Kabiny: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
(Położenie)
 
(Nie pokazano 15 wersji utworzonych przez 5 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
{{Wieś infobox
 
{{Wieś infobox
|nazwa                = Kabiny  
+
|nazwa                = Kabiny  
 
  |herb wsi              =   
 
  |herb wsi              =   
 
  |flaga wsi            =  
 
  |flaga wsi            =  
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
 
  |dopełniacz wsi        = Kabin
 
  |dopełniacz wsi        = Kabin
  |zdjęcie              = Kabiny. Kaplica z XIX wieku.jpg
+
  |zdjęcie              = Kabiny.jpg
  |opis zdjęcia          = Kabiny. Kaplica z XIX wieku  
+
  |opis zdjęcia          = Kabiny. Kaplica z XIX wieku.<br>Fot. Mieczysław Kalski
  |rodzaj miejscowości  =
+
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
+
|województwo          = warmińsko-mazurskie
 
  |powiat                = olsztyński
 
  |powiat                = olsztyński
 
  |gmina                = Kolno
 
  |gmina                = Kolno
Linia 14: Linia 14:
 
  |sołectwo              =
 
  |sołectwo              =
 
  |wysokość              =
 
  |wysokość              =
  |liczba ludności      = Pole-obowiązkowe
+
  |liczba ludności      = 305
 
  |rok                  = 2010  
 
  |rok                  = 2010  
 
  |strefa numeracyjna    =
 
  |strefa numeracyjna    =
Linia 29: Linia 29:
 
  |www                  =
 
  |www                  =
 
}}<br/>
 
}}<br/>
''' Kabiny ''' (niem. ''Kabienen'') – ...<br/><br/>
+
''' Kabiny ''' (niem. ''Kabienen'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat olsztyński|powiecie olsztyńskim]], w [[Kolno (gmina wiejska)| gminie Kolno]].
 +
W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]].
 +
Wieś w 2010 roku była zamieszkana przez 305 osób. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Krystyna Krasuska]]<ref> [http://bip-kolno.sprint.com.pl/article/solectwa_gminy_kolno/index.php/id_item_tree/a8f4b0431ad0616b2779ac014566a79f/expand/a8f4b0431ad0616b2779ac014566a79f/ Strona Urzędu Gminy Kolno] [18.12.2013]</ref>.
 +
<br/><br/>
  
 
== Położenie ==
 
== Położenie ==
Miejscowość położona jest na [[Pojezierze Olsztyńskie| Pojezierzu Olsztyńskim]], w odległości 11 km na południowy zachód od [[Reszel]] oraz 5,5 km od [[Jezioro Mutek| Jeziora Mutek]].
+
Miejscowość położona jest na [[Pojezierze Olsztyńskie| Pojezierzu Olsztyńskim]], w odległości 11 km na południowy zachód od [[Reszel|Reszla]] oraz 5,5 km od jeziora [[Jezioro Mutek| Mutek]].
 
<br/>
 
<br/>
  
 
== Dzieje miejscowości ==
 
== Dzieje miejscowości ==
 
Niemiecka nazwa wsi wywodzi się bezpośrednio z języka pruskiego.
 
