Kapliczki w Gietrzwałdzie: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
m (Zastępowanie tekstu - "© Stanisław Kuprjaniuk" na "Fot. Stanisław Kuprjaniuk")
 
(Nie pokazano 14 wersji utworzonych przez 4 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
+
''' Kapliczki w Gietrzwałdzie ''' – kapliczki w Gietrzwałdzie, datowane na XVIII, XIX i XX w., [[Powiat olsztyński | powiat olsztyński]], [[Gietrzwałd (gmina wiejska) | gmina Gietrzwałd]].
{{Mała architektura2 sakralna infobox
+
<br/><br/>
<!-- w trakcie opracowania -->
+
[[Plik:gietr1.jpg|thumb|right|290px|Kapliczka w Gietrzwałdzie. Fot. Stanisław Kuprjaniuk]]
|nazwa        = Wielka architektura sakralna
+
[[Plik:gietr3.jpg|thumb|right|290px|Kapliczka w Gietrzwałdzie. Fot. Stanisław Kuprjaniuk
|typ obiektu  = kościół <!-- Parametr obowiązkowy  -->
+
]]
|datacja      = 1763
 
|powiat       = nowo miejski
 
|gmina       = Lubawa
 
|miejscowość  = Rożental
 
|parafia      = rzymsko-katolicka
 
}} <br/>
 
''' Kościół '''
 
<br/>
 
 
== Położenie ==
 
== Położenie ==
 
+
[[Gietrzwałd]] to wieś parafialna i sanktuarium maryjne z [[lkwim:Bazylika_Mniejsza_Narodzenia_NMP_w_Gietrzwa%C5%82dzie|Sanktuarium Narodzenia Najświętszej Marii Panny Matki Boskiej Gietrzwałdzkiej]]. Miejscowość znana przede wszystkim z [[Objawienia maryjne w Gietrzwałdzie w 1877 r.|objawień maryjnych]], które miały miejsce od 27 czerwca do 16 września 1877 r., w rezultacie których na Warmii znacznie wzrosła religijność. Było to również wydarzenie, które przyczyniło się do budowy wielu [[Kapliczki|kapliczek]] oraz stawiania [[Krzyże przydrożne|krzyży przydrożnych]].
 
<br/>
 
<br/>
 
== Opis ==
 
== Opis ==
 +
We wsi i w okolicach znajduje się znaczna liczba kapliczek. Według szacunków jest ich dwanaście. Najstarszą jest kapliczka wzniesiona na przełomie XVIII i XIX w., położona zaraz za wsią przy rozwidleniu dróg do [[Woryty|Woryt]] i [[Rentyny|Rentyn]]. Wysoka, na rzucie kwadratu, dwukondygnacyjna, z profilowanymi łamanymi gzymsami. W pierwszej kondygnacji wysokie blendy zamknięte łukiem pełnym, w drugiej – głęboki i otwarty na trzy strony prześwit typowy dla kapliczek z latarniami.
  
<br/>
+
W obrębie sanktuarium cztery kapliczki, z których najważniejszą jest, bardzo skromna w swojej formie, neogotycka kapliczka wybudowana na skraju wzniesienia kościelnego w czasie i w miejscu objawień. Poświęcono ją 16 września 1877 r. Po przeciwnej stronie schodów prowadzących do kościoła usytuowana jest druga kapliczka, również  neogotycka. Została wzniesiona w 1866 r. Jej forma jest nieco bardziej rozbudowana. Korpus opięty przez narożne skarpy.
== Ciekawostki ==
 
  
<br/>
+
Dwie kolejne kapliczki znajdują za kościołem, przy drodze prowadzącej do cudownego źródełka. Obie pochodzą z końca XIX w. Jedna jest z wejściem do środka przez ostrołukowy otwór. Wewnątrz jej na ścianie relief ze sceną Zwiastowania. Druga kapliczka, o zwartej bryle na kamiennym cokołem, wyróżnia się obrastającym ją dzikim winem.
== Bibliografia ==
 
  
<br/>
+
W centrum wsi, na skrzyżowaniu dróg, murowana z czerwonej cegły licowej kapliczka z drugiej połowy XIX w. Budowla z narożnymi skarpami, wyżej zaś otwarty na cztery strony prześwit na figurę Marii. Pozostałe kapliczki we wsi znajdują się przy drodze biegnącej w kierunku [[Podlejki|Podlejek]]. Kapliczki wzniesione w drugiej połowie XIX lub na początku XX w., murowane z czerwonej cegły licowej, o zróżnicowanych skromnych formach architektonicznych.
[[Kategoria: Turystyka]][[Kategoria: Architektura]][[Kategoria: Budownictwo ludowe]][[Kategoria: Zabytki]][[Kategoria: cmentarze]][[Kategotia: zabytki techniki]]
 
