Kirkut żydowski w Zalewie: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
(Bibliografia)
m (Zastępowanie tekstu - "© Stanisław Kuprjaniuk" na "Fot. Stanisław Kuprjaniuk")
 
(Nie pokazano 5 wersji utworzonych przez 3 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
''' Kirkut żydowski w Zalewie ''' – kirkut żydowski w Zalewie, datowany na 1829 r., [[Powiat iławski | powiat iławski]], [[Gmina Zalewo | gmina Zalewo]].
+
''' Kirkut żydowski w Zalewie ''' – kirkut żydowski w Zalewie, datowany na 1829 r., [[Powiat iławski | powiat iławski]], [[Zalewo (gmina miejsko-wiejska)| gmina Zalewo]].
 
<br/><br/>
 
<br/><br/>
{{Galeria|Nazwa=Kirkut żydowski w Zalewie|wielkość=290|pozycja=right
+
 
|Plik:za1.jpg|Kirkut żydowski w Zalewie. © Stanisław Kuprjaniuk
 
|Plik:za3.jpg|Kirkut żydowski w Zalewie. © Stanisław Kuprjaniuk
 
|Plik:za2.jpg|Kirkut żydowski w Zalewie. © Stanisław Kuprjaniuk
 
|Plik:za4.jpg|Kirkut żydowski w Zalewie. © Stanisław Kuprjaniuk
 
}}
 
 
== Położenie ==
 
== Położenie ==
 
Kirkut żydowski w [[Zalewo|Zalewie]] znajduje się przy ul. Sienkiewicza, nad rzeką Trumpiną, w niewielkiej odległości od centrum miasta.
 
Kirkut żydowski w [[Zalewo|Zalewie]] znajduje się przy ul. Sienkiewicza, nad rzeką Trumpiną, w niewielkiej odległości od centrum miasta.
Linia 17: Linia 12:
 
Cmentarz wyznaniowy w Zalewie należy do lepiej zachowanych tego typu obiektów na obszarze dawnych [[Prusy Wschodnie | Prus Wschodnich]]. Kirkut został wpisany do rejestru zabytków.  
 
Cmentarz wyznaniowy w Zalewie należy do lepiej zachowanych tego typu obiektów na obszarze dawnych [[Prusy Wschodnie | Prus Wschodnich]]. Kirkut został wpisany do rejestru zabytków.  
 
<br/>
 
<br/>
 +
 +
==Galeria zdjęć==
 +
<center>Kirkut żydowski w Zalewie. Fot. Stanisław Kuprjaniuk</center>
 +
<gallery mode=packed widths=300px heights=300px class="left">
 +
Plik:za1.jpg|
 +
Plik:za3.jpg|
 +
Plik:za2.jpg|
 +
Plik:za4.jpg|
 +
</gallery>
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
 
A. Mrozek, ''Zabytkowe obiekty kształtowanej zieleni'', [w:] ''Dziedzictwo kulturowe Warmii – Mazur – Powiśla. Stan zachowania, potencjały i problemy'', red. J. Wysocki, Olsztyn 2006.
 
A. Mrozek, ''Zabytkowe obiekty kształtowanej zieleni'', [w:] ''Dziedzictwo kulturowe Warmii – Mazur – Powiśla. Stan zachowania, potencjały i problemy'', red. J. Wysocki, Olsztyn 2006.
 
<br/>
 
<br/>
[[Kategoria: Turystyka]][[Kategoria: Obiekty architektury]][[Kategoria: Zabytki]][[Kategoria: cmentarze]][[Kategoria: Zalewo (gmina wiejska)]][[Kategoria: powiat iławski ]]
+
[[Kategoria: Turystyka]] [[Kategoria: Zabytki]][[Kategoria:Cmentarze zabytkowe]][[Kategoria: Zalewo (gmina miejsko-wiejska)]][[Kategoria: powiat iławski ]]
 
<br/>
 
<br/>

Aktualna wersja na dzień 07:52, 25 mar 2015

Kirkut żydowski w Zalewie – kirkut żydowski w Zalewie, datowany na 1829 r., powiat iławski, gmina Zalewo.

Położenie

Kirkut żydowski w Zalewie znajduje się przy ul. Sienkiewicza, nad rzeką Trumpiną, w niewielkiej odległości od centrum miasta.

Opis

Kirkut został założony przez kupca Josifa Saula Rosenbacha, który w 1829 r. za 15 talarów zakupił od mistrza kowalskiego Polenkowskiego działkę. Parcela liczyła 6 morgów magdeburskich powierzchni (około 0,15 ha) i była zlokalizowana przy drodze biegnącej do Pasłęka. Grób założyciela kirkutu znajduje się do dziś, na samym jego początku, przy charakterystycznym drzewie. Najstarszy zachowany nagrobek pochodzi z 1860 r., zaś ostatni znany pochówek odbył się pod koniec lat 30. XX w.

W okresie hitlerowskim kirkut został zniszczony i aż do końca lat 90. XX w. był zarośnięty, nieoznakowany i stopniowo ulegał dewastacji. Dopiero w pierwszych latach XXI w. Stowarzyszenie Społeczne "Nasza Więź" przedstawiło projekt mający na celu ratowanie kirkutu. W 2004 r. przyznano stowarzyszeniu dotację na odnowienie kirkutu. W wyniku prowadzonych prac, jego teren został oczyszczony i ogrodzony. Zamieszczono również tablicę informacyjną. Na kirkucie zlokalizowano 44 mogiły. Przeważająca część otoczona jest obramówkami, przy niektórych nadal stoją macewy. Macewy wykonane z piaskowca mają typowe dla drugiej połowy XIX w. zdobienia oraz inskrypcje, większość w języku hebrajskim, niektóre hebrajskim i niemieckim. Ciekawe są także znajdujące się na nagrobkach daty śmierci, podane w kalendarzu żydowskim (jak wierzono od stworzenia świata) i ogólnie przyjętym kalendarzu chrześcijańskim, np. na grobie Louisa Hirschfelda widnieje rok 5628, czyli rok 1868.

Cmentarz wyznaniowy w Zalewie należy do lepiej zachowanych tego typu obiektów na obszarze dawnych Prus Wschodnich. Kirkut został wpisany do rejestru zabytków.

Galeria zdjęć

Kirkut żydowski w Zalewie. Fot. Stanisław Kuprjaniuk

Bibliografia

A. Mrozek, Zabytkowe obiekty kształtowanej zieleni, [w:] Dziedzictwo kulturowe Warmii – Mazur – Powiśla. Stan zachowania, potencjały i problemy, red. J. Wysocki, Olsztyn 2006.