Karkajmy: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja zweryfikowana][wersja zweryfikowana]
(Utworzono nową stronę "{{Wieś infobox |nazwa = Karkajmy |herb wsi = |flaga wsi = |herb artykuł = |dopełniacz wsi = |z...")
 
Linia 14: Linia 14:
 
  |sołectwo              =
 
  |sołectwo              =
 
  |wysokość              =
 
  |wysokość              =
  |liczba ludności      = 155
+
  |liczba ludności      = 148<ref name="p1"/>
  |rok                  = 2010
+
  |rok                  = 2013
 
  |strefa numeracyjna    =
 
  |strefa numeracyjna    =
 
  |kod pocztowy          =
 
  |kod pocztowy          =
Linia 29: Linia 29:
 
  |www                  =
 
  |www                  =
 
}}
 
}}
'''Karkajmy''' – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat lidzbarski|powiecie lidzbarskim]], w [[Orneta (gmina miejsko-wiejska)|gminie Orneta]]. Miejscowość w 2010 roku liczyła 155 mieszkańców. Funkcję sołtysa sprawuje [[Henryk Szcząchor]]<ref>[http://www.orneta.pl/soltysi/ Urząd Gminy Orneta]</ref>.
+
'''Karkajmy''' (niem. ''Korbsdorf''; dawniej Karkajny) – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat lidzbarski|powiecie lidzbarskim]], w [[Orneta (gmina miejsko-wiejska)|gminie Orneta]]. Miejscowość w 2013 roku liczyła 148 mieszkańców<ref name="p1">Łącznie miejscowości: Karkajmy, Karkajmy Małe.</ref>. W skład sołectwa wchodzą wsie Karkajmy i [[Bogatyńskie]]. Funkcję sołtysa sprawuje [[Henryk Szcząchor]]<ref>[http://www.orneta.pl/soltysi/ Urząd Gminy Orneta]</ref>.
 
<br/><br/>
 
<br/><br/>
 
==Położenie==
 
==Położenie==
Linia 35: Linia 35:
  
 
==Dzieje miejscowości==
 
==Dzieje miejscowości==
 +
Wieś lokowana w XIV wieku. W 1312 roku biskup warmiński [[Eberhard z Nysy]] nadał rycerzom Bando i Tulegeden 3 łany na założenie wsi folwarcznej. Przywilej lokacyjny odnowiono w 1377 roku, a w 1403 roku obszar wsi został powiększony o 2,5 łana. Od połowy XVI wieku wieś należała do rodziny Dambitzów, a w 1656 roku do rodziny Białobrzeskich, następnie do braci Mollerów. Od początku XVIII wieku wieś była w rękach rodu van Schau.<br/> W 1709 roku mieszkańców zdziesiątkowała epidemia dżumy. W 1772 roku nowym właścicielem majątku został Justyn von Schau, posiadający także 81 włók w [[Bażyny|Bażynach]]. W 1783 roku do majątku należał młyn na Drwęcy Warmińskiej oraz leśniczówka. W 1820 roku we wsi było 13 domów i 102 mieszkańców. Na przełomie XIX i XX wieku majątek należał do rodu Kobylińskich.<br/> Po [[II wojna światowa| II wojnie światowej]] na jego obszarze utworzono [[Państwowe Gospodarstwa Rolne (PGR)| Państwowe Gospodarstwo Rolne]], dwór zaadoptowano na mieszkania. Wsie nazywały się wówczas Karkajny i Bogatyń. W latach siedemdziesiątych powstała droga z Ornety do Bogatynia przez Karkajny oraz przedszkole i szkoła podstawowa. W obydwu wsiach były sklepy GS, a od 1990 do 2013 roku w Karkajnach funkcjonował prywatny sklep. Od 1972 do 1984 roku w Karkajnach działała Ochotnicza Straż Pożarna, której założycielem i komendantem był Henryk Jarosz.
 +
We wsi funkcjonuje firma rolnicza "PRODROL" Spółka z o.o., która powstała po upadku PGR-u. W ostatnim czasie zmieniono nazwy wsi na Karkajmy i
 +
Bogatyńskie.
 
W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa elbląskiego<ref>Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091 isap.sejm.gov.pl]  [10.02.2015]</ref>. Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa<ref>Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652 isap.sejm.gov.pl]  [10.02.2015]</ref> umiejscowiły ją w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie lidzbarskim.
 