<br/>
 
  
Gietrzwałd to wieś parafialna i sanktuarium pielgrzymkowe z kościołem Narodzenia Najświętszej Marii Panny. Miejscowość znana przede wszystkim z objawień maryjnych, jakie miały miejsce od 27 czerwca do 16 września 1877 roku, których rezultatem na Warmii był znaczny wzrost religijności, a co za tym idzie — budowa wielu kapliczek i stawianie krzyży przydrożnych.
+
Dwie bardzo ciekawe kapliczki znajdują się na koloniach południowych. Jedna przy drodze prowadzącej do Łajs, druga na wypiętrzeniu w pobliżu torów kolejowych i przepływającej [[rzeka Pasłęka|rzeki Pasłęki]], będącej historyczną granicą Warmii. Kapliczki datowane na początek XX w., murowane z czerwonej cegły licowej o wyraźnych cechach stylu neogotyckiego. Obie kapliczki obsadzone w asyście lipami i klonami.
 
 
We wsi i w okolicach znaczna ilość kapliczek. Według szacunków jest ich dwanaście. Najstarszą jest kapliczka, wzniesiona na przełomie XVIII i XIX wieku, położona zaraz za wsią, przy rozwidleniu dróg do Woryt i Rentyn. Wysoka, na rzucie kwadratu, dwukondygnacyjna, z profilowanymi, łamanymi gzymsami. W pierwszej kondygnacji wysokie blendy zamknięte łukiem pełnym, w drugiej — głęboki, otwarty na trzy strony prześwit typowy dla kapliczek z latarniami.
 
W obrębie sanktuarium cztery kapliczki, z których najważniejszą jest bardzo skromna w swojej formie, neogotycka kapliczka wybudowana na skraju wzniesienia kościelnego w czasie i w miejscu objawień. Jej poświęcenie nastąpiło 16 września 1877 roku. Po przeciwnej stronie schodów prowadzących do kościoła usytuowana jest druga kapliczka, również  neogotycka. Została wzniesiona w 1866 roku. Jej forma jest nieco bardziej rozbudowana. Korpus opięty przez narożne skarpy. Dwie kolejne kapliczki znajdują za kościołem, przy drodze prowadzącej do cudownego źródełka. Obie pochodzą z końca XIX wieku. Jedna jest z wejściem do środka przez ostrołukowy otwór. Wewnątrz jej na ścianie relief ze sceną Zwiastowania. Druga kapliczka, o zwartej bryle na kamiennym cokołem, wyróżnia się obrastającym ją dzikim winem.
 
W centrum wsi, na skrzyżowaniu dróg murowana z czerwonej cegły licowej kapliczka z 2. połowy XIX wieku. Budowla z narożnymi skarpami, wyżej zaś otwarty na cztery strony prześwit na figurę Marii. Pozostałe kapliczki we wsi znajdują się przy drodze biegnącej w kierunku Podlejek. Kapliczki wzniesione w 2. połowie XIX lub na początku XX wieku, murowane z czerwonej cegły licowej, o zróżnicowanych, skromnych formach architektonicznych. Dwie bardzo ciekawe kapliczki znajdują się na koloniach południowych. Jedna przy drodze prowadzącej do Łajs, druga na wypiętrzeniu w pobliżu torów kolejowych i przepływającej rzeki Pasłęki, będącej historyczną granicą Warmii. Kapliczki podobnie datowane na początek XX wieku i murowane z czerwonej cegły licowej, o wyraźnych cechach stylu neogotyckiego. Obie kapliczki obsadzone w asyście lipami i klonami.
 
[[Plik:gietr1.jpg|right|thumb|300px|Kapliczka w Bukwałdzie. © Stanisław Kuprjaniuk]]
 
[[Plik:gietr2.jpg|right|thumb|300px|Kapliczka w Bukwałdzie. © Stanisław Kuprjaniuk]]
 
[[Plik:gietr3.jpg|right|thumb|300px|Kapliczka w Bukwałdzie. © Stanisław Kuprjaniuk]]
 
<br/>
 
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
 
 
Kuprjaniuk Stanisław, ''Mała architektura sakralna na Warmii do 1945 roku ze szczególnym uwzględnieniem kapliczek'', w druku.
 
Kuprjaniuk Stanisław, ''Mała architektura sakralna na Warmii do 1945 roku ze szczególnym uwzględnieniem kapliczek'', w druku.
  
