Kolej Nadzalewowa: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Linia 1: Linia 1:
 +
{{Mała architektura2 sakralna infobox
 +
<!-- w trakcie opracowania -->
 +
|nazwa        = Wielka architektura sakralna
 +
|typ obiektu  = kościół <!-- Parametr obowiązkowy  -->
 +
|datacja      = 1763
 +
|powiat      = nowo miejski
 +
|gmina        = Lubawa
 +
|miejscowość  = Rożental
 +
|parafia      = rzymsko-katolicka
 +
}} <br/>
 +
''' Kościół '''
 +
<br/>
 +
== Położenie ==
 +
 +
<br/>
 +
== Opis ==
 +
 +
<br/>
 +
== Ciekawostki ==
 +
 +
<br/>
 +
== Bibliografia ==
 +
 +
<br/>
 +
[[Kategoria: Turystyka]][[Kategoria: Architektura]][[Kategoria: Budownictwo ludowe]][[Kategoria: Zabytki]][[Kategoria: cmentarze]][[Kategotia: zabytki techniki]]
 +
<br/>
 +
 
Kolej Nadzalewowa (niem. Haffuferbahn – HUB) to linia kolejowa, która w zamyśle niemieckich projektantów miała połączyć Elbląg z Królewcem.  
 
Kolej Nadzalewowa (niem. Haffuferbahn – HUB) to linia kolejowa, która w zamyśle niemieckich projektantów miała połączyć Elbląg z Królewcem.  
 
W 1897 roku rozpoczęto budowę kolei, będącej prywatną inwestycją towarzystwa akcyjnego z Królewca. W maju 1899 roku ukończono budowę odcinka z Elbląga do Fromborka, a we wrześniu oddano do użytku odcinek łączący Frombork z Braniewem. Cała zbudowana trasa liczyła 48,3 km i pociągi pokonywały ją w ciągu 1 godziny i 35 minut. Jednocześnie w Elblągu ukończono prace przy budowie dwóch nowych dworców: Elbląg Miasto oraz Elbląg Angielskie Źródło. Dworzec Elbląg Miasto i Dworzec Wschodni łączyła  od tego czasu linia kolejowa biegnąca przez miasto.  
 
W 1897 roku rozpoczęto budowę kolei, będącej prywatną inwestycją towarzystwa akcyjnego z Królewca. W maju 1899 roku ukończono budowę odcinka z Elbląga do Fromborka, a we wrześniu oddano do użytku odcinek łączący Frombork z Braniewem. Cała zbudowana trasa liczyła 48,3 km i pociągi pokonywały ją w ciągu 1 godziny i 35 minut. Jednocześnie w Elblągu ukończono prace przy budowie dwóch nowych dworców: Elbląg Miasto oraz Elbląg Angielskie Źródło. Dworzec Elbląg Miasto i Dworzec Wschodni łączyła  od tego czasu linia kolejowa biegnąca przez miasto.  

Wersja z 12:50, 21 sty 2014

Wielka architektura sakralna

typ obiektu: kościół
datacja: 1763
powiat: nowo miejski
gmina: Lubawa
miejscowość: Rożental
parafia: rzymsko-katolicka

