Jagodne Małe: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja zweryfikowana][wersja zweryfikowana]
(Bibliografia)
Linia 2: Linia 2:
  
 
{{Wieś infobox
 
{{Wieś infobox
|nazwa                = Jagodne Małe  
+
|nazwa                = Jagodne Małe  
 
  |herb wsi              =
 
  |herb wsi              =
 
  |flaga wsi            =
 
  |flaga wsi            =
Linia 8: Linia 8:
 
  |dopełniacz wsi        = Jagodnych Małych   
 
  |dopełniacz wsi        = Jagodnych Małych   
 
  |zdjęcie              = Dwór Jagodne.jpg
 
  |zdjęcie              = Dwór Jagodne.jpg
  |opis zdjęcia          = Zabytkowy dwór w Jagodnym Małym<br/>Źródło: [http://www.ciekawemazury.pl/info.htm#471/pl/p/jagodne_male_-_zabytkowy_dwor Ciekawe Mazury], dostęp 24 września 2013     
+
  |opis zdjęcia          = Zabytkowy dwór w Jagodnym Małym [http://www.ciekawemazury.pl/info.htm#471/pl/p/jagodne_male_-_zabytkowy_dwor/ Ciekawe Mazury] [24.09.2013]    
  |rodzaj miejscowości  = Wieś sołecka
+
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
 
  |powiat                = giżycki  
 
  |powiat                = giżycki  
Linia 16: Linia 16:
 
  |sołectwo              =
 
  |sołectwo              =
 
  |wysokość              =
 
  |wysokość              =
  |liczba ludności      =
+
  |liczba ludności      = 423
  |rok                  =
+
  |rok                  = 2010
 
  |strefa numeracyjna    = (+48) 87
 
  |strefa numeracyjna    = (+48) 87
 
  |kod pocztowy          =  
 
  |kod pocztowy          =  
Linia 30: Linia 30:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}
+
}}<br/>
<big>'''Jagodne Małe''' (niem. ''Klein Jagodnen'', w latach 1942-1945 miejscowość nosiła nazwę ''Kleinkrösten'') – [[Wieś sołecka|wieś sołecka]] położona w Polsce, w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat giżycki|powiecie giżyckim]] w [[Miłki (gmina wiejska)|gminie Miłki]]. Wieś w latach 1975-1998 przynależała [[Podział administracyjny |administracyjnie]] do [[Województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. Obecnym sołtysem jest [[Małgorzata Lach]].
+
'''Jagodne Małe''' (niem. ''Klein Jagodnen'', w latach 1942–1945 miejscowość nosiła nazwę ''Kleinkrösten'') – wieś sołecka w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat giżycki|powiecie giżyckim]] w [[Miłki (gmina wiejska)|gminie Miłki]]. Wieś w latach 1975–1998 należała [[Podział administracyjny |administracyjnie]] do [[Województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 423 mieszkańców<ref> łącznie z miejscowościami: [[Jagodne Wielkie]] i [[Borki]]</ref>. Obecnym sołtysem jest [[Małgorzata Lach]]<ref>[http://www.stare-juchy.pl/aktualnosci/i,organizacja_dnia_dziecka_w_gminie,1937.html./ Strona Gminy Stare Juchy] [21.07.2014]</ref>.
 +
<br/><br/>
  
 +
== Położenie ==
 +
Wieś położona jest na szlaku [[Wielkie Jeziora Mazurskie |Wielkich Jezior Mazurskich]], w odległości około 2 km od [[Rydzewo |Rydzewa]] i 15 km od [[Giżycko |Giżycka]].
 
<br/>
 
<br/>
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
 
Od [[Rudziska|Rudzisk]] w kierunku  [[Ryn|Rynu]] przebiega linia [[Morena|moren]], która na wschód od tej wsi tworzy kilka kulminacji sięgających 180 metrów n.p.m. Zewnętrzna linia moren tej fazy biegnie w kierunku [[Prażmowo|Prażmowa]], wewnętrzna natomiast biegnie równolegle do szosy [[Ryn]]-[[Giżycko]]. Następnie skręca w kierunku południowo-wschodnim na [[Bogaczewo]]. Następnie te łuki morenowe przecinają rynnę jeziorną ([[Jezioro Jagodne]]), blisko miejscowości Jagodne Małe. Następnie biegną na [[Paprotki]], a dalej znajdują przedłużenie we wzgórzach koło [[Konopki Wielkie|Konopek Wielkich]] i [[Talki|Talk]].
 
