Karwie

Karwie
Cmentarz w Karwi, źródło: http://www.it.mragowo.pl,12.09.2013.
Rodzaj miejscowości	wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	mrągowski
Gmina	Mrągowa
Sołectwo	Karwie
Liczba ludności (Pole-obowiązkowe)	Pole-obowiązkowe
Strefa numeracyjna	(+48) 89
Tablice rejestracyjne	NMR
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Karwie
Położenie na mapie Polski Karwie
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Karwie (Karffen, Carwen, niem. Karwen) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Mrągowo. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.

Charakterystyka fizjograficzna

Nieopodal miejscowości znajduje się Jezioro Karwik oraz dawne Jezioro Karw Mały, w miejscu obecnej łąki na północ od wsi Karwie. Miejscowość położona jest na terenie fizjograficznym charakterystycznym dla powiatu mrągowskiego, który znajduje się w obrębie dwóch regionów: część zachodnia do linii Lipowo - Kosewo - Baranowo - Cudnochy to obszar wyniesień Pojezierza Mrągowskiego; część wschodnia to Kraina Wielkich Jezior Mazurskich, stanowiąca rozległe obniżenie w pasie pojezierzy Polski Północno-Wschodniej. Ukształtowanie terenu jest typowe dla obszarów polodowcowych. Występuje tutaj także skupienie dużych, naturalnych zbiorników wodnych (14% powierzchni) oraz rozległe, zwarte kompleksy leśne (31% powierzchni).

Dzieje miejscowości

Wieś lokowano w 1555 r. na prawie magdeburskim W celu założenia wsi, starosta ryński i szczeciński - Georg von Diebes sprzedał Maciejowi z Marcinkowa cztery łany sołeckie za 198 grzywien. Nazwa wsi pochodzi z języka staropruskiego, od wyrazu "kurwis" - wół.

W 1693 r. miejscowość zamieszkiwali sami Polacy. XVIII w. wieś została częściowo wyludniona przez klęski żywiołowe. W XIX w i XX w. wieś uległa rozwojowi. W 1818 r. do szkoły uczęszczało 35 dzieci, w której po polsku wykładał nauczyciel Gotfryd Poerschke. W 1849 r. znajdowała się tutaj leśniczówka. W XIX w. wieś ukształtowała się na planie ulicówki. W XX w. we wsi istniała placówka pocztowa. W 1935 r. do dwuklasowej szkoły uczęszczało już 194 dzieci. W okresie międzywojennym działała we wsi Spółka Wodna dla rekultywacji łąk i pastwisk. W obrębie sołectwa, zaś znajdowała się osada Gwiazdowo (niem. Sterenfelde), która założona zostałą w 1812 r. na gruntach miasta Mrągowa. W 1838 r. osada określana była już, jako gospodarstwo typu dworskiego, do którego ok 1900 r. należało ponad osiem włók.

Liczba ludności i gospodarstw domowych w kolejnych latach:

1785 r. - 25 gospodarstw

1838 r. - 25 gospodarstw, 274 mieszkańców

1928 r. - 531 mieszkańców

1939 r. - 108 gospodarstw (w tym 70 rolniczych), 419 mieszkańców

Kultura

We wsi działa świetlica. Na terenie sołectwa organizowane są tutaj festyny i pikniki.

Ludzie związani z miejscowością

W XX w. we wsi największe gospodarstwo miał Świder.

Zabytki

We wsi zachował się zabytkowy cmentarz.

Bibliografia

Mrągowo. Z dziejów miasta i okolic, pod red. Andrzeja Wakara, Olsztyn 1975, 487 ss.

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. III, Warszawa 1882, 960 ss.

Zobacz też

http://www.mragowotm.pl
Kinlis (dyskusja) 10:36, 21 wrz 2013 (CEST)