Kozaki: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
| (Nie pokazano 5 wersji utworzonych przez 3 użytkowników) | |||
| Linia 4: | Linia 4: | ||
|flaga wsi = | |flaga wsi = | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
| − | |dopełniacz wsi = | + | |dopełniacz wsi = Kozaków |
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = |
| − | |rodzaj miejscowości = | + | |rodzaj miejscowości = wieś sołecka |
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
|powiat = gołdapski | |powiat = gołdapski | ||
| Linia 29: | Linia 29: | ||
|www = | |www = | ||
}}<br/> | }}<br/> | ||
| − | ''' Kozaki ''' (niem. ''Gut Kosaken'', ''Kosaken'', od 1938 r. ''Rappenhöh'') – | + | ''' Kozaki ''' (niem. ''Gut Kosaken'', ''Kosaken'', od 1938 r. ''Rappenhöh'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat gołdapski|powiecie gołdapskim]], w [[Gołdap (gmina miejsko-wiejska)|gminie Gołdap]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała [[Podział administracyjny|administracyjnie]] do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. W latach 1999–2001 wieś wchodziła w skład [[Powiat olecko-gołdapski|powiatu olecko–gołdapskiego]]. Wieś w 2010 roku liczyła 396 mieszkańców. W skład sołectwa wchodzą wsie: Kozaki, [[Jebramowo]], [[Janowo (gmina Gołdap)|Janowo]], [[Tatary (gmina Gołdap)|Tatary]] i [[Wrotkowo]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Karol Szyszko]]<ref>[http://bip.goldap.pl/pl/369/0/solectwa.html/ Strona Urzędu Gminy Gołdap] </ref>. |
| − | + | <br/><br/> | |
| − | |||
| − | |||
| − | <br/> | ||
== Położenie == | == Położenie == | ||
| − | Wieś położona jest w | + | Wieś położona jest w północno–wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, 6 km na południowy wschód od [[Gołdap|Gołdapi]]; przebiega przez nią droga krajowa nr 65. Na wschód od wsi wznosi się góra [[Góra Czajka |Czajka]]. |
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
| − | Wieś powstała w ramach kolonizacji | + | Wieś powstała w ramach kolonizacji północno–wschodnich terenów [[Prusy Książęce|Prus Książęcych]]. Założyciel tutejszych dóbr, [[Michał Hirsch]], w 1562 roku ubiegał się o 60 łanów, rok później otrzymał 40 łanów, a w 1564 roku otrzymał przywilej na całość dóbr o powierzchni 62 łanów, na [[Prawo lenne|prawie lennym]]. Nadanie obejmowało dwa obszary położone w pewnej odległości od siebie. Na jednym z nich (22 łany) powstało [[Błędowo]], a na drugim, obejmującym 40 łanów - Kozaki. Hirsch uzyskał również pozwolenie na budowę karczmy i młyna, otrzymał dziesięcioletnią [[Wolnizna|wolniznę]], a ze swej strony był zobowiązany do jednej służby zbrojnej. Na początku XVII wieku dobra przeszły w ręce von Rappego, który objął je na [[Prawo magdeburskie|prawie magdeburskim]]. W późniejszym czasie właścicielami majątku byli [[Rodzina Chlebowskich| Chlebowscy]], polska rodzina szlachecka. Wieś poważnie ucierpiała podczas wielkiej epidemii dżumy na początku XVIII wieku; wyginęli wówczas wszyscy mieszkańcy i miejscowość trzeba było ponownie zasiedlać. Kozaki początkowo należały do [[Parafia ewangelicka w Gołdapi|parafii ewangelickiej w Gołdapi]], a następnie włączone zostały do [[Parafia ewangelicka w Górnem|parafii w Górnem]]. |
| − | Po [[II wojna światowa|II wojnie światowej]] we wsi funkcjonowało [[Państwowe Gospodarstwo Rolne | + | Po [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach|II wojnie światowej]] we wsi funkcjonowało [[Państwowe Gospodarstwo Rolne]]. |
| − | Liczba mieszkańców | + | Liczba mieszkańców w poszczególnych latach: |
| − | 1857 | + | *1857 r. – 242 osoby |
| − | 1933 | + | *1933 r. – 279 osób |
| − | 1939 | + | *1939 r. – 270 osób |
| − | |||
| − | |||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
| − | * | + | *cmentarz ewangelicki z XIX wieku, rodzinny |
| − | * | + | *cmentarz ewangelicki z pierwszej połowy XIX wieku |
| − | |||
