Jezioro Jeziorak

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
Jeziorak

Widok z lotu ptakaWidok z lotu ptaka
Powierzchnia 34,60 km²
Wymiary 27,45 × 2,4 km
Średnia głębokość 4,1 m
Maksymalna głębokość 13 m
Wysokość n.p.m. 99,4 m n.p.m.
Wyspy 16
Rodzaj rynnowe
53°43′23,24″N 19°36′46,80″E53°43′23,24″N 19°36′46,80″E


Jezioro Jeziorak (niem. Geserich See) – najdłuższe naturalne jezioro w Polsce, największe na Pojezierzu Iławskim i trzecie po Śniardwach i Mamrach w “Krainie Tysiąca Jezior”. Stanowi część szlaku Kanału Elbląskiego. W jego obrębie działa WOPR Iława.

Ukształtowanie

Oś wąskiego, rynnowego jeziora biegnie z północy na południe, w środkowej części łamiąc się i zmieniając kierunek na południowy wschód, potem na południowy zachód. W części środkowej Jeziorak rozszerza się - tu leży kilka wysp. Na wysokości wsi Siemiany wybiega na północny wschód zatoka Kraga, która przez jezioro Dauby łączy Jeziorak z Kanałem Elbląskim. Do zachodniego brzegu wpada strumyk z jeziora Urowiec, a nieco wyżej przesmyk wiedzie do jeziora Płaskiego. Główny akwen biegnie dalej ku północy i dzieli się na dwie zatoki: wschodnią ślepą i zachodnią połączoną kanałem z jeziorem Ewingi. Z południowego krańca Jezioraka wypływa rzeka Iławka, tutaj też leży jedna z największych wysp śródlądowych – Wielka Żuława (82,4 ha) i wejście do kanału łączącego Jeziorak z Jeziorakiem Małym w Iławie. Brzegi Jezioraka są przeważnie wysokie i strome. Zachodni brzeg i środkowa część brzegu wschodniego przylegają do wielkich kompleksów leśnych. Resztę obrzeży pokrywają pola, łąki i mniejsze kępy lasu.

Turystyka

Na brzegach Jezioraka rozrosła się infrastruktura turystyczna: jest tu wiele pól namiotowych, biwakowisk, przystani jachtowych, punktów małej gastronomii, hoteli i gospodarstw agroturystycznych. Po jeziorze pływa jedyna w Polsce jednostka asenizacyjna – tzw. statek-śmieciarka, przystosowana do odbioru nieczystości bezpośrednio z jachtów i łodzi motorowych.

Przyroda

Jeziorak jest miejscem życia wielu gatunków zwierząt. Wśród trzcinowisk gnieżdżą się kaczki, perkozy, łyska, bąk, bączek, trzcinniczek, błotniak stawowy. Na jednej z wysp Jezioraka gnieżdżą się kormorany i czaple, a jezioro jest terenem polowań orła bielika i rybołowa. Najpopularniejsze gatunki ryb zamieszkujące zbiornik: leszcz, sandacz, sieja, sum, szczupak, węgorz, amur. karaś.

Ciekawostki

1) W 2012 roku po trwającym ponad trzy miesiące plebiscycie jezioro Jeziorak uznane zostało przez czytelników magazynu podróżniczego “National Geographic Traveler” za jeden z siedmiu nowych cudów Polski.
2) Jezioro o nazwie Jeziorak jest również miejscem akcji książki: "Nowe przygody Pana Samochodzika", gdzie tytułowy bohater szuka skarbów zrabowanych podczas II wojny światowej.
3)Jezioro znajduje się na terenie trzech powierzchniowych form ochrony przyrody - Lasy Iławskie, Ostoja Iławska, Park Krajobrazowy Pojezierza Iławskiego

Źródła

1) http://www.mazury-zachodnie.pl/galeria-regionu-i-okolic/29-jezioro-jeziorak.html [30.06.2014]
2) G. Morąg – z dziejów miasta i powiatu. Pojezierze, Olsztyn 1973, str.: 41.
3) http://geoserwis.gdos.gov.pl/mapy/ [30.06.2014]