Jabłonka: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
(→Ludzie związani z miejscowością:) |
|||
| Linia 8: | Linia 8: | ||
|dopełniacz wsi = Jabłonki | |dopełniacz wsi = Jabłonki | ||
|zdjęcie = Jabłonka1.jpg | |zdjęcie = Jabłonka1.jpg | ||
| − | |opis zdjęcia = Jabłonka, źródło:http://wrota.warmia.mazury.pl | + | |opis zdjęcia = Jabłonka, źródło: http://wrota.warmia.mazury.pl, 12.09.2013. |
|rodzaj miejscowości = wieś sołecka | |rodzaj miejscowości = wieś sołecka | ||
| − | |województwo = warmińsko - mazurskie | + | |województwo = warmińsko-mazurskie |
|powiat = nidzicki | |powiat = nidzicki | ||
|gmina = Nidzica | |gmina = Nidzica | ||
| Linia 31: | Linia 31: | ||
|www = | |www = | ||
}} | }} | ||
| − | <big>''' Jabłonka'''</big> (niem. Jablonken, od 1938 r. Seehag) – wieś sołecka w Polsce w [[województwo warmińsko - mazurskie |województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat nidzicki| powiecie nidzickim]], w [[gmina Nidzica |gminie Nidzica]]. W latach 1975–1998 miejscowość | + | <big>''' Jabłonka'''</big> (niem. Jablonken, od 1938 r. Seehag) – [[wieś sołecka]] w Polsce w [[województwo warmińsko - mazurskie |województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat nidzicki| powiecie nidzickim]], w [[gmina Nidzica |gminie Nidzica]]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do [[województwo olsztyńskie |województwa olsztyńskiego]]. |
<br/> | <br/> | ||
| Linia 37: | Linia 37: | ||
=== Charakterystyka fizjograficzna === | === Charakterystyka fizjograficzna === | ||
| − | Jabłonka położona jest na brzegu [[Jezioro Omulew |Jeziora Omulew]] oraz na skraju lasów [[Puszcza Napiwodzko - Ramuckiej |Puszczy Napiwodzko - Ramuckiej]]. Miejscowość leży na terenie [[gmina Nidzica |gminy Nidzica]], przez obszar której przebiega jedna z głównych granic fizyczno-geograficznych Europy, oddzielająca Obszar Europy Zachodniej od Obszaru Europy Wschodniej. Ponadto 19 | + | Jabłonka położona jest na brzegu [[Jezioro Omulew |Jeziora Omulew]] oraz na skraju lasów [[Puszcza Napiwodzko - Ramuckiej |Puszczy Napiwodzko-Ramuckiej]]. Miejscowość leży na terenie [[gmina Nidzica |gminy Nidzica]], przez obszar której przebiega jedna z głównych granic fizyczno-geograficznych Europy, oddzielająca Obszar Europy Zachodniej od Obszaru Europy Wschodniej. Ponadto 19 000 ha powierzchni gminy zajmują lasy i grunty leśne. Istotnym zasobem naturalnym gminy są surowce mineralne: żwiry i piaski, torfy i węgiel brunatny, kreda jeziorna, gytia i ziemia okrzemkowa. |
<br/> | <br/> | ||
=== Dzieje miejscowości === | === Dzieje miejscowości === | ||
| − | + | W XV w. na terenie dzisiejszej wsi istniała osada. W 1438 r. lokowano tutaj wieś czynszową na 33 [[łan| łanach]]. Nieznana jest etymologia nazwy miejscowości. W 1756 r. teren Jabłonki obejmował 23 [[łan| łany]] i 15 [[morga| mórg]]. W XVIII w. ziemię posiadało 18 chłopów. W tym okresie sołtysem był Samuel Rogalla. W latach 1737–1740 założono w Jabłonce szkołę. | |
| − | |||
| + | <br/> | ||
| + | |||
| + | W XIX w. Jabłonka była [[wieś szkatułowa| wsią szkatułkową]] z terenem 3325 [[morga| mórg]]. W II poł. XIX do mieszkańców Jabłonki zaliczano także osadników z [[Wikno| Wikna]]. | ||
| + | |||
| + | <br/> | ||
| + | |||
| + | W 1817 r. we wsi mieszkały 162 osoby, w 1846 r. – 290, w 1858 r. – 351, w 1867 r. – 543, w 1871 r. – 573, w 1885 r. – 663, w 1895 r. – 651, w 1905 r. – 639, w 1910 r. – 641, w 1939 r. – 669. W 1817 r. były tu 32 domy, w 1846 r. – 41, w 1858 r. – 62, w 1871 r. – 106, w 1885 r. – 116, w 1895 r. – 120, w 1905 r. – 122, w 1910 r. – 123. | ||
| + | |||
| + | |||
| + | Obecnie na terenie wsi działalność duszpasterską prowadzi filiał [[Parafia w Nidzicy Kościoła Ewangelicko - Augsburskiego |Parafii w Nidzicy Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
| Linia 54: | Linia 63: | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | === Ludzie związani z miejscowością | + | === Ludzie związani z miejscowością=== |
