Katolicka Szkoła Polska w Lesznie

Katolicka Szkoła Polska w Lesznie
Data założenia:	24 kwietnia 1930 r.
Poziom szkoły:	podstawowy
Adres:	Leszno

Katolicka Szkoła Polska w Lesznie – prywatna szkoła z polskim językiem wykładowym w byłych Prusach Wschodnich. Powstała w 1930 r. i działała do 1935 r. Pierwszym kierownikiem szkoły był Leonard Jan Nieborak.

Historia

Szkołę polską w Lesznie uruchomiono 24 kwietnia 1930 r. w izbie wynajętej od Augusta Wontory. Naukę rozpoczęło 14 dzieci. Na kierownika szkoły powołano Leonarda Jana Nieboraka przybyłego z Wielkopolski. Obowiązki opiekuna szkoły pełnił wyznaczony przez Polsko-Katolickie Towarzystwo Szkolne na Warmię Józef Krakor. Nieborak prowadził chór, zajęcia świetlicowe, organizował wycieczki do regionie. Od 1933 r. pod wpływem nacisków niemieckich liczba dzieci w szkole zaczęła spadać. Leonard Nieborak obwiniał się za ten stan rzeczy i dlatego wystąpił do polskich władz szkolnych z prośbą o odwołanie go do Polski. W marcu 1935 r. przychylono się do jego prośby.

Nowym kierownikiem szkoły został Piotr Łangowski, który pełnił swoje obowiązki dwa tygodnie. Władze niemieckie zamknęły szkołę 15 kwietnia 1935 r.

Cele i zadania

Szkoła działała na podstawie Ordynacji dotyczącej uregulowania szkolnictwa dla mniejszości polskiej w państwie pruskim, która weszła w życie 21 lutego 1929 r.

Kadra pedagogiczna

• Leonard Jan Nieborak
• Piotr Łangowski
• Władysława Knosała

Osiągnięcia

W szkole w Lesznie w 1934 r. zorganizowano kwartalną konferencję regionalną dla nauczycieli szkół polskich. Podczas konferencji nauczyciele poznawali warunki pracy szkoły. W części oficjalnej brał udział niemiecki inspektor szkolny.

Uczniowie i absolwenci

Uczniami polskiej szkoły były dzieci mniejszości polskiej mieszkającej w Prusach Wschodnich. Do szkoły w Lesznie uczęszczały także dzieci z pobliskich wsi. W latach 1930–1935 stan liczebny uczniów przedstawiał się następująco:

• 1930 – 9 osób
• 1931 – 14 osób
• 1932 – 10 osób
• 1933 – 8 osób
• 1934 – 6 osób
• 1935 – 5 osób

Absolwentami Katolickiej Szkoły Polskiej w Lesznie są: Stanisława Biernath, Antoni Jakubassa, Paweł Kiczanowski, Elżbieta, Franciszek, Maria i Paweł Kisielniccy, Józef i Piotr Krakor, Jan i Małgorzata Olk, Anna, August, Elżbieta i Paweł Wontora.

Tablica pamiątkowa

W 1957 r. na budynku byłej szkoły polskiej w Lesznie z inicjatywy Edwarda Turowskiego umieszczono tablicę pamiątkową z napisem:

"W tym budynku

w latach 1930–1935

mieściła się szkoła polska

świadectwo polskości

Ziemi Warmińskiej".

Ciekawostki

Po II wojnie światowej budynek dawnej szkoły polskiej w Lesznie stał się własnością prywatną.

Bibliografia

Filipkowski Tadeusz, Oświata na Warmii i Mazurach w latach 1945–1960, Warszawa 1978.

Koziełło-Poklewski Bohdan, Wrzesiński Wojciech, Szkolnictwo polskie na Warmii, Mazurach i Powiślu w latach 1919–1939, Olsztyn 1980.

Lewandowska Izabela, Chłosta Jan, Śladami polskich szkół na południowej Warmii w latach 1929–1939. W 80-lecie ich utworzenia, Olsztyn 2010.

Radziszewska Maria, "Święto Dziecka" w polskich szkołach na Warmii (1929–1939), [w:] Dziecko w historii – wątek korczakowski, red. Elwira Jolanta Kryńska, Agnieszka Suplicka, Urszula Wróblewska, Białystok 2013.