Kapliczki w Stoczku Klasztornym: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Linia 1: Linia 1:
{{Mała architektura2 sakralna infobox
+
'''Kapliczki w Stoczku Klasztornym''' – kapliczki w Stoczku Klasztornym, datowane na połowę XVIII w., [[Powiat lidzbarski | powiat lidzbarski]], [[Gmina Kiwity | gmina Kiwity]].
<!-- w trakcie opracowania -->
 
|nazwa        = Kapliczki w Stoczku Klasztornym
 
|typ obiektu  = kapliczka <!-- Parametr obowiązkowy  -->
 
|lokalizacja  = przydrożna
 
|datacja      = ok. poł. XVIII w.
 
|powiat       = lidzbarski
 
|gmina       = Kiwity
 
|miejscowość  = Stoczek Klasztorny
 
}}
 
'''Kapliczki w Stoczku Klasztornym'''
 
 
<br /><br />
 
<br /><br />
 
== Położenie ==
 
== Położenie ==
Linia 18: Linia 8:
 
[[Plik:Sto1.jpg|left|thumb|300px|Kapliczka w Stoczku Klasztornym - Immaculata. © Stanisław Kuprjaniuk]]
 
[[Plik:Sto1.jpg|left|thumb|300px|Kapliczka w Stoczku Klasztornym - Immaculata. © Stanisław Kuprjaniuk]]
 
[[Plik:Sto4.jpg|right|thumb|200px|Kapliczka w Stoczku Klasztornym. © Stanisław Kuprjaniuk]]
 
[[Plik:Sto4.jpg|right|thumb|200px|Kapliczka w Stoczku Klasztornym. © Stanisław Kuprjaniuk]]
W Stoczku Klasztornym, około połowy XVIII wieku, zostały wzniesione cztery kapliczki, które usytuowano przy czterech drogach prowadzących w cztery strony świata. Na przykładzie tych kapliczek widać, jak ich architektura została zapożyczona z rozwiązań
+
W Stoczku Klasztornym, około połowy XVIII w., wzniesiono cztery kapliczki, które usytuowano przy czterech drogach prowadzących w cztery strony świata. Są one przykładem przeniesienia rozwiązań z wielkiej architektury barokowej na małą architekturę sakralną.  
wielkiej architektury barokowej. Kapliczki charakteryzują się analogiczną, bardzo ładną i starannie opracowaną architekturą, nawiązują tym samym do najlepszych wzorców stylowych tego czasu. Za wyjątkiem kapliczki przy drodze do [[Kiersnowo|Kiersnowa]] pozostałe kapliczki założono na rzucie półelipsy, z wysoką niszą flankowaną przez zwielokrotnienie pilastry z impostami, dźwigające trójkątny szczyt. Powstałe bogactwo linii pionowych elewacji służyło występowaniu efektownym światłocieniom. We wnękach kapliczek umieszczono, specjalnie do nich wykonane przez [[Krzysztof Perwanger|Krzysztofa Perwangera]] z [[Tolkmicko|Tolkmicka]], naturalnej wielkości drewniane rzeźby. Powstały m.in. Immaculata z 1742 roku do kapliczki przy drodze do [[Stoczek|Stoczka]], Madonna z Dzieciątkiem z 1749 roku do kapliczki przy drodze do [[Klejdyty|Klejdyt]], św. Franciszek z 1752 roku do kapliczki we wsi oraz św. Antoni z Padwy z 1761 roku dla kapliczki przy drodze do Kiersnowa. W źródłach wspomina się także o rzeźbionej Grupie Nawiedzenia z 1747 roku, która znajdowała się w drugiej kapliczce przy drodze prowadzącej do Klejdyt. Współcześnie wnęki kapliczek wyposażono wtórnie w okratowanie celem zabezpieczenia figur przed próbą kradzieży.   
+
 
 +
Kapliczki charakteryzują się ładną i starannie opracowaną architekturą. Tym samym nawiązują do najlepszych wzorców stylowych tego okresu. Wyjątek stanowi kapliczka przy drodze do [[Kiersnowo|Kiersnowa]]. Pozostałe założono na rzucie półelipsy. W przekroju pionowym, od czoła, pilastry z impostami dźwigające trójkątny szczyt. Powstałe bogactwo linii pionowych elewacji służyło uzyskaniu efektu światłocienia. We wnękach kapliczek umieszczono, wykonane przez [[Krzysztof Perwanger|Krzysztofa Perwangera]] z [[Tolkmicko|Tolkmicka]], naturalnej wielkości drewniane rzeźby. Powstała m.in. Immaculata z 1742 r. do kapliczki przy drodze do [[Stoczek|Stoczka]], Madonna z Dzieciątkiem z 1749 r. do kapliczki przy drodze do [[Klejdyty|Klejdyt]], św. Franciszek z 1752 r. do kapliczki we wsi oraz św. Antoni z Padwy z 1761 r. dla kapliczki przy drodze do [[Kiersnowo | Kiersnowa]]. W źródłach wspomina się także o rzeźbionej Grupie Nawiedzenia z 1747 r., która znajdowała się w drugiej kapliczce przy drodze prowadzącej do Klejdyt. Współcześnie wnęki kapliczek, celem zabezpieczenia figur przed próbą kradzieży, wyposażono wtórnie w okratowanie.   
 
