Kaplica pw. św. Rocha w Bredynkach: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
Linia 13: Linia 13:
 
W 1884 r. pobożny gospodarz i prowadnik warmińskich „[[łosiery|łosier]]” [[Jan Skupski]], wybudował przy tym krzyżu kaplicę ku czci św. Rocha. W niej, przez długi czas, odbywało się po Wielkanocy coroczne nabożeństwo ku pamięci pomordowanych. W tej masakrze zginęła m.in. żona Skupskiego, 28-letnia Elżbieta. Kaplica we wsi była, podobnie jak wcześniej istniejący krzyż, punktem centralnym, gdzie cyklicznie zbierali się uczestnicy „łosier”. Przy niej także ustawiony był przydrożny, niezachowany już [[krzyże przydrożne|krzyż]] z napisem „IHS 1884 Niech Bendzie Pochwalony Jezus Chrystus”. Autorstwo jego wykonania przypisuje się młodemu wówczas [[Józef Weinert ze Stanclewa|Józefowi Weinertowi ze Stanclewa]].
 
W 1884 r. pobożny gospodarz i prowadnik warmińskich „[[łosiery|łosier]]” [[Jan Skupski]], wybudował przy tym krzyżu kaplicę ku czci św. Rocha. W niej, przez długi czas, odbywało się po Wielkanocy coroczne nabożeństwo ku pamięci pomordowanych. W tej masakrze zginęła m.in. żona Skupskiego, 28-letnia Elżbieta. Kaplica we wsi była, podobnie jak wcześniej istniejący krzyż, punktem centralnym, gdzie cyklicznie zbierali się uczestnicy „łosier”. Przy niej także ustawiony był przydrożny, niezachowany już [[krzyże przydrożne|krzyż]] z napisem „IHS 1884 Niech Bendzie Pochwalony Jezus Chrystus”. Autorstwo jego wykonania przypisuje się młodemu wówczas [[Józef Weinert ze Stanclewa|Józefowi Weinertowi ze Stanclewa]].
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
 
+
Barczewski Walenty, ''Kiermasy na Warmii i inne pisma wybrane. Wydał i wstępem poprzedził W. Ogrodziński'', Olsztyn 1984.<br>
Barczewski Walenty, ''Kiermasy na Warmii i inne pisma wybrane. Wydał i wstępem poprzedził W. Ogrodziński'', Olsztyn 1984.
+
Hochleitner Janusz, ''Kaplica w Bredynkach'', „Posłaniec Warmiński”, 1995, nr 4.<br>
 
+
Hochleitner Janusz, ''Kapliczki Warmii południowej. Przydrożne obiekty kultu jako element ludowego systemu komunikacji'', Olsztyn 2004.<br>
Hochleitner Janusz, ''Kaplica w Bredynkach'', „Posłaniec Warmiński”, 1995, nr 4.
+
Chłosta Jan, ''Maryjne kapliczki na Warmii'', [w:] ''Matka Boża w wierze, kulcie, teologii i sztuce. Perspektywa regionalna i uniwersalna'', red. J. Jezierski i K. Parzych-Blakiewicz, Olsztyn 2011.<br>
 
+
Jasiński Janusz, ''Świadomość narodowa na Warmii w XIX wieku: narodziny i rozwój'', Olsztyn 1983.<br>
Hochleitner Janusz, ''Kapliczki Warmii południowej. Przydrożne obiekty kultu jako element ludowego systemu komunikacji'', Olsztyn 2004.
+
Jasiński Janusz, ''Maryjne kaplice i kapliczki przydrożne na Warmii w XIX wieku'', [w:] ''Niepokalana. Kult Matki Bożej na ziemiach polskich w XIX wieku'', red. B. Pylak i Cz. Krakowiak, Lublin 1988.<br>
 
+
Jasiński Janusz, ''Pielgrzymki do Świętej Lipki od schyłku XVIII do początku XX wieku'', [w:] tegoż, ''Między Prusami a Polską, Rozprawy i szkice z dziejów Warmii i Mazur z XVIII – XX wieku'', Olsztyn 2003.<br>
Chłosta Jan, ''Maryjne kapliczki na Warmii'', [w:] ''Matka Boża w wierze, kulcie, teologii i sztuce. Perspektywa regionalna i uniwersalna'', red. J. Jezierski i K. Parzych-Blakiewicz, Olsztyn 2011.
+
Klonowski Franciszek, ''Warmińska rzeźba ludowa. Katalog wystawy'', Olsztyn 1958.<br>
 
+
Kuprjaniuk Stanisław, ''Mała architektura sakralna na Warmii do 1945 roku ze szczególnym uwzględnieniem kapliczek'', w druku.<br>
Jasiński Janusz, ''Świadomość narodowa na Warmii w XIX wieku: narodziny i rozwój'', Olsztyn 1983.
+
Ogrodziński Władysław, ''Józef Weinert ze Stanclewa, ostatni świątkarz na Warmii'', „Kalendarz dla Warmii i Mazur na rok 1958”.<br>
 
 
Jasiński Janusz, ''Maryjne kaplice i kapliczki przydrożne na Warmii w XIX wieku'', [w:] ''Niepokalana. Kult Matki Bożej na ziemiach polskich w XIX wieku'', red. B. Pylak i Cz. Krakowiak, Lublin 1988.
 
 
 
Jasiński Janusz, ''Pielgrzymki do Świętej Lipki od schyłku XVIII do początku XX wieku'', [w:] tegoż, ''Między Prusami a Polską, Rozprawy i szkice z dziejów Warmii i Mazur z XVIII – XX wieku'', Olsztyn 2003.
 