Niemiecka nazwa wsi wywodzi się bezpośrednio z języka pruskiego.
Przywilej lokacyjny dla wsi został wystawiony 8 maja 1359 roku przez biskupa [[Jan Stryprock| Jana Srtyprocka]]. Odbiorcami dokumentu byli pruscy bracia o imieniach Herman, Janusz, Mikołaj, Henryk i Tideman. Otrzymali 77 włók ziemi na pruskim polu osadniczym zwanym Trutelauken. Wieś początkowo była zwana Rynow. Po jakimś czasie pojawiła się wersja Cabyn. Kabiny były pruską wsią służebną - jedną z wielu, ciągnących się od [[Jezioro Dadaj|Jeziora Dadaj]] w kierunku północnym, aż do współczesnych granic wsi [[Łężany]]. Na przełomie XV i XVI wieku [[prawo pruskie]] zostało zastąpione przez [[prawo chełmińskie]]. W okresie [[wojny polsko-krzyżackie|wojny polsko-krzyżackiej]] w latach 1519-1521 wsi nie udało się uniknąć zniszczeń. Spustoszona miejscowość częściowo się wyludniła. W tym czasie odłogiem leżał obszar obejmujący 43 włóki czynszowe. Do 1533 roku zagospodarowano jedynie 4 włóki ziemi. Ponowną próbę kolonizacji Kabin podjął biskup [[lkwim: Marcin Kromer| Marcin Kromer]]. W 1583 roku nadał on niejakiemu Wojciechowi Mazankowi przywilej na założenie karczmy, natomiast Zachariaszowi Wartenburskiemu nadał młyn. W 1586 roku Kabiny były całkowicie zagospodarowane. W 1614 roku ówczesny sołtys Jerzy Dukat otrzymał parcelę celem założenia drugiej karczmy we wsi. Jeden z tych przybytków uległ jednak zniszczeniu w czasie [[wojna północna| wojny północnej]]. Kabiny z pewnością padły ofiarą [[epidemia dżumy|epidemii dżumy]], pustoszącej [[Prusy]] w latach 1709-1711. W 1783 roku Kabiny składały się z 71 domów. W 1935 roku do miejscowej szkoły uczęszczało 122 dzieci, z którymi pracowało 2 nauczycieli. W miejscowości działa sklep spożywczo-przemysłowy
+
Przywilej lokacyjny dla wsi został wystawiony 8 maja 1359 roku przez biskupa [[Jan Stryprock| Jana Stryprocka]]. Odbiorcami dokumentu byli [[Prusowie |pruscy]] bracia: Herman, Janusz, Mikołaj, Henryk i Tideman. Otrzymali 77 [[Włóka |włók]] ziemi na pruskim polu osadniczym zwanym ''Trutelauken''. Wieś początkowo była zwana ''Rynow''. Po jakimś czasie pojawiła się wersja ''Cabyn''. Kabiny były pruską wsią służebną jedną z wielu ciągnących się od jeziora [[Jezioro Dadaj|Dadaj]] w kierunku północnym, aż do współczesnych granic wsi [[Łężany]]. Na przełomie XV i XVI wieku [[Prawo pruskie|prawo pruskie]] zostało zastąpione przez [[Prawo chełmińskie |prawo chełmińskie]]. W okresie [[Wojny polsko-krzyżackie|wojny polsko–krzyżackiej]] w latach 1519–1521 nie udało się uniknąć zniszczeń wsi. Spustoszona miejscowość częściowo się wyludniła. W tym czasie odłogiem leżał obszar obejmujący 43 włóki czynszowe. Do 1533 roku zagospodarowano jedynie 4 włóki ziemi. Ponowną próbę kolonizacji Kabin podjął biskup [[lkwim: Marcin Kromer| Marcin Kromer]]. W 1583 roku nadał on niejakiemu [[Wojciech Mazanek |Wojciechowi Mazankowi]] przywilej na założenie karczmy, natomiast [[Zachariasz Wartenburski|Zachariaszowi Wartenburskiemu]] nadał młyn. W 1586 roku Kabiny były całkowicie zagospodarowane. W 1614 roku ówczesny sołtys [[Jerzy Dukat]] otrzymał parcelę celem założenia drugiej karczmy we wsi. Jeden z tych przybytków uległ jednak zniszczeniu w czasie [[Wojna północna| wojny północnej]]. Kabiny z pewnością padły ofiarą epidemii dżumy pustoszącej [[Prusy]] w latach 1709–1711. W 1783 roku Kabiny składały się z 71 domów. W 1935 roku do miejscowej szkoły uczęszczało 122 dzieci, z którymi pracowało 2 nauczycieli. Po zakończeniu [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach| II wojny światowej]] wieś została zasiedlona przez polskich osadników.
 +
 
  
 
Liczba mieszkańców w poszczególnych okresach:
 
Liczba mieszkańców w poszczególnych okresach:
  
