Krzyże przydrożne: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
(Utworzono nową stronę " {{mała architektura infobox <!-- w trakcie opracowania --> |typ obiektu = ... |lokalizacja = ... |właściciel = ... | }} <br /> '''Krzyże przydrożne ''' ...")
 
m (Zastępowanie tekstu - "© Stanisław Kuprjaniuk" na "Fot. Stanisław Kuprjaniuk")
 
(Nie pokazano 21 wersji utworzonych przez 4 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
+
'''Krzyże przydrożne ''' – krzyże znajdujące się na Warmii, często stawiane przy domach, kościołach i skrzyżowaniach dróg.
{{mała architektura infobox
+
<br/><br/>
<!-- w trakcie opracowania -->
 
|typ obiektu  = ...
 
|lokalizacja  = ...
 
|właściciel  = ...
 
|
 
}} <br />
 
'''Krzyże przydrożne ''' – ...<br/>
 
  
 
== Położenie ==
 
== Położenie ==
Kaplica usytuowana 
+
Krzyże przydrożne znajdują się na całym terytorium [[Warmia|Warmii]]. Można je spotkać w różnych miejscach wsi i miast np.: przy domach, kościołach, na i przy cmentarzach, przy polnych i leśnych drogach, w miejscach opuszczonych.
...
 
 
<br/>
 
<br/>
 
== Opis ==
 
== Opis ==
Zachowane krzyże warmińskie nie stanowią jednolitego zespołu obiektów.  
+
Zachowane krzyże warmińskie nie stanowią jednolitego zespołu obiektów. Charakteryzują się one całym spectrum lokalnych rozwiązań ciesielskich, rzeźbiarskich, kowalskich czy kamieniarskiego rękodzieła artystycznego, a przy tym posiadają niewymierną wartość historyczną.
 +
Krzyże na Warmii tworzą zbiór około 1600 rozmaitych obiektów, o charakterze przydrożnym, przykościelnym, przydomowym i cmentarnym. Przyglądając się każdemu z osobna można dostrzec wiele wspólnych cech: materiałowych, kompozycyjnych i dekoracyjnych, które w pewien sposób opisują i charakteryzują krzyże.
  
Charakteryzują się one całym spectrum lokalnych rozwiązań ciesielskich, rzeźbiarskich,  
+
Pomijając różnorodność cokołów i postumentów (granitowe, ceglane, betonowe), które były tylko sposobem ekspozycji krzyża w przestrzeni, można wyróżnić pięć typów krzyży: drewniane, kamienne, kute z żelaza, odlane z żeliwa oraz łączone z metalowych elementów. Ten podział pokrywa się z typologią krzyży spotykanych w innych regionach Polski.
 +
Na Warmii należy mówić o krzyżach w kategoriach symbolu, określającego katolicką specyfikę tego terenu.   
 +
<br/>
  
kowalskich czy kamieniarskiego rękodzieła artystycznego, a przy tym posiadają niewymierną
+
==Galeria zdjęć==
 
+
<gallery mode=packed widths=300px heights=300px class="left">
wartość historyczną. Krzyże na Warmii tworzą zbiór około 1600 rozmaitych obiektów, o
+
Plik:Brą18.jpg|<center>Krzyż drewniany w Brąswałdzie. Fot. Stanisław Kuprjaniuk
 
+
Plik:Bu5.jpg|<center>Krzyż drewniany w Bukwałdzie. Fot. Stanisław Kuprjaniuk
charakterze przydrożnym, przykościelnym, przydomowym i cmentarnym. Przyglądając się każdemu
+
Plik:Nag.jpg|<center>Krzyż kuty z żelaza w Nagladach. Fot. Stanisław Kuprjaniuk
 
+
Plik:Wym.jpg|<center>Krzyż w asyście drzew w Wymoju. Fot. Stanisław Kuprjaniuk
z osobna można dostrzec wiele wspólnych cech: materiałowych, kompozycyjnych i dekoracyjnych,
+
Plik:Bied.jpg|<center>Krzyż drewniany w Biedowie. Fot. Stanisław Kuprjaniuk
 
+
Plik:Bre3.jpg|<center>Krzyż drewniany w Bredynkach. Fot. Stanisław Kuprjaniuk
które w pewien sposób opisują i charakteryzują krzyże. Dominujący materiał w dużym stopniu
+
</gallery>
 
+
== Bibliografia ==
determinował konstrukcyjne możliwości kreowania krzyży oraz odgrywał duże znaczenie w  
+
<br/>
 