<br/>
 
<br/>
 
[[Plik:Sto3.jpg|left|thumb|200px|Kapliczka w Stoczku Klasztornym. © Stanisław Kuprjaniuk]]
 
[[Plik:Sto3.jpg|left|thumb|200px|Kapliczka w Stoczku Klasztornym. © Stanisław Kuprjaniuk]]
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
 
 
Boenigk Andrzej, ''Kloster Springborn des Ermlands Friedenstempel'', „Zeitschrift für die Geschichte und Alterumskunde Ermlands”, Bd. 20, 1917.
 
Boenigk Andrzej, ''Kloster Springborn des Ermlands Friedenstempel'', „Zeitschrift für die Geschichte und Alterumskunde Ermlands”, Bd. 20, 1917.
  
Linia 41: Linia 31:
 
<br/>
 
<br/>
 
== Linki zewnętrzne ==
 
== Linki zewnętrzne ==
http://www.kapliczkiwarmii.republika.pl/
+
[http://kapliczkiwarmii.republika.pl/ Kapliczki Warmii [22.12.2013]
 
<br/>
 
<br/>
 
[[Kategoria:Turystyka]][[Kategoria: Obiekty architektury]][[Kategoria: Budownictwo ludowe]][[Kategoria: Zabytki]][[Kategoria: gmina Kiwity]][[Kategoria: powiat lidzbarski]]
 
[[Kategoria:Turystyka]][[Kategoria: Obiekty architektury]][[Kategoria: Budownictwo ludowe]][[Kategoria: Zabytki]][[Kategoria: gmina Kiwity]][[Kategoria: powiat lidzbarski]]
 
<br/>
 
<br/>

Wersja z 20:33, 30 cze 2014

Kapliczki w Stoczku Klasztornym – kapliczki w Stoczku Klasztornym, datowane na połowę XVIII w., powiat lidzbarski, gmina Kiwity.

Położenie

Kapliczka w Stoczku Klasztornym. © Stanisław Kuprjaniuk

Kapliczki znajdują się w miejscach granicznych wsi Stoczek Klasztorny.

Opis

Kapliczka w Stoczku Klasztornym - Immaculata. © Stanisław Kuprjaniuk
Kapliczka w Stoczku Klasztornym. © Stanisław Kuprjaniuk

W Stoczku Klasztornym, około połowy XVIII w., wzniesiono cztery kapliczki, które usytuowano przy czterech drogach prowadzących w cztery strony świata. Są one przykładem przeniesienia rozwiązań z wielkiej architektury barokowej na małą architekturę sakralną.

Kapliczki charakteryzują się ładną i starannie opracowaną architekturą. Tym samym nawiązują do najlepszych wzorców stylowych tego okresu. Wyjątek stanowi kapliczka przy drodze do Kiersnowa. Pozostałe założono na rzucie półelipsy. W przekroju pionowym, od czoła, pilastry z impostami dźwigające trójkątny szczyt. Powstałe bogactwo linii pionowych elewacji służyło uzyskaniu efektu światłocienia. We wnękach kapliczek umieszczono, wykonane przez Krzysztofa Perwangera z Tolkmicka, naturalnej wielkości drewniane rzeźby. Powstała m.in. Immaculata z 1742 r. do kapliczki przy drodze do Stoczka, Madonna z Dzieciątkiem z 1749 r. do kapliczki przy drodze do Klejdyt, św. Franciszek z 1752 r. do kapliczki we wsi oraz św. Antoni z Padwy z 1761 r. dla kapliczki przy drodze do Kiersnowa. W źródłach wspomina się także o rzeźbionej Grupie Nawiedzenia z 1747 r., która znajdowała się w drugiej kapliczce przy drodze prowadzącej do Klejdyt. Współcześnie wnęki kapliczek, celem zabezpieczenia figur przed próbą kradzieży, wyposażono wtórnie w okratowanie.

Kapliczka w Stoczku Klasztornym. © Stanisław Kuprjaniuk

Bibliografia

Boenigk Andrzej, Kloster Springborn des Ermlands Friedenstempel, „Zeitschrift für die Geschichte und Alterumskunde Ermlands”, Bd. 20, 1917.

Kuprjaniuk Stanisław, Mała architektura sakralna na Warmii do 1945 roku ze szczególnym uwzględnieniem kapliczek, w druku.

Kuprjaniuk Stanisław, Liżewska Iwona, Warmińskie kapliczki, Olsztyn 2012.

Marquardt Aloys, Der tolkemiter Bildhauer Christoph Pervanger, „Zeitschrift für die Geschichte und Alterumskunde Ermlands”, Bd. 22, 1926.

Rzempołuch Andrzej, Krzysztof Pervanger (1708-1764). Działalność artystyczna na Warmii i w Prusach Królewskich, „Rocznik Olsztyński”, t. 17, 1997.

Rzempołuch Andrzej, Powrót figury, „Spotkania z zabytkami”, 2008, nr 4.

Ulbrich Anton, Geschichte der Bildhauerkunst in Ostpreußen vom Ausgang des 16. bis in die 2. Hälfte des 19. Jahrhunderts, Bd. 1-2, Königsberg i. Pr. 1926-29.

Sarwa Konrad, Kult Najświętszej Maryi Panny w Stoczku Warmińskim do 1920 r., „Studia Warmińskie”, t. 21, 1984.

Linki zewnętrzne

Kapliczki Warmii [22.12.2013