Kaskajmy: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
(→‎Zabytki)
(→‎Dzieje miejscowości)
Linia 36: Linia 36:
  
 
== Dzieje miejscowości ==
 
== Dzieje miejscowości ==
−
Nazwa niemiecka: . Zakon Krzyżacki założył tu dwa pruskie dobra służebne, z obowiązkiem służby zbrojnej na rzecz zamku kętrzyńskiego. Zapewne wcześniej, w czasach przedkrzyżackich istniała tu pruska osada wiejska, po której pozostała tylko nazwa: Kaisekaimis, czyli “Wieś Kaisego” (kaimis = “wieś”). Nazwa ta przylgnęła do owych dóbr służebnych i tak ją pisano w 1399 r. (Kasekaym). Po wojnie trzynastoletniej w miejsce dóbr służebnych utworzono jeden większy majątek, który w drodze nadania lennego znalazł się w rękach któregoś z rodów szlacheckich. Powstał tu folwark z obsługującą go wsią – w 1785 r. istniało w niej 5 chałup, w 1820 r. – 6 chałup i 58 mieszkańców, a właścicielem był niejaki Mex. Po nim majątek liczący 208 ha, nabyła rodzina Bark, która w 1858 r. wystawiła tu pałacyk z półkolistym tarasem przystawionym do frontowego ryzalitu i wsparty na czterech kolumnach. Jeszcze w  1889 r. rezydowała tu wdowa, po czym posiadłość sprzedano. Nabył ją Otto Kühl, który pobudował drewniane stodoły. Majątek specjalizował się co prawda w uprawie buraka cukrowego, ale rozwinięto też hodowlę ciężkich koni roboczych, która liczyła 80 sztuk, a także hodowlę bydła. Od 1889 r. istniała też przy folwarku kuźnia, a także warsztat kołodzieja. Ze wsi folwarcznej, która w 1928 r. liczyła 104 mieszkańców, dzieci posyłano do szkoły dwuklasowej w pobliskim majątku Borki. Ostatnim z tej rodziny właścicielem majątku był Herman Kühl, który z jakichś powodów sprzedał go cukrowni w Kętrzynie. Od tej pory, do 1945 r. rezydował tu zarządca, który miał też nadzór nad sąsiednim Olchowem, również zakupionym przez cukrownię. Szczególnie znacząca była tu hodowla koni – 86 sztuk. Przy majątku zachował się stary cmentarzyk ewangelicki z drugiej połowy XIX w. Po wojnie założono tu państwowe gospodarstwo rolne.
+
Data założenia wsi nie jest znana. Na obszarze dzisiejszej wsi w czasach krzyżackich zostały założone dwa pruskie dobra służebne. Przed kolonizacją prowadzoną przez [[Zakon Krzyżacki|Zakon]] istniała tu pruska osada nosząca nazwę ''Kaisekaimis'' (Wieś Kaisego), która przetrwała. Po zakończeniu [[Wojna trzynastoletnia|wojny trzynastoletniej]] utworzono jeden majątek, który trafiał do przedstawicieli kilku rodzin szlacheckich. Od XVI wieku Kaskajmy, [[Glitajny]], [[Kałwągi]], [[Wągniki]], [[Błuskajny]], [[Studzieniec]] i [[Słępy]] należały do parafii w [[Sątoczno|Sątocznie]]. Z czasem Kaskajmy przekształciły się w folwark. W 1820 roku składał się z 6 budynków mieszkalnych i liczył 58 mieszkańców. Kolejni właściciele, rodzina Bark, wybudowała w 1858 dworek, otoczony parkiem krajobrazowym. W 1889 roku Barkowie sprzedali Kaskajmy Otto Kühlowi, który przekierował majątek na uprawę buraka cukrowego.
 +
 
 +
W 1928 roku Kaskajmy liczyły 104 mieszkańców. W okresie międzywojennym Herman Kühl sprzedał folwark kętrzyńskiej cukrowni. Od tej chwili aż do 1945 roku w Kaskajmach przebywał zarządca.
 +
Po zakończeniu [[II Wojna Światowa|II wojny światowej]] we wsi powstało [[Państwowe Gospodarstwo Rolne Kaskajmy|Państwowe Gospodarstwo Rolne]]. W 2000 roku miejscowość była zamieszkana przez 109 osób.
 
<br/>
 
<br/>
−
 
  
 
== Zabytki ==
 
== Zabytki ==

Wersja z 01:25, 14 gru 2014

Kaskajmy
Kaskajmy [1] [dostęp: 13.12.2014]
Kaskajmy [2] [dostęp: 13.12.2014]
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat kętrzyński
Gmina Kętrzyn
Liczba ludności (2010) 143 (łącznie: Borki, Katkajmy, Kaskajmy)
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Kaskajmy
Kaskajmy
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Kaskajmy
Kaskajmy
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Kaskajmy (niem. Gross Köskeim) – wieś położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim, w gminie Kętrzyn.W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. Miejscowość w 2010 roku liczyła 143 mieszkańców (łącznie: Borki, Katkajmy, Kaskajmy).

Położenie

Miejscowość leży w odległości 6 km od Kętrzyna.

Dzieje miejscowości

Data założenia wsi nie jest znana. Na obszarze dzisiejszej wsi w czasach krzyżackich zostały założone dwa pruskie dobra służebne. Przed kolonizacją prowadzoną przez Zakon istniała tu pruska osada nosząca nazwę Kaisekaimis (Wieś Kaisego), która przetrwała. Po zakończeniu wojny trzynastoletniej utworzono jeden majątek, który trafiał do przedstawicieli kilku rodzin szlacheckich. Od XVI wieku Kaskajmy, Glitajny, Kałwągi, Wągniki, Błuskajny, Studzieniec i Słępy należały do parafii w Sątocznie. Z czasem Kaskajmy przekształciły się w folwark. W 1820 roku składał się z 6 budynków mieszkalnych i liczył 58 mieszkańców. Kolejni właściciele, rodzina Bark, wybudowała w 1858 dworek, otoczony parkiem krajobrazowym. W 1889 roku Barkowie sprzedali Kaskajmy Otto Kühlowi, który przekierował majątek na uprawę buraka cukrowego.

W 1928 roku Kaskajmy liczyły 104 mieszkańców. W okresie międzywojennym Herman Kühl sprzedał folwark kętrzyńskiej cukrowni. Od tej chwili aż do 1945 roku w Kaskajmach przebywał zarządca. Po zakończeniu II wojny światowej we wsi powstało Państwowe Gospodarstwo Rolne. W 2000 roku miejscowość była zamieszkana przez 109 osób.

Zabytki

  • Dwór wzniesiony w 2. połowie XIX wieku, ukończony na początku kolejnego stulecia; obecnie własność prywatna
  • Pozostałości parku dworskiego
  • Dawny cmentarz ewangelicki z 2. połowy XIX wieku, położony na zachód od dawnego majątku


Bibliografia

  1. Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. I-II, Olsztyn 2010-2011.
  2. Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich, Olsztyn 2001.
  3. Kętrzyn i okolice, oprac. Izabela Karpiuk, Kętrzyn 2001.
  4. Licharewa Zofia, Kętrzyn. Z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1962.
  5. Kętrzyn. Z dziejów miasta i okolic, red. Aniela Bałanda, Olsztyn 1978.
  6. Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
  7. Danych Lokalnych GUS [dostęp: 13.12.2014].
  8. Historia wsi Kaskajmy [dostęp: 13.12.2014].


Przypisy


Zobacz też


Źródło: „http://encyklopedia.warmia.mazury.pl/index.php?title=Kaskajmy&oldid=108063”