Jan Bażyński: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
(Życiorys)
 
(Nie pokazano 16 wersji utworzonych przez 4 użytkowników)
Linia 4: Linia 4:
 
  |pseudonim            =
 
  |pseudonim            =
 
  |grafika              = Herb Bażyńskich.jpg
 
  |grafika              = Herb Bażyńskich.jpg
  |opis grafiki        = Herb rodu Bażyńskich,<br/>źródło: [http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/ed/Wappen1913kl.jpg wikimdia.org] dostęp 27 grudnia 2013
+
  |opis grafiki        = Herb rodu Bażyńskich.<br>Źródło: [http://pl.wikipedia.org/wiki/Jan_Bażyński_(ok._1390-1459) Wikipedia]
 
  |podpis              =
 
  |podpis              =
  |data urodzenia      = 1390
+
  |data urodzenia      = 1390 r.
 
  |miejsce urodzenia    =  
 
  |miejsce urodzenia    =  
 
  |imię przy narodzeniu =
 
  |imię przy narodzeniu =
  |data śmierci        = 9 listopada 1459
+
  |data śmierci        = 9 listopada 1459 r.
 
  |miejsce śmierci      = Malbork  
 
  |miejsce śmierci      = Malbork  
 
  |przyczyna śmierci    =
 
  |przyczyna śmierci    =
Linia 20: Linia 20:
 
  |www                  =
 
  |www                  =
 
}}
 
}}
 
+
'''Jan Bażyński (Bażeński)''' ''niem. Johannes von Baysen herbu Bażeński'' (ur. w 1390 r., zm. 9 listopada 1459 r. w Malborku) – kasztelan elbląski.
'''Jan Bażyński (Bażeński)''' ''niem. Johannes von Baysen herbu Bażeński'' (ur. w 1390 roku, zm. 9 listopada 1459 roku w Malborku) – kasztelan elbląski.
+
<br/><br/>
 
+
[[Plik:Dąb Bażyńskiego.jpg|thumb|right|290px|Dąb nazwany na cześć Jana Bażyńskiego w Kadynach. Autor: Polimerek. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Poland_Kadyny_-_Bazynskiego_oak.jpg Commons Wikimedia]
== Życiorys ==  
+
]]
 
+
== Życiorys ==
<br/>
 
 
=== Szkoła i wykształcenie ===
 
=== Szkoła i wykształcenie ===
 
Był chorążym ostródzkim i szlachcicem pruskim oraz wybitnym politykiem.
 
Był chorążym ostródzkim i szlachcicem pruskim oraz wybitnym politykiem.
 
<br/>
 
 
=== Praca ===
 
=== Praca ===
Jan pełnił różne funkcje. Podróżował za granicę do Anglii, Danii, Portugalii. Podróże te odbywał w imieniu wielkiego mistrza krzyżackiego Michała Kuchmeistera. Walczył także z Maurami. Gdy wrócił z zagranicy zaczął występować przeciwko [[Zakon Krzyżacki|Zakonowi]]. Przewodniczył szlachcie, niezadowolonej z władzy krzyżackiej, na zjeździe w Mikołajkach Pomorskich w 1435 roku. Był chorążym ostródzkim, uczestniczył w powstaniu [[Związek Pruski|Związku Pruskiego]], podpisując dokument erekcyjny w [[Kwidzyn|Kwidzynie]] 14 marca 1440 roku. Od tej pory bronił [[Związek Pruski|Związku]] przed atakami legata papieskiego oraz wielkiego mistrza. Początkowo stał na czele tajnej rady [[Związek Pruski|Związku]]. Jako przedstawiciel stanów pruskich stał także na czele delegacji, która przybyła do Krakowa prosząc króla, by wcielił do Polski [[Prusy]]. Bażyński wygłosił tam mowę. W marcu 1454 roku mianowany przez króla, został pierwszym gubernatorem [[Prusy|Prus]]. Odtąd przebywał w [[Elbląg|Elblągu]], a od 1457 roku w [[Malbork|Malborku]]. [[Zakon Krzyżacki|Zakon]] go znienawidził za to, że był czołowym rzecznikiem i inicjatorem zespolenia [[Prusy|Prus]] z Polską. Usiłowano go podstępnie zamordować. Bażyński był również starostą w [[Sztum|Sztumie]] w 1454 roku i w [[Tolkmick|Tolkmicku]] w latach 1456–1459. Dochody czerpał z [[Elbląg|Elbląga]] i z rybołówstwa w Zatoce Ryskiej.  
+
Jan Bażyński pełnił różne funkcje. Podróżował do Anglii, Danii, Portugalii. Podróże te odbywał w imieniu wielkiego mistrza krzyżackiego Michała Kuchmeistera. Walczył także z Maurami. Gdy wrócił z zagranicy zaczął występować przeciwko [[Zakon krzyżacki|zakonowi]]. Na zjeździe w Mikołajkach Pomorskich w 1435 r. przewodniczył szlachcie niezadowolonej z władzy krzyżackiej. Był chorążym ostródzkim, uczestniczył w powstaniu [[Związek Pruski|Związku Pruskiego]], podpisując dokument erekcyjny w Kwidzynie 14 marca 1440 r. Od tej pory bronił Związku przed atakami legata papieskiego oraz wielkiego mistrza. Początkowo stał na czele tajnej rady Związku. Jako przedstawiciel stanów pruskich stał także na czele delegacji, która przybyła do Krakowa prosząc króla, by wcielił do Polski [[Prusy]]. Bażyński wygłosił tam mowę. W marcu 1454 r., mianowany przez króla, został pierwszym gubernatorem Prus. Odtąd przebywał w [[Elbląg|Elblągu]], a od 1457 r. w Malborku. [[Zakon krzyżacki|Zakon]] go znienawidził za to, że był czołowym rzecznikiem i inicjatorem zespolenia Prus z Polską. Usiłowano go podstępnie zamordować. Bażyński był również starostą w Sztumie (1454 r.) i w [[Tolkmicko|Tolkmicku]] (1456-1459). Dochody czerpał z [[Elbląg|Elbląga]] i z rybołówstwa w Zatoce Ryskiej.  
 
