawet dwukrotnie, zwłaszcza w przypadku rozgałęziania się.
+
Plecha jest w postaci płaskiej skorupy ściśle przylegającej do skalnego podłoża, co sprawia, że wygląda jak nalot. Rozrasta się promieniście, przybierając okrągławy, plackowaty kształt. Jest zbudowana z komórek ułożonych w ściśle ze sobą zrośniętych pionowych rzędach, słabo rozgałęziających się. Dolna warstwa plechy przylega do podłoża, nie tworząc chwytników. Górna warstwa plechy jest gładka. Barwę ma krwistoczerwoną (od różu po bordo), zimą z brązowawym odcieniem. Tetrasporangia umieszczone w zagłębieniach konceptakli porozrzucanych po powierzchni plechy. Komórki w przybliżeniu są cylindrycznokuliste. W komórkach znajdują się pojedyncze chloroplasty. Komórki w różnych częściach plechy mają odmienne rozmiary, różniące się nawet dwukrotnie, zwłaszcza w przypadku rozgałęziania się.
 
<br/>
 
<br/>
 +
 
== Rozmieszczenie i ekologia ==
 
== Rozmieszczenie i ekologia ==
Gatunek słodkowodny. Roślina kosmopolityczna. Stwierdzono jej występowanie w większej części Europy, basenie Morza Karaibskiego, wschodniej Azji i wschodniej Australii. W Polsce występuje na rozproszonych stanowiskach – głównie na Pomorzu, rzadziej w Beskidach, w centralnej Polsce prawie niespotykany. Typowy dla wartko płynących rzek o stosunkowo czystej wodzie. Skorupiasty kształt plechy sprawia, że mieści się ona w warstwie granicznej, gdzie prąd oddziałuje słabiej. ''Hildebrandia'' częściej porasta części kamieni od strony natarcia prądu.   
+
Jest to gatunek słodkowodny i kosmopolityczny. Występowanie hildenbrandii stwierdzono w większej części Europy, basenie Morza Karaibskiego, wschodniej Azji i wschodniej Australii.  
 +
 
 +
W Polsce występuje na rozproszonych stanowiskach – głównie na Pomorzu, rzadziej w Beskidach, w centralnej Polsce prawie niespotykana. Jest typowa dla wartko płynących rzek o stosunkowo czystej wodzie. Skorupiasty kształt plechy sprawia, że mieści się ona w warstwie granicznej, gdzie prąd oddziałuje słabiej. ''Hildebrandia'' częściej porasta te części kamieni, które znajdują się od strony natarcia prądu.   
 +
 
 +
Na [[Warmia|Warmii]] i [[Mazury|Mazurach]] gatunek ten spotykany jest m.in. w następujących rzekach: [[Rzeka Kirsna|Kirsnie]] koło [[Dobre Miasto|Dobrego Miasta]], [[Rzeka Wadąg|Wadągu]] w Lesie Miejskim [[Olsztyn|Olsztyna]], [[Rzeka Łyna|Łynie]] w rezerwacie [[Rezerwat Las Warmiński|Las Warmiński]], [[Rzeka Krutynia|Krutyni]] w [[Mazurski Park Krajobrazowy|Mazurskim Parku Krajobrazowym]], [[Rzeka Bludzia|Bludzi]] w [[Park Krajobrazowy Puszczy Rominckiej|Parku Krajobrazowym Puszczy Rominckiej]] oraz w rzece [[Rzeka Ełk|Ełk]] (Straduny).
 +
 
 
== Wartość użytkowa ==
 
== Wartość użytkowa ==
W Polsce roślina ta objęta jest ochroną gatunkową od 2004 r. (jako jeden z trzech gatunków glonów spoza grupy ramienic). Gatunek wpisany na czerwoną listę glonów Polski ze statusem V – narażony.  
+
W Polsce roślina ta objęta jest ochroną gatunkową od 2004 r. (jako jeden z trzech gatunków glonów spoza grupy ramienic). Gatunek został wpisany na ''Czerwoną listę glonów Polski'' ze statusem V – narażony.  
 
<br/>
 
<br/>
== Ciekawostki ==
+
== Zobacz też ==
Na [[Warmia|Warmii]] i [[Mazury|Mazurach]] gatunek ten znany jest m.in. z rzeki [[Rzeka Kirsna|Kirsna]] koło [[Dobre Miasto|Dobrego Miasta]], [[Rzeka Wadąg|Wadąg]] w Lesie Miejskim [[Olsztyn|Olsztyna]], [[Rzeka Łyna|Łyna]] w rezerwacie [[Rezerwat Las Warmiński im. prof. Benona Polakowskiego|"Las Warmiński im. prof. Benona Polakowskiego"]], [[Rzeka Krutynia|Krutynia]] w [[Mazurski Park Krajobrazowy|Mazurskim Parku Krajobrazowym]], [[Rzeka Bludzia|Bludzia]] w [[Park Krajobrazowy Puszczy Rominckiej|Parku Krajobrazowym Puszczy Rominckiej]] oraz [[Rzeka Ełk|rzeki Ełk]] (Straduny).
+
[http://pl.wikipedia.org/wiki/Hildenbrandia_rzeczna pl.wikipedia.org, Hildenbrandia rzeczna] [22.05.2014]
 