 
 
Klonowski Franciszek, ''Warmińska rzeźba ludowa. Katalog wystawy'', Olsztyn 1958.
 
 
 
Kuprjaniuk Stanisław, ''Mała architektura sakralna na Warmii do 1945 roku ze szczególnym uwzględnieniem kapliczek'', w druku.
 
 
 
Ogrodziński Władysław, ''Józef Weinert ze Stanclewa, ostatni świątkarz na Warmii'', „Kalendarz dla Warmii i Mazur na rok 1958”.
 
 
 
 
Thimm Werner, ''Der Aufstand in Bredinken am 6. mai 1863'', „Zeitschrift für die Geschichte und Alterumskunde Ermlands”, Bd. 42, 1983.
 
Thimm Werner, ''Der Aufstand in Bredinken am 6. mai 1863'', „Zeitschrift für die Geschichte und Alterumskunde Ermlands”, Bd. 42, 1983.
<br/>
 
 
== Linki zewnętrzne ==
 
== Linki zewnętrzne ==
 
[http://kapliczkiwarmii.republika.pl/ Kapliczki Warmii] [22.12.2013]
 
[http://kapliczkiwarmii.republika.pl/ Kapliczki Warmii] [22.12.2013]

Wersja z 15:21, 23 sty 2015

Kaplica pw. św. Rocha w Bredynkach – kaplica datowana na 1884 r., położona w Bredynkach, powiat olsztyński, gmina Biskupiec.

Kaplica pw. św. Rocha w Bredynkach
Kaplica św. Rocha w Bredynkach. © Stanisław Kuprjaniuk
Kaplica św. Rocha w Bredynkach. © Stanisław Kuprjaniuk
 

Położenie

Kaplica św. Rocha usytuowana jest przy głównej drodze przebiegającej przez wieś.

Opis

Miejscowość Bredynki kojarzy się w historii z głośnymi zajściami, jakie miały miejsce wiosną 1863 r. Po tym, kiedy miejscowy młynarz dostał pozwolenie na wysuszenie położonego w środku wioski stawu, mieszkańcy Bredynek nie zgodzili się na to i wypędzili ze wsi robotników. Wezwani do pomocy żołnierze pruscy w wyniku szarpaniny zabili wówczas 10 mężczyzn i 4 kobiety. Jeszcze w tym samym roku, w miejscu krwawej masakry, mieszkańcy Bredynek postawili drewniany krzyż ku pamięci tych, którzy zginęli w tzw. „wojnie o wodę”.

W 1884 r. pobożny gospodarz i prowadnik warmińskich „łosierJan Skupski, wybudował przy tym krzyżu kaplicę ku czci św. Rocha. W niej, przez długi czas, odbywało się po Wielkanocy coroczne nabożeństwo ku pamięci pomordowanych. W tej masakrze zginęła m.in. żona Skupskiego, 28-letnia Elżbieta. Kaplica we wsi była, podobnie jak wcześniej istniejący krzyż, punktem centralnym, gdzie cyklicznie zbierali się uczestnicy „łosier”. Przy niej także ustawiony był przydrożny, niezachowany już krzyż z napisem „IHS 1884 Niech Bendzie Pochwalony Jezus Chrystus”. Autorstwo jego wykonania przypisuje się młodemu wówczas Józefowi Weinertowi ze Stanclewa.

Bibliografia

Barczewski Walenty, Kiermasy na Warmii i inne pisma wybrane. Wydał i wstępem poprzedził W. Ogrodziński, Olsztyn 1984.
Hochleitner Janusz, Kaplica w Bredynkach, „Posłaniec Warmiński”, 1995, nr 4.
Hochleitner Janusz, Kapliczki Warmii południowej. Przydrożne obiekty kultu jako element ludowego systemu komunikacji, Olsztyn 2004.
Chłosta Jan, Maryjne kapliczki na Warmii, [w:] Matka Boża w wierze, kulcie, teologii i sztuce. Perspektywa regionalna i uniwersalna, red. J. Jezierski i K. Parzych-Blakiewicz, Olsztyn 2011.
Jasiński Janusz, Świadomość narodowa na Warmii w XIX wieku: narodziny i rozwój, Olsztyn 1983.
Jasiński Janusz, Maryjne kaplice i kapliczki przydrożne na Warmii w XIX wieku, [w:] Niepokalana. Kult Matki Bożej na ziemiach polskich w XIX wieku, red. B. Pylak i Cz. Krakowiak, Lublin 1988.
Jasiński Janusz, Pielgrzymki do Świętej Lipki od schyłku XVIII do początku XX wieku, [w:] tegoż, Między Prusami a Polską, Rozprawy i szkice z dziejów Warmii i Mazur z XVIII – XX wieku, Olsztyn 2003.
Klonowski Franciszek, Warmińska rzeźba ludowa. Katalog wystawy, Olsztyn 1958.
Kuprjaniuk Stanisław, Mała architektura sakralna na Warmii do 1945 roku ze szczególnym uwzględnieniem kapliczek, w druku.
Ogrodziński Władysław, Józef Weinert ze Stanclewa, ostatni świątkarz na Warmii, „Kalendarz dla Warmii i Mazur na rok 1958”.
Thimm Werner, Der Aufstand in Bredinken am 6. mai 1863, „Zeitschrift für die Geschichte und Alterumskunde Ermlands”, Bd. 42, 1983.

Linki zewnętrzne

Kapliczki Warmii [22.12.2013]