Kiemławki Wielkie

Kiemławki Wielkie
Kapliczka przydrożna w Kiemławkach Wielkich
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	kętrzyński
Gmina	Barciany
Sołectwo	Podławki
Liczba ludności (2010)	76
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Kiemławki Wielkie
Położenie na mapie Polski Kiemławki Wielkie
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Kiemławki Wielkie (niem. Gross Kämlack) – wieś niesołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim, w gminie Barciany. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.

Miejscowość w 2010 roku liczyła 76 mieszkańców. Wieś wchodzi w skład sołectwa Podławki, w którym funkcję sołtysa obecnie sprawuje Zenon Duński.

Położenie

Miejscowość jest położona w odległości 12 km od Barcian.

Dzieje miejscowości

Miejscowość została lokowana w 1340 roku. Trzy nadanie ziemskie zobowiązywały właścicieli do służby rycerskiej, natomiast jedno nadanie wiązało się z obowiązkiem służby na prawie chełmińskim. W przybliżonym czasie powstały również Kiemławki Małe, które przekształciły się w wieś znacznie większą niż Kiemławki Wielkie. W 1785 roku Kiemławki Wielkie składały się z zaledwie trzech budynków mieszkalnych. Trudno jednoznacznie stwierdzić, czy na ten fakt wpłynęły wydarzenia z początku stulecia, kiedy w Prusach szalała epidemia dżumy. Bez wątpienia wieś pozostawała w cieniu swojej niewiele młodszej odpowiedniczki. W tym samym 1785 roku Kiemławki Małe mogły się poszczycić 10 budynkami mieszkalnymi. W 1817 roku Kiemławki Wielkie były zamieszkane przez 58 osób a liczba domostw wzrosła do 4. U progu II wojny światowej liczba mieszkańców wzrosła do 172 osób. Po 1945 roku na terenie wsi założono państwowe gospodarstwo rolne. W 1973 roku miejscowość wchodziła w skład sołectwa Kiemławki Małe w gminie Barciany. W 1970 roku wieś była zamieszkana przez 99 osób. Miejscowe dzieci uczęszczały do szkoły w Kiemławkach Małych.

Nazwa niemiecka: Gross Kämlack. Zarówno nazwa, jak też i częściowo historia tej miejscowości, łączą się z nazwą i historią wsi Kiemławki Małe, toteż nie będziemy owych rzeczy wspólnych powtarzać. W odróżnieniu od Kiemławek Małych, tutejszy folwark pozostał nadal, wraz z sąsiednim majątkiem Windą, w rękach właścicieli Drogoszy. Od połowy XIX w. Drogosze należały do hrabiny Marianny zu Stolberg-Wernigerode, a zatem również i Winda, i Kiemławki Wielkie, a także pobliski majątek Skierki. Według danych z 1889 r., Kiemławki Wielkie przyporządkowano folwarkowi Skierki. Na początku XX stulecia, obydwa te powiązane ze sobą folwarki nabył hrabia Ludwik von Schwerin, który zamieszkiwał na terenie Rzeszy (w Meklemburgii). Z tego względu oddał je w dzierżawę. Owym dzierżawcą był baron Georg von der Goltz, który urządził swemu zarządcy rezydencję w Skierkach. Ten stan rzeczy istniał do 1945 r.

We wsi folwarcznej w Kiemławkach Wielkich były w 1785 r. 3 chałupy, w 1820 r. – 4 chałupy i mieszkało tu wówczas 58 osób. W 1910 r. zbudowano szkołę jednoklasową. Niezależnie od wsi folwarcznej, istniały tu 4 zagrody chłopskie, zamieszkiwali też rzemieślnicy – kowal i kołodziej. Istniał wiatrak holenderski. W 1928 r. ogółem zamieszkiwały w tej miejscowości 154 osoby, a w 1939 r. – 172 osoby. Po wojnie założono tu państwowe gospodarstwo rolne. W 1970 r. liczyło ono 99 mieszkańców.

Ludzie związani z miejscowością

...

Współczesna zabudowa wsi Kiemławki Wielkie

Zabytki

...

Miejscowość-Opis-Rysunku

Bibliografia

1. Kętrzyn. Z dziejów miasta i okolic, przewodniczący komitetu redakcyjnego Andrzej Wakar, Olsztyn 1978.
2. Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 15.03.2014]
3. Historia wsi Kiemławki Wielkie [data dostępu: 15.03.2014]

Zobacz też

• Kiemławki Małe w gminie Barciany