Linia 43: Linia 23:
 
<br/>
 
<br/>
 
== Linki zewnętrzne ==
 
== Linki zewnętrzne ==
http://www.kapliczkiwarmii.republika.pl/
+
[http://kapliczkiwarmii.republika.pl/ Kapliczki Warmii] [22.12.2013]
 
<br/>
 
<br/>
[[Kategoria:Turystyka]][[Kategoria: Architektura]][[Kategoria: Budownictwo ludowe]][[Kategoria: Zabytki]]
+
[[Kategoria:Kapliczki]]
 +
[[Kategoria:Turystyka]] [[Kategoria: Budownictwo ludowe]][[Kategoria: Zabytki]][[Kategoria: Gietrzwałd (gmina wiejska)]][[Kategoria: powiat olsztyński ]]
 
<br/>
 
<br/>

Aktualna wersja na dzień 08:03, 25 mar 2015

Kapliczki w Gietrzwałdzie – kapliczki w Gietrzwałdzie, datowane na XVIII, XIX i XX w., powiat olsztyński, gmina Gietrzwałd.

Kapliczka w Gietrzwałdzie. Fot. Stanisław Kuprjaniuk
Kapliczka w Gietrzwałdzie. Fot. Stanisław Kuprjaniuk

Położenie

Gietrzwałd to wieś parafialna i sanktuarium maryjne z Sanktuarium Narodzenia Najświętszej Marii Panny Matki Boskiej Gietrzwałdzkiej. Miejscowość znana przede wszystkim z objawień maryjnych, które miały miejsce od 27 czerwca do 16 września 1877 r., w rezultacie których na Warmii znacznie wzrosła religijność. Było to również wydarzenie, które przyczyniło się do budowy wielu kapliczek oraz stawiania krzyży przydrożnych.

Opis

We wsi i w okolicach znajduje się znaczna liczba kapliczek. Według szacunków jest ich dwanaście. Najstarszą jest kapliczka wzniesiona na przełomie XVIII i XIX w., położona zaraz za wsią przy rozwidleniu dróg do Woryt i Rentyn. Wysoka, na rzucie kwadratu, dwukondygnacyjna, z profilowanymi łamanymi gzymsami. W pierwszej kondygnacji wysokie blendy zamknięte łukiem pełnym, w drugiej – głęboki i otwarty na trzy strony prześwit typowy dla kapliczek z latarniami.

W obrębie sanktuarium cztery kapliczki, z których najważniejszą jest, bardzo skromna w swojej formie, neogotycka kapliczka wybudowana na skraju wzniesienia kościelnego w czasie i w miejscu objawień. Poświęcono ją 16 września 1877 r. Po przeciwnej stronie schodów prowadzących do kościoła usytuowana jest druga kapliczka, również neogotycka. Została wzniesiona w 1866 r. Jej forma jest nieco bardziej rozbudowana. Korpus opięty przez narożne skarpy.

Dwie kolejne kapliczki znajdują za kościołem, przy drodze prowadzącej do cudownego źródełka. Obie pochodzą z końca XIX w. Jedna jest z wejściem do środka przez ostrołukowy otwór. Wewnątrz jej na ścianie relief ze sceną Zwiastowania. Druga kapliczka, o zwartej bryle na kamiennym cokołem, wyróżnia się obrastającym ją dzikim winem.

W centrum wsi, na skrzyżowaniu dróg, murowana z czerwonej cegły licowej kapliczka z drugiej połowy XIX w. Budowla z narożnymi skarpami, wyżej zaś otwarty na cztery strony prześwit na figurę Marii. Pozostałe kapliczki we wsi znajdują się przy drodze biegnącej w kierunku Podlejek. Kapliczki wzniesione w drugiej połowie XIX lub na początku XX w., murowane z czerwonej cegły licowej, o zróżnicowanych skromnych formach architektonicznych.

Dwie bardzo ciekawe kapliczki znajdują się na koloniach południowych. Jedna przy drodze prowadzącej do Łajs, druga na wypiętrzeniu w pobliżu torów kolejowych i przepływającej rzeki Pasłęki, będącej historyczną granicą Warmii. Kapliczki datowane na początek XX w., murowane z czerwonej cegły licowej o wyraźnych cechach stylu neogotyckiego. Obie kapliczki obsadzone w asyście lipami i klonami.

Bibliografia

Kuprjaniuk Stanisław, Mała architektura sakralna na Warmii do 1945 roku ze szczególnym uwzględnieniem kapliczek, w druku.

Kuprjaniuk Stanisław, Liżewska Iwona, Warmińskie kapliczki, Olsztyn 2012.

Linki zewnętrzne

Kapliczki Warmii [22.12.2013]