1820 - 438 osób
+
*1820 r. – 438 osób
 +
 
 +
*1848 r. – 626 osób
  
1848 -  626 osób
+
*1939 r. – 765 osób
  
1939 - 765 osób
+
== Religia ==
 +
Wieś znajduje się na terenie [[Parafia pw. Trzech Króli w Kolnie |parafii rzymskokatolickiej w Kolnie]]. Nabożeństwa odbywają się w [[Kaplica pw. Matki Boskiej Różańcowej w Kabinach |kaplicy filialnej pw. Matki Boskiej Różańcowej w Kabinach]]. Wierni kościoła greckokatolickiego z tej miejscowości należą do [[Parafia greckokatolicka pw. Przemienienia Pańskiego w Reszlu |parafii w Reszlu]].
 
<br/>
 
<br/>
  
 
== Turystyka ==
 
== Turystyka ==
*Szlak rowerowy o długości 65 km - przebieg trasy: [[Biskupiec]]-[[Stanclewo]]-[[Stary Gieląd]]-[[Zyndaki]]-[[Burszewo]]-[[Widryny]]-[[Leginy]]-[[Samławki]]-Kabiny-[[Kolno]]-[[Górowo]]-[[Kruzy]]-[[Labuchy]]-Biskupiec
+
*szlak rowerowy o długości 65 km przebieg trasy: [[Biskupiec]] [[Stanclewo]] [[Stary Gieląd]] [[Zyndaki]] [[Burszewo]] [[Widryny]] [[Leginy]] [[Samławki]] Kabiny [[Kolno]] [[Górowo (gmina Kolno) |Górowo]] [[Kruzy]] [[Labuchy]] Biskupiec
<br/>
 
  
 
== Zabytki ==
 
== Zabytki ==
*Kapliczka filialna pw. Matki Boskiej Różańcowej z 1893 roku; eklektyczna, z czerwonej cegły
+
*eklektyczna kapliczka z 1893 roku; z czerwonej cegły
*Zniszczona tablica pamiątkowa zlokalizowana na wschodnim skraju wsi, poświęcona poległym w czasie [[I wojna światowa| I wojny światowej]]
+
*zniszczona tablica pamiątkowa zlokalizowana na wschodnim skraju wsi, poświęcona poległym w czasie [[I wojna światowa na Warmii i Mazurach| I wojny światowej]]
<br/>
+
*przydrożna kapliczka warmińska
  
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
#''Biskupiec. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Wanda Korycka, Olsztyn 1969.
+
''Biskupiec. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Wanda Korycka, Olsztyn 1969.<br/>
#Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red.  Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
+
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red.  Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.<br/>
#[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [data dostępu: 19.12.2013]
+
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [19.12.2013]<br/>
#[http://mojemazury.pl/65746,Kabiny-XIX-wieczna-kaplica.html#axzz2ohuM7Qiq| MojeMazury.pl] [data dostępu: 19.12.2013]
+
[http://mojemazury.pl/65746,Kabiny-XIX-wieczna-kaplica.html#axzz2ohuM7Qiq| Moje Mazury] [19.12.2013]<br/>
#[http://www.rowery.olsztyn.pl/wiki/miejsca/1914/warminsko-mazurskie/kabiny| Olsztyńska Strona Rowerowa] [data dostępu: 19.12.2013]
+
[http://www.rowery.olsztyn.pl/wiki/miejsca/1914/warminsko-mazurskie/kabiny| Olsztyńska Strona Rowerowa] [19.12.2013]<br/>
#[http://pl.wikipedia.org/wiki/Kabiny| Wikipedia:Kabiny] [data dostępu: 19.12.2013]
+
[http://pl.wikipedia.org/wiki/Kabiny| Wikipedia] [19.12.2013]<br/>
<br/>
+
[http://bip-kolno.sprint.com.pl/ Strona Urzędu Gminy Kolno] [18.12.2013]
  
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
 
+
<references/>
<br/>
 
 
 
== Zobacz też ==
 
...
 