W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa elbląskiego<ref>Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091 isap.sejm.gov.pl]  [10.02.2015]</ref>. Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa<ref>Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652 isap.sejm.gov.pl]  [10.02.2015]</ref> umiejscowiły ją w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie lidzbarskim.
 +
 +
We wsi działa [[Stowarzyszenie Rozwoju Sołectwa Karkajmy]].
 +
 +
==Zabytki==
 +
*ruiny [[lkwim:Dwór w Karkajmach| dworu]] wzniesionego w XVIII wieku
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
 
<references/>
 
<references/>
Linia 42: Linia 50:
 
Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091 isap.sejm.gov.pl] [10.02.2015]<br/>
 
Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091 isap.sejm.gov.pl] [10.02.2015]<br/>
 
Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652 isap.sejm.gov.pl]  [10.02.2015]<br/>
 
Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652 isap.sejm.gov.pl]  [10.02.2015]<br/>
 +
[http://web.archive.org/web/20150222220108/http://orneta-umig.bip-wm.pl/public/get_file_contents.php?id=278538 Plan odnowy sołectwa Karkajmy na lata 2014-2021] [21.04.2015]<br/>
 
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims Bank Danych Lokalnych GUS]  [10.02.2015]<br/>
 
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims Bank Danych Lokalnych GUS]  [10.02.2015]<br/>
 
[http://www.orneta.pl/ Urząd Gminy Orneta]  [10.02.2015]<br/>
 
[http://www.orneta.pl/ Urząd Gminy Orneta]  [10.02.2015]<br/>
 
[https://www.google.pl/maps Mapy Google Maps] [10.02.2015]<br/>
 
[https://www.google.pl/maps Mapy Google Maps] [10.02.2015]<br/>
 
[[Kategoria: Miejscowość]]  [[Kategoria: Powiat lidzbarski]] [[Kategoria: Orneta (gmina miejsko-wiejska)]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]]
 
[[Kategoria: Miejscowość]]  [[Kategoria: Powiat lidzbarski]] [[Kategoria: Orneta (gmina miejsko-wiejska)]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]]
[[Kategoria: 1945-1989]]
+
[[Kategoria: 1301-1400]]

Wersja z 12:44, 21 kwi 2015

Karkajmy

Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat lidzbarski
Gmina Orneta
Liczba ludności (2013) 148[1]
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Karkajmy
Karkajmy
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Karkajmy
Karkajmy
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Karkajmy (niem. Korbsdorf; dawniej Karkajny) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie lidzbarskim, w gminie Orneta. Miejscowość w 2013 roku liczyła 148 mieszkańców[1]. W skład sołectwa wchodzą wsie Karkajmy i Bogatyńskie. Funkcję sołtysa sprawuje Henryk Szcząchor[2].

Położenie

Miejscowość położona jest w północno-zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, około 4 km na południowy-zachód od Ornety.

Dzieje miejscowości

Wieś lokowana w XIV wieku. W 1312 roku biskup warmiński Eberhard z Nysy nadał rycerzom Bando i Tulegeden 3 łany na założenie wsi folwarcznej. Przywilej lokacyjny odnowiono w 1377 roku, a w 1403 roku obszar wsi został powiększony o 2,5 łana. Od połowy XVI wieku wieś należała do rodziny Dambitzów, a w 1656 roku do rodziny Białobrzeskich, następnie do braci Mollerów. Od początku XVIII wieku wieś była w rękach rodu van Schau.
W 1709 roku mieszkańców zdziesiątkowała epidemia dżumy. W 1772 roku nowym właścicielem majątku został Justyn von Schau, posiadający także 81 włók w Bażynach. W 1783 roku do majątku należał młyn na Drwęcy Warmińskiej oraz leśniczówka. W 1820 roku we wsi było 13 domów i 102 mieszkańców. Na przełomie XIX i XX wieku majątek należał do rodu Kobylińskich.
Po II wojnie światowej na jego obszarze utworzono Państwowe Gospodarstwo Rolne, dwór zaadoptowano na mieszkania. Wsie nazywały się wówczas Karkajny i Bogatyń. W latach siedemdziesiątych powstała droga z Ornety do Bogatynia przez Karkajny oraz przedszkole i szkoła podstawowa. W obydwu wsiach były sklepy GS, a od 1990 do 2013 roku w Karkajnach funkcjonował prywatny sklep. Od 1972 do 1984 roku w Karkajnach działała Ochotnicza Straż Pożarna, której założycielem i komendantem był Henryk Jarosz. We wsi funkcjonuje firma rolnicza "PRODROL" Spółka z o.o., która powstała po upadku PGR-u. W ostatnim czasie zmieniono nazwy wsi na Karkajmy i Bogatyńskie. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa elbląskiego[3]. Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa[4] umiejscowiły ją w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie lidzbarskim.

We wsi działa Stowarzyszenie Rozwoju Sołectwa Karkajmy.

Zabytki

  • ruiny dworu wzniesionego w XVIII wieku

Przypisy

  1. 1,0 1,1 Łącznie miejscowości: Karkajmy, Karkajmy Małe.
  2. Urząd Gminy Orneta
  3. Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
  4. Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]


Bibliografia

Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
Plan odnowy sołectwa Karkajmy na lata 2014-2021 [21.04.2015]
Bank Danych Lokalnych GUS [10.02.2015]
Urząd Gminy Orneta [10.02.2015]
Mapy Google Maps [10.02.2015]