| − | Ze wsią związana jest postać [[Krzysztof Hartknoch |Krzysztofa Hartknoch]] – historyka, profesora gimnazjum toruńskiego i uniwersytetu w [[Królewiec |Królewcu]]. W kadencji 2011 - 2015 sołtysem wsi jest [[Piotr Ziemski]]. | + | Ze wsią związana jest postać [[Krzysztof Hartknoch |Krzysztofa Hartknoch]] – historyka, profesora gimnazjum toruńskiego i uniwersytetu w [[Królewiec |Królewcu]]. W kadencji 2011-2015 sołtysem wsi jest [[Piotr Ziemski]]. |
<br/> | <br/> | ||
| − | === Zabytki | + | === Zabytki=== |
| − | W Jabłonce zachowały się: zabudowa | + | W Jabłonce zachowały się: zabudowa z XIX/XX w., [[cmentarz ewangelicki]] z końca XIX w., budynek szkoły. |
<br/> | <br/> | ||
| − | === Bibliografia | + | === Bibliografia=== |
''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. III, 960 ss. | ''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. III, 960 ss. | ||
Wersja z 11:28, 9 lis 2013
| Jabłonka | |
| | |
 Jabłonka, źródło: http://wrota.warmia.mazury.pl, 12.09.2013.
| |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | nidzicki |
| Gmina | Nidzica |
| Sołectwo | Jabłonka |
| Liczba ludności (Pole-obowiązkowe) | Pole-obowiązkowe |
| Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
| Tablice rejestracyjne | NNI |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Jabłonka | |
| Położenie na mapie Polski  Jabłonka | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Jabłonka (niem. Jablonken, od 1938 r. Seehag) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie nidzickim, w gminie Nidzica. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
Spis treści
Charakterystyka fizjograficzna
Jabłonka położona jest na brzegu Jeziora Omulew oraz na skraju lasów Puszczy Napiwodzko-Ramuckiej. Miejscowość leży na terenie gminy Nidzica, przez obszar której przebiega jedna z głównych granic fizyczno-geograficznych Europy, oddzielająca Obszar Europy Zachodniej od Obszaru Europy Wschodniej. Ponadto 19 000 ha powierzchni gminy zajmują lasy i grunty leśne. Istotnym zasobem naturalnym gminy są surowce mineralne: żwiry i piaski, torfy i węgiel brunatny, kreda jeziorna, gytia i ziemia okrzemkowa.
Dzieje miejscowości
W XV w. na terenie dzisiejszej wsi istniała osada. W 1438 r. lokowano tutaj wieś czynszową na 33 łanach. Nieznana jest etymologia nazwy miejscowości. W 1756 r. teren Jabłonki obejmował 23 łany i 15 mórg. W XVIII w. ziemię posiadało 18 chłopów. W tym okresie sołtysem był Samuel Rogalla. W latach 1737–1740 założono w Jabłonce szkołę.
W XIX w. Jabłonka była wsią szkatułkową z terenem 3325 mórg. W II poł. XIX do mieszkańców Jabłonki zaliczano także osadników z Wikna.
W 1817 r. we wsi mieszkały 162 osoby, w 1846 r. – 290, w 1858 r. – 351, w 1867 r. – 543, w 1871 r. – 573, w 1885 r. – 663, w 1895 r. – 651, w 1905 r. – 639, w 1910 r. – 641, w 1939 r. – 669. W 1817 r. były tu 32 domy, w 1846 r. – 41, w 1858 r. – 62, w 1871 r. – 106, w 1885 r. – 116, w 1895 r. – 120, w 1905 r. – 122, w 1910 r. – 123.
Obecnie na terenie wsi działalność duszpasterską prowadzi filiał Parafii w Nidzicy Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego.
Gospodarka
We wsi istnieją gospodarstwa agroturystyczne oraz ranczo.
Ludzie związani z miejscowością
Ze wsią związana jest postać Krzysztofa Hartknoch – historyka, profesora gimnazjum toruńskiego i uniwersytetu w Królewcu. W kadencji 2011-2015 sołtysem wsi jest Piotr Ziemski.
Zabytki
W Jabłonce zachowały się: zabudowa z XIX/XX w., cmentarz ewangelicki z końca XIX w., budynek szkoły.
Bibliografia
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. III, 960 ss.
Wijaczka Jacek,Dzieje wsi do końca XVIII wieku, [w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Rezmera, Nidzica 2012, s. 165 - 202.
Zielińska Agnieszka,Dzieje miasta i okolic w latach 1807 - 1914, [w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Rezmera, Nidzica 2012, s. 203 - 267.
