Kapliczki różańcowe przy drodze z Reszla do Świętej Lipki

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
Kapliczki różańcowe przy drodze z Reszla do Świętej Lipki

typ obiektu: kapliczka
datacja: 1733-1735
powiat: olsztyński
gmina: Reszel
miejscowość: Reszel - Święta Lipka

Kapliczki różańcowe przy drodze z Reszla do Świętej Lipki

Położenie

Kapliczka różańcowa. © Stanisław Kuprjaniuk

Kapliczki znajdują się na odcinku 5 km, usytuowane po obu stronach drogi z Reszla do Świętej Lipki.

Opis

Kapliczka różańcowa. © Stanisław Kuprjaniuk

W grupie kapliczek barokowych wyraźnie zarysowały się, powstałe w latach 1733-1735, kapliczki, o maryjnym programie ikonograficznym. Usytuowane na przemian po obu stronach traktu pielgrzymkowego, łączyły dwa ośrodki jezuickie, kościoła kolegialnego w Reszlu i kościoła sanktuaryjnego w Świętej Lipce. Pod względem architektonicznym kapliczki wykazywały bezpośrednią zbieżność stylistyczną z barokowym sanktuarium w Świętej Lipce. Kapliczki murowane z cegły miały formę jednorodnego graniastosłupa. Były otynkowane i w całości pobielone, pełniąc przy tym funkcję punktów orientacyjnych w terenie. Frontony wszystkich kapliczek ujęte były narożnymi pilastrami, które flankowały w korpusie średnio głębokie nisze, zamknięte łukiem pełnym. W niszach umieszczono płaskorzeźby obrazujące kolejne stacje różańcowe. Te dzieła stanowiły wyjątkową wartość z uwagi na wykute z piaskowca płaskorzeźby, które w 1734 roku wykonali warmińscy rzeźbiarze Jan Frey z Braniewa i Jan Chrystian Schmidt z Reszla. Płaskorzeźby były tak dalece rekonstruowane, że obiektywne porównania stylistyczne nie są już dziś możliwe. Każda kapliczka zamknięta była trójstopniowym gzymsem, a całość przykryta dachówką ceramiczną tzw. esówką. Jako zwieńczenie kapliczki przydrożne posiadały kute z żelaza krzyże z chorągiewkami wiatrowymi z datami, wykonanymi przez kowala Jana Schwartza z Reszla. Większość dawnych chorągiewek nie dotrwała do obecnych czasów, zastąpiono je więc nowymi. Do rejestru zabytków wpisany został cały zespół 15 kapliczek.

Kapliczka różańcowa. © Stanisław Kuprjaniuk

Bibliografia

Hochleitner Janusz, Kapliczki łączące Reszel ze Świętą Lipką, „Przydrożne Pomniki Przeszłości”, z. 12, 1991.

Hochleitner Janusz, Przydrożne pomniki kultu religijnego Świętej Lipki i okolic, „Studia Angeburgica”, t. 11, 2009.

Kuprjaniuk Stanisław, Mała architektura sakralna na Warmii do 1945 roku ze szczególnym uwzględnieniem kapliczek, w druku.

Kuprjaniuk Stanisław, Liżewska Iwona, Warmińskie kapliczki, Olsztyn 2012.

Paszenda Jerzy, Święta Lipka, Olsztyn 1996.

Poklewski Jan, Święta Lipka, Warszawa-Poznań-Toruń 1986.

Rzempołuch Andrzej, Przewodnik po zabytkach sztuki dawnych Prus Wschodnich, Olsztyn 1992.

Orłowicz Mieczysław, Ilustrowany przewodnik po Mazurach pruskich i Warmji z 85 ilustracjami w tekście, Lwów-Warszawa 1923.

Linki zewnętrzne

http://www.kapliczkiwarmii.republika.pl/