  
 +
== Dzieje miejscowości ==
 +
Jagodne Małe to założenie dworskie z przełomu XIX/XX wieku. Majątek Jagodne Małe w XVII wieku był przez trzy lata dzierżawiony przez przywódcę arian w [[Prusy Wschodnie|Prusach Wschodnich]] i jednocześnie poetę – [[Zbigniew Morsztyn |Zbigniewa Morsztyna]], jednego z wybitniejszych przedstawicieli polskiej literatury barokowej. W 1659 roku Morsztyn, po wypędzeniu arian z Polski, mieszkał z rodziną w Jagodnem Małym, ponadto wybudował swą siedzibę w [[Rudówka |Rudówce]]. Wokół niej i Jagodnego Morsztyn stworzył ośrodek życia religijnego i kulturalnego arian osiadłych w Prusach.
 
<br/>
 
<br/>
=== Dzieje miejscowości ===
 
Jagodne Małe – założenie dworskie z przełomu XIX/XX wieku. Majątek Jagodne Małe w XVII wieku był dzierżawiony, przez trzy lata, przez poetę [[Zbigniew Morsztyn|Zbigniewa Morsztyna]], jednego z wybitniejszych przedstawicieli polskiej literatury barokowej oraz przywódcy [[Arianie|arian]] w [[Prusy Wschodnie|Prusach Wschodnich]]. W 1659 roku [[Zbigniew Morsztyn|Morsztyn]], po wypędzeniu arian z Polski, objął w dożywotnią dzierżawę wieś [[Rudówka|Rudówkę]]. Mieszkał z rodziną w Jagodnem Małym, ponadto wybudował swą siedzibę w [[Rudówka|Rudówce]]. Wokół niej i Jagodnego, [[Zbigniew Morsztyn|Morsztyn]] stworzył ośrodek życia religijnego i kulturalnego arian osiadłych w [[Prusy|Prusach]].
 
  
 +
== Ludzie związani z miejscowością ==
 +
Zbigniew Morsztyn – poeta, przywódca arian w Prusach Wschodnich
 
<br/>
 
<br/>
=== Ludzie związani z miejscowością ===
 
[[Zbigniew Morsztyn]] - poeta, przywódca arian w Prusach Wschodnich.
 
  
 +
== Zabytki ==
 +
Dwór znajduje się przy głównym placu. Jest to budynek parterowy z dwoma mansardami, pokryty spadzistym dachem, który jest zdobiony wieżyczkami w narożnikach. Była tam też kaplica (obecnie garaż), obora i spichlerz. Po dawnym ogrodzie dworskim pozostał szpaler świerków i kilka grabów. W pobliżu dworu, na cyplu, w nieopodal jeziora znajduje się grobowiec ostatniego właściciela majątku [[Rudolf Iwan |Rudolfa Iwana]]. Z grobowca pozostały dwa słupy połączone płytą.
 
<br/>
 
<br/>
=== Zabytki ===
 
Dwór znajduje się przy głównym placu. Jest to budynek parterowy z dwoma mansardami. Dwór pokryty jest dwuspadzistym dachem, który jest zdobiony wieżyczkami w narożnikach. Była tam też kaplica (obecnie garaż), obora i spichlerz. Po dawnym ogrodzie dworskim pozostał szpaler świerków i kilka grabów. W pobliżu dworu, na cyplu, w pobliżu jeziora znajduje się grobowiec ostatniego właściciela majątku Rudolfa Iwana. Z grobowca pozostały dwa słupy połączone płytą.
 
  
 +
== Bibliografia ==
 +
#''Jagodne'', w: ''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', t. 3, red. F. Sulimierski, Warszawa 1882.
 +
#Maślij Stefania, ''Giżycko i okolice. Przewodnik'', 2004.
 +
#Michniewska-Szczepkowska Barbara, Szczepkowski Bohdan, ''Województwo olsztyńskie, środowisko geograficzne tekst i mapy krajoznawcze'', Olsztyn 1969.
 +
#Panfil Jan, ''Pojezierze Mazurskie'', Warszawa 1968.
 +
#Wakar Andrzej, Willan Tadeusz, ''Giżycko, z dziejów miasta i powiatu'', Olsztyn 1996.
 +
#[http://www.stat.gov.pl/ Bank Danych Lokalnych GUS] [21.07.2014]
 +
#[http://www.ciekawemazury.pl/ Ciekawe Mazury] [24.09.2013]
 +
#[http://www.stare-juchy.pl/ Strona Gminy Stare Juchy] [21.07.2014]
 +
 +
{{Przypisy}}
 +
<references/>
 
