Jabłonka

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj


Jabłonka

[[Plik:Jabłonka, źródło:http://wrota.warmia.mazury.pl/nidzica_gmina_miejsko_wiejska/Turystyka/Baza-turystyczna/Frajda.html, 12.09.2013.|240px|Jabłonka]]
Jabłonka
Rodzaj miejscowości wieś
Państwo  Polska
Województwo warmińsko - mazurskie
Powiat nidzicki
Gmina Nidzica
Sołectwo Jabłonka
Liczba ludności (Pole-obowiązkowe) Pole-obowiązkowe
Strefa numeracyjna (+48) 89
Tablice rejestracyjne NNI
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Jabłonka
Jabłonka
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Jabłonka
Jabłonka
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Jabłonka (niem. Jablonken, od 1938 r. Seehag) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie nidzickim, w gminie Nidzica. W latach 1975–1998 miejscowość przynależała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.


Charakterystyka fizjograficzna

Jabłonka położona jest na brzegu jeziora Omulew oraz na skraju lasów Puszczy Napiwodzko - Ramuckiej. Miejscowość leży na terenie gminy Nidzica, przez obszar której przebiega jedna z głównych granic fizyczno-geograficznych Europy, oddzielająca Obszar Europy Zachodniej od Obszaru Europy Wschodniej. Ponadto 19.000 ha powierzchni gminy zajmują lasy i grunty leśne. Istotnym zasobem naturalnym gminy są surowce mineralne, tj. żwiry i piaski, torfy i węgiel brunatny, kreda jeziorna, gytia i ziemia okrzemkowa.

Dzieje miejscowości

Osada istniała już przed 1411 r. Wiadomo również, że w 1438 r. lokowano tutaj wieś czynszową na 33 łanach. Nie znana jesy etymologia nazwy miejscowości. W 1756 r. Jabłonka obejmowała 23 łany i 15 mórg. Ziemię posiadało 18 chłopów. W tym okresie sołtysem był Samuel Rogalla. W latach 1737 – 1740 założono w Jabłonce szkołę. W wyniku akcji germanizacyjnej nazwa miejscowości została zastąpiona na Seehag. Liczba mieszkańców w kolejnych latach wyglądała następująco: w 1817 r. – 162, w 1846 r. – 290, w 1858 r. – 351, w 1867 r. – 543, w 1871 r. – 573, w 1885 r. – 663, w 1895 r. – 651, w 1905 r. – 639, w 1910 r. – 641, w 1939 r. – 669 . Liczba domów zaś wynosiła w 1817 r. – 32, w 1846 r. – 41, w 1858 r. – 62, w 1871 r. – 106, w 1885 r. – 116, w 1895 r. – 120, w 1905 r. – 122, w 1910 r. – 123 . W XIX w. Jabłonka była wsią szkatułkową i obejmowała 3325 mórg. W II poł XIX do mieszkańców Jabłonki zaliczano także osadników z Wikna. Obecnie na terenie wsi działalność duszpasterską prowadzi filiał parafii w Nidzicy Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego. Nie zachowały się informacje o kształcie zabudowy wsi.



Ludzie związani z miejscowością:

Ze wsią związana jest postać Krzysztofa Hartknoch – historyka, profesora gimnazjum toruńskiego i uniwersytetu w Królewcu.


Zabytki:

W Jabłonce zachowały się: zabudowa od XIX do lat 30 XX w., cmentarz ewangelicki z końca XIX w., budynek szkoły.

Miejscowość-Opis-Ryzunku


Bibliografia:

Historia Nidzicy i okolic, pod red. W. Rezmer, Nidzica 2012, s. 174, 259.

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. III, s. 339.



Zobacz też

Kinlis (dyskusja) 10:21, 3 wrz 2013 (CEST)