Karkajmy

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Wersja z dnia 11:54, 21 kwi 2015 autorstwa LidiaK (dyskusja | edycje) (Dzieje miejscowości)
Skocz do: nawigacja, szukaj
Karkajmy

Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat lidzbarski
Gmina Orneta
Liczba ludności (2013) 148[1]
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Karkajmy
Karkajmy
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Karkajmy
Karkajmy
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Karkajmy (niem. Korbsdorf; dawniej Karkajny) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie lidzbarskim, w gminie Orneta. Miejscowość w 2013 roku liczyła 148 mieszkańców[1]. W skład sołectwa wchodzą wsie Karkajmy i Bogatyńskie. Funkcję sołtysa sprawuje Henryk Szcząchor[2].

Położenie

Miejscowość położona jest w północno-zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, około 4 km na południowy-zachód od Ornety.

Dzieje miejscowości

Wieś lokowana w XIV wieku. W 1312 roku biskup warmiński Eberhard z Nysy nadał rycerzom Bando i Tulegeden 3 łany na założenie wsi folwarcznej. Przywilej lokacyjny odnowiono w 1377 roku, a w 1403 roku obszar wsi został powiększony o 2,5 łana. Od połowy XVI wieku wieś należała do rodziny Dambitzów, a w 1656 roku do rodziny Białobrzeskich, następnie do braci Mollerów. Od początku XVIII wieku wieś była w rękach rodu van Schau.
W 1709 roku mieszkańców zdziesiątkowała epidemia dżumy. W 1772 roku nowym właścicielem majątku został Justyn von Schau, posiadający także 81 włók w Bażynach. W 1783 roku do majątku należał młyn na Drwęcy Warmińskiej oraz leśniczówka. W 1820 roku we wsi było 13 domów i 102 mieszkańców. Na przełomie XIX i XX wieku majątek należał do rodu Kobylińskich. Po II wojnie światowej na jego obszarze utworzono Państwowe Gospodarstwo Rolne, dwór zaadoptowano na mieszkania. Wsie sołectwa nosiły wówczas nazwy: Karkajny i Bogatyń. W latach siedemdziesiątych powstała droga z Ornety do Bogatynia przez Karkajny oraz przedszkole i szkoła podstawowa. W obydwu wsiach były sklepy GS, a od 1990 do 2013 roku w Karkajnach funkcjonował sklep prywatny. Od 1972 do 1984 roku w wsi działała jednostka OSP.

W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa elbląskiego[3]. Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa[4] umiejscowiły ją w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie lidzbarskim. W ostatnim czasie zmieniono nazwy wsi na Karkajmy i Bogatyńskie.

We wsi funkcjonuje firma rolnicza "PRODROL" Spółka z o.o., która powstała po upadku PGR-u; działa Stowarzyszenie Rozwoju Sołectwa Karkajmy.

Zabytki

  • ruiny dworu wzniesionego w XVIII wieku

Przypisy

  1. 1,0 1,1 Łącznie miejscowości: Karkajmy, Karkajmy Małe.
  2. Urząd Gminy Orneta
  3. Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
  4. Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]


Bibliografia

Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
Plan odnowy sołectwa Karkajmy na lata 2014-2021 [21.04.2015]
Bank Danych Lokalnych GUS [10.02.2015]
Urząd Gminy Orneta [10.02.2015]
Mapy Google Maps [10.02.2015]