 
<br/>
 
<br/>
  
[[Kategoria: Miejscowość]]
+
[[Kategoria: Powiat olsztyński]]
 +
[[Kategoria: Kolno (gmina wiejska)]]
 +
[[Kategoria: Wsie sołeckie]]
 +
[[Kategoria: 1301-1400]]

Aktualna wersja na dzień 11:16, 17 kwi 2015

Kabiny

Kabiny. Kaplica z XIX wieku.Fot. Mieczysław Kalski
Kabiny. Kaplica z XIX wieku.
Fot. Mieczysław Kalski
Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat olsztyński
Gmina Kolno
Liczba ludności (2010) 305
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Kabiny
Kabiny
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Kabiny
Kabiny
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Kabiny (niem. Kabienen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Kolno. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. Wieś w 2010 roku była zamieszkana przez 305 osób. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Krystyna Krasuska[1].

Położenie

Miejscowość położona jest na Pojezierzu Olsztyńskim, w odległości 11 km na południowy zachód od Reszla oraz 5,5 km od jeziora Mutek.

Dzieje miejscowości

Niemiecka nazwa wsi wywodzi się bezpośrednio z języka pruskiego. Przywilej lokacyjny dla wsi został wystawiony 8 maja 1359 roku przez biskupa Jana Stryprocka. Odbiorcami dokumentu byli pruscy bracia: Herman, Janusz, Mikołaj, Henryk i Tideman. Otrzymali 77 włók ziemi na pruskim polu osadniczym zwanym Trutelauken. Wieś początkowo była zwana Rynow. Po jakimś czasie pojawiła się wersja Cabyn. Kabiny były pruską wsią służebną – jedną z wielu – ciągnących się od jeziora Dadaj w kierunku północnym, aż do współczesnych granic wsi Łężany. Na przełomie XV i XVI wieku prawo pruskie zostało zastąpione przez prawo chełmińskie. W okresie wojny polsko–krzyżackiej w latach 1519–1521 nie udało się uniknąć zniszczeń wsi. Spustoszona miejscowość częściowo się wyludniła. W tym czasie odłogiem leżał obszar obejmujący 43 włóki czynszowe. Do 1533 roku zagospodarowano jedynie 4 włóki ziemi. Ponowną próbę kolonizacji Kabin podjął biskup Marcin Kromer. W 1583 roku nadał on niejakiemu Wojciechowi Mazankowi przywilej na założenie karczmy, natomiast Zachariaszowi Wartenburskiemu nadał młyn. W 1586 roku Kabiny były całkowicie zagospodarowane. W 1614 roku ówczesny sołtys Jerzy Dukat otrzymał parcelę celem założenia drugiej karczmy we wsi. Jeden z tych przybytków uległ jednak zniszczeniu w czasie wojny północnej. Kabiny z pewnością padły ofiarą epidemii dżumy pustoszącej Prusy w latach 1709–1711. W 1783 roku Kabiny składały się z 71 domów. W 1935 roku do miejscowej szkoły uczęszczało 122 dzieci, z którymi pracowało 2 nauczycieli. Po zakończeniu II wojny światowej wieś została zasiedlona przez polskich osadników.


Liczba mieszkańców w poszczególnych okresach:

  • 1820 r. – 438 osób
  • 1848 r. – 626 osób
  • 1939 r. – 765 osób

Religia

Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej w Kolnie. Nabożeństwa odbywają się w kaplicy filialnej pw. Matki Boskiej Różańcowej w Kabinach. Wierni kościoła greckokatolickiego z tej miejscowości należą do parafii w Reszlu.

Turystyka

Zabytki

  • eklektyczna kapliczka z 1893 roku; z czerwonej cegły
  • zniszczona tablica pamiątkowa zlokalizowana na wschodnim skraju wsi, poświęcona poległym w czasie I wojny światowej
  • przydrożna kapliczka warmińska

Bibliografia

Biskupiec. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1969.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Bank Danych Lokalnych GUS [19.12.2013]
Moje Mazury [19.12.2013]
Olsztyńska Strona Rowerowa [19.12.2013]
Wikipedia [19.12.2013]
Strona Urzędu Gminy Kolno [18.12.2013]

Przypisy