 
 
<br/>
 
<br/>
 
=== Działalność społeczna, kulturalna, naukowa, polityczna ===
 
=== Działalność społeczna, kulturalna, naukowa, polityczna ===
Bażyński był czołowym przywódcą opozycji antykrzyżackiej w Prusach, współorganizatorem i przywódcą [[Związek Pruski|Związku Pruskiego]].  
+
Jan Bażyński był czołowym przywódcą opozycji antykrzyżackiej w Prusach, współorganizatorem i przywódcą [[Związek Pruski|Związku Pruskiego]].  
  
<br/>
+
Bażyński był najwybitniejszym mężem stanu w [[Prusy|Prusach]]. Zasłużył się w dziele zespolenia Prus z Koroną. Król polski uważał go za swego doradcę i zaufanego człowieka. Jak głoszą przekazy, był pasowany na rycerza przez króla portugalskiego za odwagę, jaką wykazał się w walce z Maurami. Jako spłatę długów finansowych [[Zakon krzyżacki|zakonu]] wobec Bażyńskiego w roku 1432, wielki mistrz przekazał mu formalnie dobra ziemskie w [[Kandyty|Kandytach]], które do 1503 r. pozostały w rodzinnym posiadaniu.
=== Ciekawostki ===
+
W Kandytach znajduje się dąb nazwany jego imieniem.
Bażyński był najwybitniejszym mężem stanu w [[Prusy|Prusach]]. Zasłużył się w dziele zespolenia [[Prusy|Prus]] z Koroną. Król polski uważał go za swego doradcę i zaufanego człowieka. Jak głosi legenda, był pasowany na rycerza przez króla portugalskiego za odwagę, jaką wykazał się w walce z Maurami. Jako spłatę długów finansowych [[Zakon Krzyżacki|Zakonu]] wobec Bażyńskiego w roku 1432, wielki mistrz przekazał formalnie dobra ziemskie w [[Kandyty|Kandytach]], które do 1503 roku pozostały w rodzinnym posiadaniu.
+
Dla jego upamiętnienia w [[Powiat ostródzki|powiecie ostródzkim]] i [[Ostróda (gmina wiejska)|gminie Ostróda]] w 1966 r. [[I Liceum Ogólnokształcące w Ostródzie|Liceum Ogólnokształcące Nr 1 w Ostródzie]] nazwano jego imieniem.
  
W [[Kandyty|Kandytach]] znajduje się nazwany jego imieniem dąb.
+
==Ciekawostki==
Dla jego upamiętnienia w [[powiat ostródzki|powiecie ostródzkim]] i [[gmina Ostróda|gminie Ostróda]] w 1966 roku [[Liceum Ogólnokształcące Nr 1 w Ostródzie]] nazwano jego imieniem.
+
*Jan wywodził się z rodu Bażyńskich, zamieszkujących od początku XIV w. miejscowość [[Bażyny]].
[[Plik:Dąb Bażyńskiego.jpg|240px|thumb|Dąb nazwany na cześć Jana Bażyńskiego w Kandytach,<br/>źródło: [http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/ae/Kadyny_dab_Bazynskiego.jpg wikimedia.org] dostęp 27 grudnia 2013]]
+
*Jego siedziba znajdowała się w miejscowości [[Leszcz]] pod Ostródą, należało do niego także [[Osiekowo]] i [[Zastawno]].  
  
<br/>
 
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
 
Oracki Tadeusz,''Słownik biograficzny Warmii, Mazur i Powiśla od połowy XV wieku do 1945 roku'', Warszawa 1963.
 