<br/>
 
<br/>
=== Bibliografia ===
 
  
''Jagodne'', w: ''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', t. 3, red. F. Sulimierski, Warszawa 1882.<br/>
 
Wakar Andrzej, Willan Tadeusz, ''Giżycko, z dziejów miasta i powiatu'', Olsztyn 1996.<br/>
 
Maślij Stefania, ''Giżycko i okolice. Przewodnik'', 2004.<br/>
 
Panfil Jan, ''Pojezierze Mazurskie'', Warszawa 1968.<br/>
 
Michniewska-Szczepkowska Barbara, Szczepkowski Bohdan, ''Województwo olsztyńskie, środowisko geograficzne tekst i mapy krajoznawcze'', Olsztyn 1969.<br/>
 
 
<br/>
 
  
 
[[Kategoria: Powiat giżycki]]
 
[[Kategoria: Powiat giżycki]]

Wersja z 14:49, 21 lip 2014


Jagodne Małe

Zabytkowy dwór w Jagodnym Małym Ciekawe Mazury [24.09.2013]
Zabytkowy dwór w Jagodnym Małym Ciekawe Mazury [24.09.2013]
Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat giżycki
Gmina Miłki
Liczba ludności (2010) 423
Strefa numeracyjna (+48) 87
Tablice rejestracyjne NGI
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Jagodne Małe
Jagodne Małe
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Jagodne Małe
Jagodne Małe
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Jagodne Małe (niem. Klein Jagodnen, w latach 1942–1945 miejscowość nosiła nazwę Kleinkrösten) – wieś sołecka w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie giżyckim w gminie Miłki. Wieś w latach 1975–1998 należała administracyjnie do województwa suwalskiego. W 2010 roku wieś liczyła 423 mieszkańców[1]. Obecnym sołtysem jest Małgorzata Lach[2].

Położenie

Wieś położona jest na szlaku Wielkich Jezior Mazurskich, w odległości około 2 km od Rydzewa i 15 km od Giżycka.

Dzieje miejscowości

Jagodne Małe to założenie dworskie z przełomu XIX/XX wieku. Majątek Jagodne Małe w XVII wieku był przez trzy lata dzierżawiony przez przywódcę arian w Prusach Wschodnich i jednocześnie poetę – Zbigniewa Morsztyna, jednego z wybitniejszych przedstawicieli polskiej literatury barokowej. W 1659 roku Morsztyn, po wypędzeniu arian z Polski, mieszkał z rodziną w Jagodnem Małym, ponadto wybudował swą siedzibę w Rudówce. Wokół niej i Jagodnego Morsztyn stworzył ośrodek życia religijnego i kulturalnego arian osiadłych w Prusach.

Ludzie związani z miejscowością

Zbigniew Morsztyn – poeta, przywódca arian w Prusach Wschodnich

Zabytki

Dwór znajduje się przy głównym placu. Jest to budynek parterowy z dwoma mansardami, pokryty spadzistym dachem, który jest zdobiony wieżyczkami w narożnikach. Była tam też kaplica (obecnie garaż), obora i spichlerz. Po dawnym ogrodzie dworskim pozostał szpaler świerków i kilka grabów. W pobliżu dworu, na cyplu, w nieopodal jeziora znajduje się grobowiec ostatniego właściciela majątku Rudolfa Iwana. Z grobowca pozostały dwa słupy połączone płytą.

Bibliografia

  1. Jagodne, w: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. 3, red. F. Sulimierski, Warszawa 1882.
  2. Maślij Stefania, Giżycko i okolice. Przewodnik, 2004.
  3. Michniewska-Szczepkowska Barbara, Szczepkowski Bohdan, Województwo olsztyńskie, środowisko geograficzne tekst i mapy krajoznawcze, Olsztyn 1969.
  4. Panfil Jan, Pojezierze Mazurskie, Warszawa 1968.
  5. Wakar Andrzej, Willan Tadeusz, Giżycko, z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1996.
  6. Bank Danych Lokalnych GUS [21.07.2014]
  7. Ciekawe Mazury [24.09.2013]
  8. Strona Gminy Stare Juchy [21.07.2014]

Przypisy

  1. łącznie z miejscowościami: Jagodne Wielkie i Borki
  2. Strona Gminy Stare Juchy [21.07.2014]