Kościół

Położenie


Opis


Ciekawostki


Bibliografia


Kategotia: zabytki techniki

Kolej Nadzalewowa (niem. Haffuferbahn – HUB) to linia kolejowa, która w zamyśle niemieckich projektantów miała połączyć Elbląg z Królewcem. W 1897 roku rozpoczęto budowę kolei, będącej prywatną inwestycją towarzystwa akcyjnego z Królewca. W maju 1899 roku ukończono budowę odcinka z Elbląga do Fromborka, a we wrześniu oddano do użytku odcinek łączący Frombork z Braniewem. Cała zbudowana trasa liczyła 48,3 km i pociągi pokonywały ją w ciągu 1 godziny i 35 minut. Jednocześnie w Elblągu ukończono prace przy budowie dwóch nowych dworców: Elbląg Miasto oraz Elbląg Angielskie Źródło. Dworzec Elbląg Miasto i Dworzec Wschodni łączyła od tego czasu linia kolejowa biegnąca przez miasto. Od momentu powstania Kolej Nadzalewowa stanowiła ważny fragment lokalnej sieci kolejowej w Prusach Wschodnich, łącząc dwa większe miasta (Elbląg i Braniewo). Oprócz lokalnego ruchu osobowego towarowego w latach międzywojennych kursowały tu w ciągu całego roku także pociągi turystyczne Niemieckich Kolei Państwowych (Deutsche Reichsbahn), jadące przez Tolkmicko i Braniewo do Królewca. Główną stacją na trasie HUB było Tolkmicko, w którym kilka razy dziennie odbywały się mijanki pociągów kursujących między Elblągiem i Braniewem. Tu także podróżni mieli możliwość przesiadki na statki „białej floty” do Krynicy Morskiej. W wyniku działań wojennych zniszczeniu uległy niektóre obiekty jak most nad rzeką Pasłęka koło Braniewa. Odbudowa zniszczeń trwała do 1949 roku i linia przeszła pod zarząd PKP pozostając trasą o znaczeniu lokalnym. Wciąż jednak ze względu na słabo rozwinięty transport samochodowy, stanowiła doskonały środek transportu dla mieszkańców nadzalewowych miejscowości, pracujących przede wszystkim w Elblągu. Dużą część pasażerów stanowili turyści tłumnie wypoczywający w okresie letnim nad Zalewem Wiślanym. W latach 1975-1982 wybudowano kolejową obwodnicę Elbląga, przenosząc ruch pociągów poza miasto. Zlikwidowano dworzec Elbląg Miasto, a stacją początkową dla kolei stał się dawny Dworzec Wschodni. W nowej sytuacji pociąg ruszał ze stacji Elbląg (dawny Dworzec Wschodni) i obwodnicą docierał do stacji Elbląg Zdrój (dawny dworzec Elbląg Angielskie Źródło). Dalej mijał przystanki Rubno Wielkie, Jagodno, Kamienica Elbląska, Nadbrzeże i docierał do Suchacza. Następnym przystankiem były Kadyny. Jadąc dalej z Tolkmicka do Fromborka widać było z pociągu leżący w wodach Zalewu Wiślanego potężny głaz narzutowy - Święty Kamień. W Braniewie pierwszą stacją była Górna Brama, a następną - Braniewo. Przez cały okres funkcjonowania Kolei Nadzalewowej jej pociągi nigdy nie jeździły z oszołamiającą szybkością. Było to korzystne zwłaszcza dla turystów, którzy mogli podziwiać uroki okolicy. W latach 90. XX wieku znacznie zmalała liczba pasażerów Kolei Nadzalewowej, co miało duży wpływ na rosnące problemy z utrzymaniem rentowności linii. Było też celowe działanie „czynników wyższych” bowiem z rozkładu jazdy zdjęto charakteryzujące się największą frekwencją kursy pociągów. 1 kwietnia 2006 roku ostatecznie zawieszono kursy pociągów Elbląg - Tolkmicko - Braniewo. Zamknięto stacje kolejowe i zaprzestano konserwacji peronów i torów. Od tego czasu po linii przejeżdżały tylko pociągi specjalne o charakterze turystycznym. Unikatowość Nadzalewówki uratowała ją przed całkowitym demontażem. Zgodnie z rozporządzeniem Nr 1 Województwa Warmińsko-Mazurskiego z dnia 31 stycznia 2007 roku, trasę nadzalewową ujęto w Planie Ochrony Parku Krajobrazowego Wysoczyzny Elbląskiej, jako jeden z elementów krajobrazu naturalnego. W sezonach letnich 2010 i 2011 wznowiono, na czas wakacji, kursy ze stacji Grudziądz i Elbląg do Braniewa, wyłącznie w soboty i niedziele jako „pociąg turystyczny”. Połączenie zostało uruchomione dzięki 9 partnerom: Urzędowi Marszałkowskiemu Województwa Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie i lokalnym samorządom obszarów leżących wzdłuż przebiegu linii kolejowej. Operatorem połączenia było Pomorskie Towarzystwo Miłośników Kolei Żelaznych. W 2012 i 2013 roku pociągi kursowały na trasie Elbląg-Frombork, ponieważ Braniewo nie chciało finansować reaktywacji Kolei Nadzalewowej.

Do 1918 roku na odcinku Elbląg - Kadyny spotkać można było pociąg cesarza Niemiec, Wilhelma II, który w Kadynach miał swoją letnią rezydencję.

W Tolkmicku zachowany jest piękny budynek dworca. Analogiczny budynek dworca istniejący we Fromborku został rozebrany w latach 60. XX wieku.

Kapliczka w Bukwałdzie. © Stanisław Kuprjaniuk
Kapliczka w Bukwałdzie. © Stanisław Kuprjaniuk
Kapliczka w Bukwałdzie. © Stanisław Kuprjaniuk