<br/>
 
<br/>
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
J. Żelazna-Wieczorek, M. Ziułkiewicz: ''Hildebrandia rivularis (Rhodophyta) in Central Poland''. Acta Societatis Botanicorum Poloniae 77(1): 41-777, 2008.
+
Żelazna-Wieczorek Joanna, Ziułkiewicz Maciej, ''Hildenbrandia rivularis (Rhodophyta) in Central Poland'', "Acta Societatis Botanicorum Poloniae" 2008, nr 77, s. 41-777.  
<br/>
 
S. Czachorowski  (red.): ''Wstępna ocena stanu poznania oraz zagrożenia bezkręgowców powiatu ełckiego'', 2003 (mscr).  
 
 
<br/>
 
<br/>
== Linki zewnętrzne ==
+
''Wstępna ocena stanu poznania oraz zagrożenia bezkręgowców powiatu ełckiego. Raport zasobach i zagrożeniach w powiecie ełckim'', red. Stanisław Czachorowski, Olsztyn 2003.  
[http://pl.wikipedia.org/wiki/Hildenbrandia_rzeczna pl.wikipedia.org, Hildebrandia rzeczna] [22.05.2014]
 
 
<br/>
 
<br/>
  
[[Kategoria: Przyroda]][[Kategoria: Rośliny]][[Kategoria: Rośliny chronione]] [[Kategoria: Glony]][[Kategoria: Rośliny Warmii i Mazur]]
+
[[Kategoria: Przyroda]][[Kategoria: Rośliny Warmii i Mazur]] [[Kategoria: parki krajobrazowe]][[Kategoria:Przyroda]] [[Kategoria:Rzeki i kanały]]

Aktualna wersja na dzień 10:07, 29 cze 2015

Hildenbrandia rzeczna

Hildenbrandia rivularis
(Liebm.) J. Agardh
Hildenbrandia rzeczna.Fot. David Perez. źródło: Commons Wikimedia [10.07.2014]
Hildenbrandia rzeczna.
Fot. David Perez. źródło: Commons Wikimedia [10.07.2014]
Systematyka
Królestwo rośliny
Gromada krasnorosty
Klasa krasnorosty właściwe (Florideophyceae)
Rząd hildenbrandiowce
Rodzina hildenbrandiowate
Rodzaj hildenbrandia
Gatunek hildenbrandia rzeczna
Synonimy

Hildenbrandia rzeczna (Hildebrandia rivularis (Liebm.) J. Agardh) – gatunek słodkowodnego krasnorostu z rodziny hildenbrandiowatych (Hildebrandiaceae), rzędu hildebrandiowców (Hildebrandiales).

Morfologia

Plecha jest w postaci płaskiej skorupy ściśle przylegającej do skalnego podłoża, co sprawia, że wygląda jak nalot. Rozrasta się promieniście, przybierając okrągławy, plackowaty kształt. Jest zbudowana z komórek ułożonych w ściśle ze sobą zrośniętych pionowych rzędach, słabo rozgałęziających się. Dolna warstwa plechy przylega do podłoża, nie tworząc chwytników. Górna warstwa plechy jest gładka. Barwę ma krwistoczerwoną (od różu po bordo), zimą z brązowawym odcieniem. Tetrasporangia umieszczone są w zagłębieniach konceptakli porozrzucanych po powierzchni plechy. Komórki w przybliżeniu są cylindrycznokuliste. W komórkach znajdują się pojedyncze chloroplasty. Komórki w różnych częściach plechy mają odmienne rozmiary, różniące się nawet dwukrotnie, zwłaszcza w przypadku rozgałęziania się.

Rozmieszczenie i ekologia

Jest to gatunek słodkowodny i kosmopolityczny. Występowanie hildenbrandii stwierdzono w większej części Europy, basenie Morza Karaibskiego, wschodniej Azji i wschodniej Australii.

W Polsce występuje na rozproszonych stanowiskach – głównie na Pomorzu, rzadziej w Beskidach, w centralnej Polsce prawie niespotykana. Jest typowa dla wartko płynących rzek o stosunkowo czystej wodzie. Skorupiasty kształt plechy sprawia, że mieści się ona w warstwie granicznej, gdzie prąd oddziałuje słabiej. Hildebrandia częściej porasta te części kamieni, które znajdują się od strony natarcia prądu.

Na Warmii i Mazurach gatunek ten spotykany jest m.in. w następujących rzekach: Kirsnie koło Dobrego Miasta, Wadągu w Lesie Miejskim Olsztyna, Łynie w rezerwacie Las Warmiński, Krutyni w Mazurskim Parku Krajobrazowym, Bludzi w Parku Krajobrazowym Puszczy Rominckiej oraz w rzece Ełk (Straduny).

Wartość użytkowa

W Polsce roślina ta objęta jest ochroną gatunkową od 2004 r. (jako jeden z trzech gatunków glonów spoza grupy ramienic). Gatunek został wpisany na Czerwoną listę glonów Polski ze statusem V – narażony.

Zobacz też

pl.wikipedia.org, Hildenbrandia rzeczna [22.05.2014]

Bibliografia

Żelazna-Wieczorek Joanna, Ziułkiewicz Maciej, Hildenbrandia rivularis (Rhodophyta) in Central Poland, "Acta Societatis Botanicorum Poloniae" 2008, nr 77, s. 41-777.
Wstępna ocena stanu poznania oraz zagrożenia bezkręgowców powiatu ełckiego. Raport zasobach i zagrożeniach w powiecie ełckim, red. Stanisław Czachorowski, Olsztyn 2003.