Jan Seklucjan

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
Jan Seklucjan

Data urodzenia pomiędzy 1510 a 1515 r.
Data śmierci ok. 1578 r.
Zawód pisarz, teolog, drukarz, tłumacz, księgarz

Jan Seklucjan (ur. pomiędzy 1510 a 1515 rokiem, zm. ok. 1578 roku) – polski działacz i pisarz reformacyjny, tłumacz, teolog, drukarz, księgarz.

Życiorys

Jan Seklucjan urodził się pomiędzy 1510 a 1515 r. Wczesne lata jego życia są nieznane.

Szkoła i wykształcenie

Wpis do metryki Uniwersytetu w Lipsku w 1536 roku jest pierwszym pewnym przekazem. Studiował krótko, najwyżej dwa lata, i uzyskał stopień bakałarza sztuk wyzwolonych.

Działalność

W 1538 roku pracował w Poznaniu jako pisarz przy komorze celnej. Tam spotkał się z przybyłym do Poznania w 1540 roku Andrzejem Samuelem. Samuela w 1541 roku oskarżono o herezję. Sąd biskupi uniewinnił go. Wyjechał do Wittenbergi, skąd po ukończeniu studiów teologicznych przemycał książki protestanckie do Polski. Przyjęto, że Seklucjan skłonił Samuela do wyjazdu za granicę. Nie zerwali ze sobą kontaktów. W kolportowaniu "kacerskich" druków w Polsce uczestniczył też Seklucjan. Podejrzewano go i oskarżono o propagowanie luteranizmu. W 1543 roku Seklucjan stanął przed sądem biskupa poznańskiego Sebastiana Branickiego. Wypierał się wyznawania nauki Lutra. Gdy we wrześniu 1543 roku zgromadzono dowody obciążające Seklucjana, Branicki wydał wyrok nakazujący mu publiczne wyrzeczenie się kacerstwa. Seklucjan nie stawił się w wyznaczonym terminie. Biskup Branicki przeciw Seklucjanowi nie wydał surowego wyroku i nie spieszył się z wykluczeniem go z kościoła katolickiego; zgadzał się na przesuwanie zasądzonego terminu.

Początkowo Seklucjan traktował swój wyjazd do Prus jako tymczasowy. Myślał, że uchyli wyrok i wróci do kraju. Jednak zabiegi o pozyskanie przychylności Zygmunta Starego w czasie sejmu piotrkowskiego w 1544 roku nie przyniosły pomyślnych rezultatów. W 1544 roku Jan Seklucjan na stałe zamieszkał w Królewcu.

Najbardziej intensywny, trwający prawie 15 lat okres w życiu Seklucjana zaczął się wraz z osiedleniem się w Królewcu. Napisał w tym czasie dużo dzieł. Dzięki nim zasłynął wśród współczesnych, jak też zapewnił sobie pamięć potomnych. Przybywając do Królewca posiadał jedynie stopień bakałarza. Chciał podnieść swoje wykształcenie, wstąpił więc do nowej uczelni. W 1544 roku, gdy zdał egzaminy i został zaakceptowany przez zbory, został kaznodzieją ludności polskiej w Królewcu. Głosił w kościołach kazania.

W 1544 roku Seklucjan opublikował w Królewcu, w oficynie Jana Weinreicha książkę Wyznanie wiary chrześcijańskiej Jana Seklucjana. Przedstawił w niej zasady nauki luterańskiej w języku polskim. W rok później Seklucjan opracował i wydał Katechizmu tekst prosty dla prostego ludu. Równocześnie z katechizmami ukazały się Pieśni duchowne a nabożeństwa. W 1551 roku wydano drukiem w oficynie Aleksandra Augezdeckiego w Królewcu przekład Nowego Testamentu części pierwszej. Poprzedzono go edycją polskiego przekładu Ewangelii św. Mateusza. W oficynach Weinrcicha, Augezdeckiego i Daubmana Seklucjan w latach 1545–1559 wydał 15 dzieł różnych autorów.

W 1551 roku ożenił się z Anną Fenig, córką Jerzego, który był księgarzem w Poznaniu. Miał z nią kilkoro dzieci. Do Polski Seklucjan nie wrócił. Zmarł w 1578 roku. Do śmierci pełnił obowiązki polskiego kaznodziei w Królewcu.

Bibliografia

Wybitni Polacy w Królewcu XVI–XX wiek, red. S. Augusiewicz, J. Jasiński, T. Oracki, Olsztyn 2005, s. 64-69.