+
Kuprjaniuk Stanisław, ''Krzyże na Warmii'', „Posłaniec Warminski”, 2005, nr 7.<br>
tworzeniu zróżnicowanych elementów dekoracyjnych. Pomijając różnorodność cokołów i
+
Kuprjaniuk Stanisław, ''Mała architektura sakralna na Warmii do 1945 roku ze szczególnym uwzględnieniem kapliczek'', w druku.<br>
 
+
Soduła Adam, ''Drewniane krzyże i kapliczki Warmii'', „Przydrożne Pomniki Przeszłości”, red. A. Scheer, Świdnica 1998.
postumentów (granitowe, ceglane, betonowe), które były tylko sposobem ekspozycji krzyża w
 
 
 
przestrzeni, można wyróżnić pięć typów krzyży: drewniane, kamienne, kute z żelaza, odlane z
 
 
 
żeliwa oraz łączone z metalowych elementów. Ten podział pokrywa się z typologią krzyży
 
 
 
spotykanych w innych regionach Polski. Na Warmii należy mówić o krzyżach w kategoriach
 
 
 
symbolu, określającego katolicką specyfikę tego terenu.   
 
...
 
 
<br/>
 
<br/>
== Zdjęcia ==
+
== Linki zewnętrzne ==
 
+
[http://kapliczkiwarmii.republika.pl/ Kapliczki Warmii] [22.12.2013]
...
 
 
<br/>
 
<br/>
== Bibliografia ==
+
[[Kategoria:Przedmioty sakralne]]
Kuprjaniuk Stanisław, Krzyże na Warmii, „Posłaniec Warminski”, 2005, nr 7.
+
[[Kategoria:Turystyka]] [[Kategoria: Budownictwo ludowe]][[Kategoria: Zabytki]]
Kuprjaniuk Stanisław, Mała architektura sakralna na Warmii do 1945 roku ze szczególnym
 
 
 
uwzględnieniem kapliczek, w druku.
 
Soduła Adam, Drewniane krzyże i kapliczki Warmii, „Przydrożne Pomniki Przeszłości”, red. A.
 
 
 
Scheer, Świdnica 1998.
 
...
 
 
<br/>
 
<br/>
[[Kategoria:Turystyka]][[Kategoria: Zabytki]][[Kategoria: Budownictwo ludowe]]
 
<br />
 

Aktualna wersja na dzień 08:59, 25 mar 2015

Krzyże przydrożne – krzyże znajdujące się na Warmii, często stawiane przy domach, kościołach i skrzyżowaniach dróg.

Położenie

Krzyże przydrożne znajdują się na całym terytorium Warmii. Można je spotkać w różnych miejscach wsi i miast np.: przy domach, kościołach, na i przy cmentarzach, przy polnych i leśnych drogach, w miejscach opuszczonych.

Opis

Zachowane krzyże warmińskie nie stanowią jednolitego zespołu obiektów. Charakteryzują się one całym spectrum lokalnych rozwiązań ciesielskich, rzeźbiarskich, kowalskich czy kamieniarskiego rękodzieła artystycznego, a przy tym posiadają niewymierną wartość historyczną. Krzyże na Warmii tworzą zbiór około 1600 rozmaitych obiektów, o charakterze przydrożnym, przykościelnym, przydomowym i cmentarnym. Przyglądając się każdemu z osobna można dostrzec wiele wspólnych cech: materiałowych, kompozycyjnych i dekoracyjnych, które w pewien sposób opisują i charakteryzują krzyże.

Pomijając różnorodność cokołów i postumentów (granitowe, ceglane, betonowe), które były tylko sposobem ekspozycji krzyża w przestrzeni, można wyróżnić pięć typów krzyży: drewniane, kamienne, kute z żelaza, odlane z żeliwa oraz łączone z metalowych elementów. Ten podział pokrywa się z typologią krzyży spotykanych w innych regionach Polski. Na Warmii należy mówić o krzyżach w kategoriach symbolu, określającego katolicką specyfikę tego terenu.

Galeria zdjęć

Bibliografia


Kuprjaniuk Stanisław, Krzyże na Warmii, „Posłaniec Warminski”, 2005, nr 7.
Kuprjaniuk Stanisław, Mała architektura sakralna na Warmii do 1945 roku ze szczególnym uwzględnieniem kapliczek, w druku.
Soduła Adam, Drewniane krzyże i kapliczki Warmii, „Przydrożne Pomniki Przeszłości”, red. A. Scheer, Świdnica 1998.

Linki zewnętrzne

Kapliczki Warmii [22.12.2013]