Oracki Tadeusz,''Słownik biograficzny Warmii, Mazur i Powiśla od połowy XV wieku do 1945 roku'', Warszawa 1963.
 
<br/>
 
<br/>
== Zobacz też ==
 
 
 
  
[[Kategoria: Osoba]]
+
[[Kategoria: Wielkie postaci Warmii i Mazur|Bażyński, Jan]]
 +
[[Kategoria: Elbląg|Bażyński, Jan]]
 +
[[Kategoria: Powiat elbląski|Bażyński, Jan]]
 +
[[Kategoria: Tolkmicko (gmina miejsko-wiejska)|Bażyński, Jan]]
 +
[[Kategoria: Powiat ostródzki|Bażyński, Jan]]
 +
[[Kategoria: Ostróda|Bażyński, Jan]]
 +
[[Kategoria: Dąbrówno (gmina wiejska)|Bażyński, Jan]]
 +
[[Kategoria: Powiat bartoszycki|Bażyński, Jan]]
 +
[[Kategoria: Górowo Iławeckie (gmina wiejska)|Bażyński, Jan]]
 +
[[Kategoria: 1401-1500|Bażyński, Jan]]

Aktualna wersja na dzień 15:38, 21 kwi 2015

Jan Bażyński

Herb rodu Bażyńskich.Źródło: Wikipedia
Herb rodu Bażyńskich.
Źródło: Wikipedia
Data urodzenia 1390 r.
Data i miejsce śmierci 9 listopada 1459 r.
Malbork
Zawód kasztelan

Jan Bażyński (Bażeński) niem. Johannes von Baysen herbu Bażeński (ur. w 1390 r., zm. 9 listopada 1459 r. w Malborku) – kasztelan elbląski.

Dąb nazwany na cześć Jana Bażyńskiego w Kadynach. Autor: Polimerek. Źródło: Commons Wikimedia

Życiorys

Szkoła i wykształcenie

Był chorążym ostródzkim i szlachcicem pruskim oraz wybitnym politykiem.

Praca

Jan Bażyński pełnił różne funkcje. Podróżował do Anglii, Danii, Portugalii. Podróże te odbywał w imieniu wielkiego mistrza krzyżackiego Michała Kuchmeistera. Walczył także z Maurami. Gdy wrócił z zagranicy zaczął występować przeciwko zakonowi. Na zjeździe w Mikołajkach Pomorskich w 1435 r. przewodniczył szlachcie niezadowolonej z władzy krzyżackiej. Był chorążym ostródzkim, uczestniczył w powstaniu Związku Pruskiego, podpisując dokument erekcyjny w Kwidzynie 14 marca 1440 r. Od tej pory bronił Związku przed atakami legata papieskiego oraz wielkiego mistrza. Początkowo stał na czele tajnej rady Związku. Jako przedstawiciel stanów pruskich stał także na czele delegacji, która przybyła do Krakowa prosząc króla, by wcielił do Polski Prusy. Bażyński wygłosił tam mowę. W marcu 1454 r., mianowany przez króla, został pierwszym gubernatorem Prus. Odtąd przebywał w Elblągu, a od 1457 r. w Malborku. Zakon go znienawidził za to, że był czołowym rzecznikiem i inicjatorem zespolenia Prus z Polską. Usiłowano go podstępnie zamordować. Bażyński był również starostą w Sztumie (1454 r.) i w Tolkmicku (1456-1459). Dochody czerpał z Elbląga i z rybołówstwa w Zatoce Ryskiej.

Działalność społeczna, kulturalna, naukowa, polityczna

Jan Bażyński był czołowym przywódcą opozycji antykrzyżackiej w Prusach, współorganizatorem i przywódcą Związku Pruskiego.

Bażyński był najwybitniejszym mężem stanu w Prusach. Zasłużył się w dziele zespolenia Prus z Koroną. Król polski uważał go za swego doradcę i zaufanego człowieka. Jak głoszą przekazy, był pasowany na rycerza przez króla portugalskiego za odwagę, jaką wykazał się w walce z Maurami. Jako spłatę długów finansowych zakonu wobec Bażyńskiego w roku 1432, wielki mistrz przekazał mu formalnie dobra ziemskie w Kandytach, które do 1503 r. pozostały w rodzinnym posiadaniu. W Kandytach znajduje się dąb nazwany jego imieniem. Dla jego upamiętnienia w powiecie ostródzkim i gminie Ostróda w 1966 r. Liceum Ogólnokształcące Nr 1 w Ostródzie nazwano jego imieniem.

Ciekawostki

  • Jan wywodził się z rodu Bażyńskich, zamieszkujących od początku XIV w. miejscowość Bażyny.
  • Jego siedziba znajdowała się w miejscowości Leszcz pod Ostródą, należało do niego także Osiekowo i Zastawno.

Bibliografia

Oracki Tadeusz,Słownik biograficzny Warmii, Mazur i Powiśla od połowy XV wieku do 1945 roku, Warszawa 1963.