| − | |||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| − | + | Białuński Grzegorz, ''Kolonizacja "Wielkiej Puszczy" (do 1568 roku) - starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie)'', Olsztyn 2002.<br/> | |
| − | + | ''Gołdap. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1971.<br/> | |
| − | + | ''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/> | |
| − | + | [http://bip.goldap.pl/pl/377/12,14205/zatwierdzenia-programu-opieki-nad-zabytkami-miasta-i-gminy-goldap-na-lata-2010-2013.html?print| Strona Urzędu Gminy Gołdap] [12.11.2013]<br/> | |
| − | + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [12.11.2013]<br/> | |
| − | + | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/goldap.html| Vervaltugsgeschichte] [12.11.2013] | |
| − | |||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
| Linia 75: | Linia 66: | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | [[Kategoria: Powiat gołdapski]] | |
| − | + | [[Kategoria: Gołdap (gmina miejsko-wiejska)]] | |
| − | + | [[Kategoria: Wsie sołeckie]] | |
| − | + | [[Kategoria: 1501-1600]] | |
| − | [[Kategoria: | ||
Aktualna wersja na dzień 12:27, 14 mar 2016
| Kozaki | |
| | |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | gołdapski |
| Gmina | Gołdap |
| Liczba ludności (2010) | 396 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Kozaki | |
| Położenie na mapie Polski  Kozaki | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Kozaki (niem. Gut Kosaken, Kosaken, od 1938 r. Rappenhöh) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie gołdapskim, w gminie Gołdap. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. W latach 1999–2001 wieś wchodziła w skład powiatu olecko–gołdapskiego. Wieś w 2010 roku liczyła 396 mieszkańców. W skład sołectwa wchodzą wsie: Kozaki, Jebramowo, Janowo, Tatary i Wrotkowo. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Karol Szyszko[1].
Położenie
Wieś położona jest w północno–wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, 6 km na południowy wschód od Gołdapi; przebiega przez nią droga krajowa nr 65. Na wschód od wsi wznosi się góra Czajka.
Dzieje miejscowości
Wieś powstała w ramach kolonizacji północno–wschodnich terenów Prus Książęcych. Założyciel tutejszych dóbr, Michał Hirsch, w 1562 roku ubiegał się o 60 łanów, rok później otrzymał 40 łanów, a w 1564 roku otrzymał przywilej na całość dóbr o powierzchni 62 łanów, na prawie lennym. Nadanie obejmowało dwa obszary położone w pewnej odległości od siebie. Na jednym z nich (22 łany) powstało Błędowo, a na drugim, obejmującym 40 łanów - Kozaki. Hirsch uzyskał również pozwolenie na budowę karczmy i młyna, otrzymał dziesięcioletnią wolniznę, a ze swej strony był zobowiązany do jednej służby zbrojnej. Na początku XVII wieku dobra przeszły w ręce von Rappego, który objął je na prawie magdeburskim. W późniejszym czasie właścicielami majątku byli Chlebowscy, polska rodzina szlachecka. Wieś poważnie ucierpiała podczas wielkiej epidemii dżumy na początku XVIII wieku; wyginęli wówczas wszyscy mieszkańcy i miejscowość trzeba było ponownie zasiedlać. Kozaki początkowo należały do parafii ewangelickiej w Gołdapi, a następnie włączone zostały do parafii w Górnem.
Po II wojnie światowej we wsi funkcjonowało Państwowe Gospodarstwo Rolne.
Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:
- 1857 r. – 242 osoby
- 1933 r. – 279 osób
- 1939 r. – 270 osób
Zabytki
- cmentarz ewangelicki z XIX wieku, rodzinny
- cmentarz ewangelicki z pierwszej połowy XIX wieku
Bibliografia
Białuński Grzegorz, Kolonizacja "Wielkiej Puszczy" (do 1568 roku) - starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
Gołdap. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1971.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Strona Urzędu Gminy Gołdap [12.11.2013]
Bank Danych Lokalnych GUS [12.11.2013]
Vervaltugsgeschichte [12.11.2013]
Przypisy
